სმოლენსკი

სმოლენსკი (რუს. Смоле́нск; ბელარ. Смаленск; ლიეტ. Smolenskas; პოლ. Smoleńsk; გერმ. Smolensk) — რუსეთის ოლქის სმოლენსკის ადმინისტრაციული ცენტრი, რომელიც გაშენებულია მდინარე დნეპრის სანაპიროზე. ქალაქიდან 360 კილომეტრში, ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდებარეობს ქვეყნის დედაქალაქი მოსკოვი. ეს ქალაქი მდებარეობს რუსეთის ოფიციალური საზღვრის სიახლოვეს, მას სტრატეგიული ადგილი უკავია სწორედ ამის გამო აქ იმართებოდა დიდი ბრძოლები ნაპოლეონთან და ჰიტლერთან. სწორედ ამ დაპყრობლებმა დაანგრიეს ქალაქის ირგვლივ აგებული გალავანი.

ქალაქი
სმოლენსკი Смоленск
სმოლენსკი 1912 წელს
დროშა გერბი
ქვეყანა	რუსეთი
ფედერაციის სუბიექტი	სმოლენსკისმოლენსკის ოლქი| სმოლენსკი
შიდა დაყოფა	Leninsky District, Zadneprovsky District და Promyshlenny District
კოორდინატები	54°47′00″ ჩ. გ. 32°03′00″ ა. გ.
მერი	ედუარდ ალექსის ძე კაჩანოვსკი
დაარსდა	863
პირველი ხსენება	863
ფართობი	288.5 კმ²
ცენტრის სიმაღლე	254 მეტრი
მოსახლეობა	316,500 კაცი (2002)
სასაათო სარტყელი	UTC+5, ზაფხულში UTC+6
სატელეფონო კოდი	+7 4852
საფოსტო ინდექსი	620xxx
ოფიციალური საიტი	admcity.smolensk.ru
სმოლენსკი ვიკისაწყობში

მოსახლეობა: 325,137 (2002 აღწერით); 341,483 (1989 აღწერით). საშუა სიმჭიდროვე კმ²-ზე შეადგენს 1,097 ადამიანს.

2009 წლის მარტიდან ქალაქის მერია ედუარდ ალექსის ძე კაჩანოვსკი.

ისტორია

სმოლესნსკი დაარსდა 863 წელს. თავდაპირველად ეს ქალაქი შედიოდა კიევის რუსეთის შემადგენლობაში, მოგვიანებით სმოლენსკს მონღოლები აკონტროლებდნენ. XV საუკუნიდან უკვე ეს ტერიტორია შედის გაძლიერებული რუსეთის სამეფოს შემადგენლობაში, მაგრამ უკვე როდესაც ის სუსტდება სმოლენსკი, შედის პოლონეთ-ლიტვის სახელმწიფოს შემადგენლობაში. 1632 წელს რუსეთის სამეფოსა და პოლონეთ-ლიტვის სახელმწიფოს შორის სწორედ სმოლენსკთან გაიმართა ბრძოლა, ამ ბრძოლის შედეგად რუსეთს კვლავ დაუბრუნდა ეს ტერიტორია. ამ პერიოდიდან უკვე სმოლენსკში ცოცხლდება კულტურული ცხოვრება, იგება მრავალი შენობა და მართლმადიდებლური ეკლესია.

სმოლენსკს სტრატეგიულად მნიშვნელოვანი ტერიტორია უკავია, სწორედ ამ გზებით ხდება დედაქალაქ მოსკოვთან დაკავშირება უმოკლესი გზებით. სწორედ ამის გამო უკვე მოგვიანებით სმოლენსკის ტერიტორრიაზე ცნობილმა დამპყრობლებმა გაიარეს. 1812 წელს რუსეთში ნაპოლეონის შეჭრა სწორედ სმოლენსკის გზებით განხორციელდა. 1812 წლის 6 ოქტომბერს, ნაპოლეონს მოუხდა მოსკოვის დატოვება. საფრანგეთის ჯარს მოუწია მის მიერვე გაჩანაგებულ სმოლენსკის გზით უკან დახევა.

სმოლენსკის მხარეში უდიდესი ბრძოლები უკვე მოგვიანებით მეორე მსოფლიო ომშიც გაიმართა. 1941 წელს გერმანიასა და საბჭოთა კავშირს შორის ერთ-ერთი პირველი ბრძოლა სწორედ აქ მოხდა. ამ ბრძოლაში საბჭოთა კავშირი დამარცხდა, სწორედ ამის გამო გერმანელებს გზა უკვე მოსკოვისკენ გაეხსნათ.

2010 წლის 10 აპრილს— ქალაქის სიახლოვეს მდებარე სმოლენსკის აეროპორტზე, პოლონეთის მთავრობის თვითმფრინავი ტუ-154, დაჯდომისას აფეთქდა. აფეთქების დროს პოლონური დელეგაციის წარმომადგენლები დაიღუპნენ, მათ შორის იყო პრეზიდენტი ლეხ კაჩინსკი.

დაძმობილებული ქალაქები

• 1981 ტიული, საფრანგეთი.
• 1985 ჰაგენი, გერმანია.
• 1993 კოლორადო-სპრინგზი, აშშ.
• 1998 ქერჩი, უკრაინა.

ცნობილი ხალხი სმოლენსკიდან

• ალექსანდრე ბელიაევი - მწერალი
• მიხეილ გლინკა - კომპოზიტორი
• სერგეი კონიონკოვი - მოქანდაკე
• სემიონ ლავოჩკინი - თვითმფრინავის კონსტრუქტორი
• ანატოლი ლუკიანოვი - პოლიტიკოსი
• გრიგორი მაქსიმოვი - პოლიტიკოსი
• გრიგორი პოტიომკინი - სახელმწიფო მოღვაწე
• ალექსანდრ ტვარდოვსკი - მწერალი
• ედუარდ ჰილი - მომღერალი

რესურსები ინტერნეტში

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სმოლენსკი

• (რუსული) News of Smolensk
• Travel to Smolensk დაარქივებული 2008-04-30 საიტზე Wayback Machine.
• (რუსული) Smolensk Wiki
• (რუსული) Basketball in Smolensk დაარქივებული 2008-05-22 საიტზე Wayback Machine.
• (რუსული) Registration services in Smolensk
• (რუსული) Homepage of the Smolensk fortress
• Some photos of the Smolensk fortress დაარქივებული 2004-12-14 საიტზე Wayback Machine.
• More photos of Smolensk დაარქივებული 2005-11-03 საიტზე Wayback Machine.
• Historic images of Smolensk
• (რუსული) Smolensk for tourists
• (რუსული) Smolensk Social Network
• (რუსული) Mothers forum of Smolensk
• (ინგლისური) Smolensk city architecture views