ყალმუხური ენა (თვითსახელწოდება — хальмг келн, [xalʲˈməg kɛˈlən]) — მონღოლურ ენათა ოჯახის ჩრდილოურ (სინჰარმონიულ) ენების ჯგუფში შემავალი ენა. გავრცელებულია ყალმუხეთში, აგრეთვე ასტრახანის, ვოლგოგრადისა და როსტოვის ოლქებში, სტავროპოლის მხარეში, ჩინეთში. რუსეთში მოლაპარაკეთა საერთო რაოდენობაა 80 546 (2010).[1] განვითარდა საშუალო მონღოლურის დასავლური დიალექტიდან. ბევრი ნასესხები სიტყვაა სოღდური, უიღურული, ტიბეტური და რუსული ენებიდან. თანამედროვე დამწერლობა ემყარება რუსულ გრაფიკას (1938 წლიდან)

ყალმუხური ენა
ყალმ. Хальмг келн
ყალმ. ᡍᠠᠯᡅᡏᠠᡎ ᡘᡄᠯᡄᠨ
ყალმ. хальмг
ყალმ. хальмг келн‎
გავრცელებულია რუსეთი (ყალმუხეთი), მონღოლეთი
მოლაპარაკეთა რაოდენობა 80 500
ლინგვისტური კლასიფიკაცია მონღოლური ენები
ჩრდილომონღოლური ჯგუფი
დასავლეთმონღოლური ქვეჯგუფი
ყალმუხური ენა
დამწერლობის სისტემა კირილიცა, ლათინური, ტოდო-ბიჩიგი
ენის კოდები ISO 639-2: xal
ISO 639-3: xal
ვიკისივრცე
ენის თარგი {{Lang-xal}}

ვიკისივრცეში არის ვიკიპედიაყალმუხური ენა

დამწერლობა რედაქტირება

ლათინური რედაქტირება

A a B b C c Ç ç D d E e Ә ә
F f G g H h I i J j K k L l
M m N n Ꞑ ꞑ O o Ө ө P p R r
S s Ş ş T t U u V v X x Y y
Z z Ƶ ƶ Ь ь

თანამედორვე კირილიცა რედაქტირება

А а Ə ә Б б В в Г г Һ һ Д д
Е е Ё ё Ж ж Җ җ З з И и Й й
К к Л л М м Н н Ң ң О о Ө ө
П п Р р С с Т т У у Ү ү Ф ф
Х х Ц ц Ч ч Ш ш Щ щ Ъ ъ Ы ы
Ь ь Э э Ю ю Я я

ლიტერატურა რედაქტირება

  • Языки народов СССР, т. 5 — Монгольские, тунгусо-маньчжурские и палеоазиатские языки, Л., 1968;

სქოლიო რედაქტირება

  1. Перепись-2010. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-10-06. ციტირების თარიღი: 2019-07-13.