ჩერქეს მეჰმედ-ფაშა

ჩერქეს მეჰმედ-ფაშა
	Çerkes Mehmed Pasha
ოსმალეთის იმპერიის დიდი ვეზირი
მმართ. დასაწყისი:	3 აპრილი, 1624
მმართ. დასასრული:	28 იანვარი, 1625
წინამორბედი:	ქემანქეშ ქარა ალი-ფაშა
მემკვიდრე:	ჰაფიზ აჰმედ-ფაშა
სულთანი:	მურად IV
პირადი ცხოვრება
დაბ. თარიღი:	უცნობია
დაბ. ადგილი:	ჩერქეზეთი
გარდ. თარიღი:	28 იანვარი, 1625
გარდ. ადგილი:	თოქათი, ოსმალეთის იმპერია
რელიგია:	ისლამი

ჩერქეს მეჰმედ-ფაშა (თურქ. Çerkes Mehmed Paşa; გ. 28 იანვარი, 1622) — ოსმალეთის იმპერიის სახელმწიფო მოღვაწე. დიდი ვეზირი 1624-1625 წლებში, წარმოშობით ჩერქეზი.

ბიოგრაფია

ჩერქეზი მეჰმედ-ფაშა ოსმალეთის მრავალი დიდი ვეზირის მსგავსად, ენდერუნის სამხედრო სკოლაში აღიზარდა. 1610-იან წლებში იყო სულთან აჰმედ I-ის პირადი მცველი და სილაჰდარი (მეაბჯრე). ოსმან II-ის მმართველობის პერიოდში დაინიშნა შაამის ბეილერბეიდ, ხოლო 1621 წელს დედაქალქში იხმეს და ვეზირად დანიშნეს.

1624 წლის 3 აპრილს, ქემანქეშ ქარა ალი-ფაშას სიკვდილით დასჯის შემდეგ, ქიოსემ სულთანმა დიდი ვეზირის ბეჭედი სწორედ ჩერქეს მეჰმედ-ფაშას უბოძა. მას ვეზირობა მოუწია ოსმალთათვის წარუმატებლად დაწყებული ირან-ოსმალეთის 1623-1639 წლების ომის დროს. იმპერია ქაოსმა მოიცვა. მდგომარეობას ართულებდა წარმოშობით აფხაზი ფაშის, აბაზა მეჰმედის ფართო მასშტაბური აჯანყება, რომელიც 1622 წელს დაიწყო ოსმან II-ის მკვლელობის მიზეზით.

ჩერქეს მეჰმედ-ფაშას დაევალა აბაზას აჯანყების ჩახშობა. 1624 წელს ის მრავალრიცხოვანი არმიით ანატოლიაში შეიჭრა, კონია დაიხსნა ჯელალიებისგან, ხოლო 3 სექტემბერს აბაზა მეჰმედ-ფაშას მომხრეები დაამარცხა კაისერის ბრძოლაში, რის შემდეგაც ამბოხი დროებით შეჩერდა. ამ წარმატების შემდეგ ჩერქეზი მეჰმედ-ფაშა დაინიშნა აღმოსავლეთ ფრონტის მეთაურადაც და სეფიანების წინააღმდეგ სალაშქროდ დაიძრა, მაგრამ 1625 წლის 28 იანვარს, თოქათში მოულოდნელად გარდაიცვალა. მის შემდეგ დიდი ვეზირი გახდა ჰაფიზ აჰმედ-ფაშა.

იხილეთ აგრეთვე

ოსმალეთის დიდი ვეზირების სია

ლიტერატურა

İsmail Hâmi Danişmend, Osmanlı Devlet Erkânı, Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1971 (Turkish)
Sakaoğlu, Necdet (1999), Bu Mülkün Sultanları, İstanbul:Oğlak ISBN 975-329-6 say.227