შმუელ დაიანი
შმუელ დაიანი (კიტაიგოროდსკი [1] ) ( ებრ. שמואל דיין დ.1891 წლის 8 აგვისტო, ჟაშკოვი, რუსეთის იმპერიის კიევის გუბერნია — 1968 წლის 11 აგვისტო, იერუსალიმი ) — პოლიტიკური ფიგურა ებრაელ იშუვში პალესტინაში, შემდეგ კი ისრაელში. მოშავის მოძრაობის აქტივისტი, კიბუცის დგანიასა და მოშავ ნაჰალალის ერთ-ერთი დამფუძნებელი, პარტია HaPoel HaTzair შემდეგ კი მაპაის — აქტივისტი. ქნესეთის პირველი სამი მოწვევის წევრი, ქნესეთის მე-3 მოწვევის თავმჯდომარის მოადგილე. ისრაელის სამხედრო ლიდერის მოშე დაიანის მამა, პოლიტიკოსის იაელ დაიანის, რეჟისორ ასია დაიანის, გენერალ უზი დაიანის და პოეტ იონათან გეფენის ბაბუა.[2]
შმუელ დაიანი | |
---|---|
მშობლიური სახელი | שמואל דיין |
დაბადების თარიღი |
8 აგვისტო 1891 ჟაშკოვი, ჟაშკოვსკის ვოლსტი, ტარაშჩანსკის ოლქი, კიევის გუბერნია, რუსეთის იმპერია |
გარდაცვალების თარიღი |
11 აგვისტო 1968 (77 წლის) იერუსალიმი ისრაელი |
მოქალაქეობა | ისრაელი |
საქმიანობა | პოლიტიკოსი, ქნესეთის 1, 2, 3 მოწვევის წევრი, ქნესეთის სპიკერის მოადგილე |
პარტია | მაპაი |
მეუღლე(ები) | დვორა |
შვილ(ებ)ი |
მოშე დაიანი ზოარ დაიანი ავივა გეფენი |
ბიოგრაფია
რედაქტირებადაიბადა ქალაქ ჟაშკოვში, კიევის გუბერნია 27 ივლისი (იშუვის პიონერთა და მშენებელთა ენციკლოპედიის მიხედვით — 11 აგვისტო) კიტაიგოროდის რაბინ ავრუმის ოჯახში. ადრევე შეუერთდა სიონისტურ მოძრაობას და უკვე 1908 წელს გადავიდა პალესტინაში. პალესტინაში დასაქმებული იყო სოფლის მეურნეობაში პეტაჰ ტიკვაში, რეჰოვოტში და ჰადერაში, იავნეელში და კვუცატ კინერეთის კიბუცში. 1908 წლიდან 1911 წლამდე. ათწლეულის ბოლოს იგი გახდა კიბუც დღანიას ერთ-ერთი დამფუძნებელი გალილეაში და შეუერთდა მოძრაობას HaPoel HaTzair. 1914 წელს დაქორწინდა დვორა ზატლოვსკაიაზე, რომელიც, ისევე როგორც თავად კიტაიგოროვსკი, ერთი წლით ადრე რუსეთიდან ჩავიდა პალესტინაში.[3]
პირველი მსოფლიო ომის დროს დაიანმა, კიბუცის სხვა წევრებთან ერთად, მონაწილეობა მიიღო ებრაელების დახმარების კამპანიაში, რომლებიც თურქეთის ხელისუფლებამ გადაასახლა პალესტინის სანაპირო რაიონებიდან ტიბერიაში, ზემო გალილეასა და დამასკოში. ომის შემდეგ ის შეუერთდა მოშავის მოძრაობას, რომელიც განსხვავდებოდა კიბუცისგან პირადი დამოუკიდებლობისა და ოჯახის საკითხებში. 1921 წელს დაიანმა თანამოაზრეებთან ერთად დააარსა პირველი მოშავი პალესტინაში — ნაჰალალი.
როდესაც HaPoel Hatzair პარტია მაპაის ახალ პარტიასთან გაერთიანდა, დაიანი მისი წევრი გახდა. ის აირჩიეს პარტიის ცენტრალურ კომიტეტში. როგორც პალესტინის წარმომადგენელმა მონაწილეობა მიიღო ხუთ სიონისტურ კონგრესში - მე-16 და მე-19-დან 22-ემდე. იგი აირჩიეს მსოფლიო სიონისტური ორგანიზაციის აღმასრულებელი კომიტეტის წევრად. ებრაული ეროვნული ფონდისა და ჰისტადრუტის მისიების ფარგლებში, დაიანი მუშაობდა პოლონეთში (1929 წელს) და აშშ-ში.
ისრაელის სახელმწიფოს დაარსების შემდეგ, დაიანი აირჩიეს 1 ქნესეთში, როგორც მაპაის ფრაქციაში. ის ასევე აირჩიეს მომდევნო ორი მოწვევის ქნესეთში, სადაც მსახურობდა ქნესეთის კომისიასა და საფინანსო კომიტეტში. მე-3 ქნესეთში დაიანმა სპიკერის მოადგილის თანამდებობა დაიკავა. საერთო ჯამში მან ათ წელზე მეტი გაატარა ქნესეთში, 1949 წლის თებერვლიდან 1959 წლის ნოემბრამდე.
შმუელ დაიანი გარდაიცვალა იერუსალიმის ჰადასას საავადმყოფოში 1968 წლის 11 აგვისტოს. დაკრძალეს მოშავ ნაჰალალში. დვორა დაიანთან მას შეეძინა სამი შვილი: ვაჟები მოშე ( ირდობის გენერალური შტაბის მომავალი უფროსი და ისრაელის თავდაცვის მინისტრი ) და ზოჰარი (ზორიკი) და ქალიშვილი ავივა, გეფენის მეუღლე. შმუელ დაიანი ისრაელის არაერთი ცნობილი კულტურული და პოლიტიკური ფიგურის ბაბუაა, მათ შორის არიან: გენერალი და ლიკუდის პარტიის ფუნქციონერი უზი დაიანი, პოლიტიკოსი იაელ დაიანი, მოქანდაკე უდი დაიანი, რეჟისორი და მსახიობი ასია დაიანი და სიმღერების ავტორი იონათან გეფენი. შმუელ დაიანის შვილთაშვილია ცნობილი ისრაელელი როკ მომღერალი ავივ გეფენი.
ლიტერატურა
რედაქტირება- Давид Тидхар. Шмуэль Даян // Энциклопедия первопроходцев и строителей ишува = אנציקלופדיה לחלוצי הישוב ובוניו. — 1949. — Т. 3. — С. 1407—1408.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ სტატია „Даян Моше“ ებრაულ ელექტრონულ ენციკლოპედიაში (რუსული)
- ↑ David Tidhar(1947) "Shmuel Dayan"שמואל דיין . Encyclopedia of the Founders and Builders of Israel (in Hebrew). Vol. 3. Estate of David Tidhar and Touro College Libraries. p. 1407.
- ↑ Shemuel Dayan Jewish Virtual Library