ჩანჩქერი — ეწოდება ადგილს, სადაც წყალი სწრაფად ეშვება მდინარეში. მსოფლიოში ყველაზე დიდი ჩანჩქერია ანხელი (979 [1]), რომელიც მდებარეობს სამხრეთ ამერიკაში (ვენესუელა). შემდეგ მოდის 948 მეტრის[2] ტუგელა (სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა) და 914 მეტრის[3] სამი დის ჩანჩქერი (პერუ). ყველაზე წყალუხვია ჩანჩქერი ბოიომის ჩანჩქერი მდინარე კონგოზე (17 000 მ³/წ.).

იოსემიტის ჩანჩქერი

ჩანჩქერები ძირითადად მდინარის ზედა წელში წარმოიქმნებიან.[4] ისეთ ადგილებში სადაც კალაპოტი ვიწროა და ღრმა. როდესაც მდინარე მიედინება ძირითად ქანებზე ეროზია ხდება შედარებით ნელი ტემპით, მაშინ როდესაც დინების ქვემო წელში ეროზიას უფრო ჩქარი ტემპები აქვს.[4][5] მდინარე ჩანჩქერიდან ვარდნის დროს სისწრაფეს კრეფს და უფრო მეტად შლის კალაპოტს, ასევე ჩანჩქერის ქვეშ შექმნილი მორევი ზრდის ეროზიის შედეგს.[4] ეს იწვევს ჩაჩქერის გაღრმავებას და ვარდნის სათავესთან დაშორების ზრდას.

იხილეთ აგრეთვე

რედაქტირება
 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
  1. Angel, Salto | World Waterfall Database: Worlds Tallest Waterfalls. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-09-05. ციტირების თარიღი: 2015-05-19.
  2. Tugela Falls | World Waterfall Database: Worlds Tallest Waterfalls. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2009-11-13. ციტირების თარიღი: 2015-05-19.
  3. Tres Hermanas, Cataratas las | World Waterfall Database: Worlds Tallest Waterfalls. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-12-01. ციტირების თარიღი: 2015-05-19.
  4. 4.0 4.1 4.2 (1982) The Family Encyclopedia of Natural History. The Hamlyn Publishing Group, გვ. 246–248. ISBN 0711202257. 
  5. დაარქივებული ასლი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2010-09-21. ციტირების თარიღი: 2015-05-19.