ქაშმირი
ქაშმირი (ქაშმ. کٔشِیر / कॅशीर; ჰინ. कश्मीर; ურდუ کشمیر; უიღ. كەشمىر; შინ. کشمیر) — ინდოსტანის ნახევარკუნძულის ჩრდილო-დასავლეთით მდებარე სადავო ტერიტორია. ჰიმალაის მთებში მდებარე ისტორიული სამთავრო. ქაშმირის გაყოფა არ არის ოფიციალურ დონეზე დადასტურებული, იგი წარმოადგენს დაძაბულობის კერას მის მფლობელ ქვეყნებს, განსაკუთრებით კი ინდოეთსა და პაკისტანს შორის.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/Kashmir_map_big.jpg/250px-Kashmir_map_big.jpg)
ქაშმირს ჩრდილოეთიდან ავღანეთი, აღმოსავლეთიდან ჩინეთი, სამხრეთიდან ინდოეთი და დასავლეთიდან პაკისტანი ესაზღვრება.
დღესდღეობით ქაშმირი იყოფა ინდოეთის შტატ ჯამუ და ქაშმირად, ფართობი 101 387 კმ², მოსახლეობა 10,1 მლნ კაცი. თვითგამოცხადებული აუღიარებელი ქვეყანა აზად-ქაშმირი, ფართობი 13 000 კმ² და მოსახლეობა 3,6 მლნ კაცი, აკონტროლებს პაკისტანი. „ჩრდილოეთის ტერიტორია“ ფართობი 72 500 კმ² და მოსახლეობა 1 მლნ კაცი, აკონტროლებს პაკისტანი და მცირე ტერიტორია ჩინეთის კონტროლის ქვეშ, რომლის ფართობია 37 555 კმ², ხოლო მოსახლეობა რამდენიმე ათასია. ქაშმირის საერთო ფართობია 222 236 კმ².
ინდოეთ-პაკისტანის დაპირისპირება
რედაქტირებაქაშმირში ინდოეთ-პაკისტანის დაპირისპირების ისტორია:
- 1947 წელი, ინდოეთმა და პაკისტანმა დამოუკიდებლობა მოიპოვეს.
- 1949 წელი, მხარეები ცეცხლის შეწყვეტაზე შეტანხმდნენ. პაკისტანმა ქაშმირის 1/3 მიიღო.
- 1965 წელი, იწყება ომი პაკისტანის მიერ ინსპირირებულ ამბოხებაზე ინდოეთის საპასუხო ქმედების შედეგად.
- 1971 წელი, ქაშმირში სერიოზული ბრძოლებია ბანგლადეშის დამოუკიდებლობის გამო ინდოეთ-პაკისტანის ომის დროს.
- 1989 წელი, მზარდი სეპარატისტული მოძრაობა იწყებს შეიარაღებულ გამოსვლებს ინდოეთის მიერ კონტროლირებად ქაშმირში.
- 1998 წელი, ინდოეთი და პაკისტანი ბირთვული იარაღის ტესტებს აწარმოებენ.
- 1999 წელი, იწყება ქარგილის ორთვიანი კონფლიქტი პაკისტანის მიერ საკონტროლო ხაზის დარღვევის შედეგად.
- 2001 წელი, ბრძოლები განახლდა ექსტრემისტული დაჯგუფებების გააქტიურების გამო.
- 2002 წელი, სეპარატისტები ინდოეთის სამხედრო ბაზას თავს დაესხნენ.
ლიტერატურა
რედაქტირება- „24 საათი“ 2002 წ. N1.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- Instrument of Accession დაარქივებული 2013-09-10 საიტზე Wayback Machine.
- Наблюдатели Совбеза ООН в Кашмире დაარქივებული 2008-05-14 საიტზე Wayback Machine.
- Official website of the Jammu and Kashmir Government დაარქივებული 2017-09-15 საიტზე Wayback Machine.
- Official website of the Azad Jammu and Kashmir Government