სერგეი კოროლიოვი
სერგეი პავლეს ძე კოროლიოვი (რუს. Сергей Павлович Королёв) (დ. 12 იანვარი, 1907 [ძვ. სტ. 30 დეკემბერი, 1906], ჟიტომირი, უკრაინა ― გ. 14 იანვარი, 1966, მოსკოვი) — საბჭოთა მეცნიერი, რაკეტულ-კოსმოსური სისტემების კონსტრუქტორი, სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი (1958), ლენინური პრემიის ლაურეატი (1957).
ბიოგრაფია
რედაქტირება1930 წელს ერთდროულად დაამთავრა მოსკოვის უმაღლესი ტექნიკური სასწავლებელი და მოსკოვის მფრინავთა სკოლა. ამავე წლის ივნისიდან მუშაობა დაიწყო ცენტრალური აეროჰიდროდინამიკურ ინსტიტუტში (ცაგი). 1931 წელს ფ. ცანდერთან ერთად მონაწილეობდა რეაქტიული მოძრაობის შემსწავლელი ჯგუფის ჩამოყალიბებაში (მოსგირდ), რომელსაც 1932 წლის მაისიდან თვითონ ხელმძღვანელობდა. ამ ჯგუფმა შემდგომ ააგო და 1933 წლის აგვისტოში გაუშვა პირველი თხევადსაწვავიანი რაკეტა „ГИРД-09“.
განსხვავებით მისი მთავარი ამერიკელი მეტოქე ვერნერ ფონ ბრაუნისგან, კოროლიოვის ვინაობა მის სიკვდილამდე სრულიად უცნობი იყო როგორც დასავლეთისათვის, ასევე საბჭოთა საზოგადოებისათვის, რადგან საბჭოთა მთავრობა, როგორც წესი, ბევრ რამეს, რაც კოსმოსთან იყო დაკავშირებული, მალავდა. იგი ცნობილი იყო როგორც „მთავარი კონსტრუქტორი“.
მიუხედავად იმისა რომ თავდაპირველად იგი დაკავებული იყო თვითმფრინავების შექმნით, მან მალე თავი გამოიჩინა როგორც ნიჭიერმა ორგანიზატორმა. სტალინური რეპრესიების უდანაშაულო მსხვერპლმა ციხეებში ექვსი წელი გაატარა (მათ შორის რამდენიმე თვე ციმბირის ოქროსმომპოვებელ ბანაკებში). გათავისუფლების შემდეგ იგი გახდა საბჭოთა საკონტინენტთაშორისო ბალისტიკური რაკეტების ერთ-ერთი მთავარი კონსტრუქტორი. მოგვიანებით იგი გახდა საბჭოთა კოსმოსური პროგრამის ხელმძღვანელი და მისი მონდომებით გაშვებულ იქნა დედამიწის პირველი ხელოვნური თანამგზავრი და პირველი ადამიანი კოსმოსში. მისი სიკვდილის შემდეგ, 1966 წელს, კოროლიოვის საბჭოთა მთვარის პროგრამა, რომელიც მთვარეზე ადამიანის დაშვებას ისახავდა მიზნად ამერიკელებზე ადრე, განუხორციელებელი დარჩა.
გარდაიცვალა 1966 წლის 14 იანვარს, არასწორად ჩატარებული ქირურგიული ოპერაციის შედეგად.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 5, თბ., 1980. — გვ. 678.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 1.2 Королёв Сергей Павлович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ http://connection.ebscohost.com/c/book-chapters/36578483/sergei-korolev-soviet-space-program
- ↑ http://link.springer.com/content/pdf/10.1134/S101933160701011X.pdf
- ↑ http://link.springer.com/content/pdf/10.1007%2F978-1-4419-8150-9_3.pdf
- ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ TracesOfWar
- ↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ http://www.komonews.com/news/tech/10154836.html
- ↑ http://www.nytimes.com/2009/07/18/opinion/18iht-edbignami.html?hpw
- ↑ http://www.nytimes.com/books/97/09/28/reviews/970928.28rolandt.html
- ↑ http://www.bbc.co.uk/science/space/solarsystem/space_missions/sputnik_1/
- ↑ http://www.sciencephoto.com/media/122422/view
- ↑ http://images.sciencesource.com/preview/SN4545.html
- ↑ http://www.sciencephoto.com/media/226384/view
- ↑ http://www.sciencephoto.com/media/226385/view
- ↑ https://www.ifri.org/sites/default/files/atoms/files/ifribaumancarolesigmanframars2010.pdf
- ↑ https://www.nmspacemuseum.org/inductee/sergei-p-korolev/
- ↑ Space Pioneers Enshrined — Las Vegas: 1976. — გვ. 6.