ვიკიპედია

რობერტ ჯეფრი ედვარდსი

ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.

სერ რობერტ ჯეფრი ედვარდსი (ინგლ. Sir Robert Geoffrey Edwards) (დ. 27 სექტემბერი, 1925 — გ. 10 აპრილი, 2013)— ინგლისელი ფიზიოლოგი და რეპროდუქციული მედიცინის პიონერი, კერძოდ ინ ვიტრო განაყოფიერების (IVF) მიმართულებით. ქირურგ პატრიკ სტეპტოსთან და მედდა ჟან პურდისთან ერთად, ედვარდსმა წარმატებით განახორციელა IVF- ის კონცეფცია, რის შედეგადაც 1978 წლის 25 ივლისს დაიბადა ლუიზ ბრაუნი. მათ დააფუძნეს პირველი IVF პროგრამა უნაყოფო პაციენტებისთვის და სხვა მეცნიერები დაახელოვნეს მათ ტექნიკაში. ედვარდსი, 1986 წელს იყო გამოცემა „ადამიანის რეპროდუქციის“ დამფუძნებელი და მთავარი რედაქტორი. 2010 წელს მას მიენიჭა ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში „ინ ვიტრო განაყოფიერების განვითარებისათვის“.

რობერტ ჯეფრი ედვარდსი
ინგლ. Robert Geoffrey Edwards
დაბ. თარიღი 27 სექტემბერი, 1925(1925-09-27)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7]
დაბ. ადგილი Batley[8] [9]
გარდ. თარიღი 10 აპრილი, 2013(2013-04-10)[1] [10] [11] [3] [12] [4] [5] [6] [7] (87 წლის)
გარდ. ადგილი კემბრიჯი[1]
დასაფლავებულია Elmwood Cemetery[13]
მოქალაქეობა  გაერთიანებული სამეფო[14] [15]
საქმიანობა ექიმი, ფიზიოლოგი, ბიოლოგი[16] [17] და მკვლევარი
მუშაობის ადგილი კემბრიჯის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი Bangor University და ედინბურგის უნივერსიტეტი
მეუღლე Ruth Fowler Edwards
ჯილდოები რაინდი-ბაკალავრი, ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის კომანდორი, სამეფო საზოგადოების წევრი, ლასკერ-დებეიკის პრემია კლინიკური სამედიცინო კვლევებისათვის[18] , ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში[19] [20] , King Faisal International Prize in Medicine, Annual Review Prize Lecture[21] , Eardley Holland Gold Medal[22] , honorary doctor of the University of Valencia[23] და ბრიუსელის თავისუფალი უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი[24]

განათლება და ადრეული კარიერა

რედაქტირება

ედვარდსი დაიბადა ბატლში, იორკშირის საგრაფოში. სწავლობდა მანჩესტერის ცენტრალურ უმაღლეს სკოლაში ვიტვორტის ქუჩაზე, რის შემდეგაც მსახურობდა ბრიტანეთის არმიაში, შემდეგ კი დაამთავრა ბაკალავრიატის საფეხური ბიოლოგიის მიმართულებით. მიიღო სამეცნიერო ხარისხი ბანგორის უნივერსიტეტში. [25] [26] სწავლობდა ედინბურგის უნივერსიტეტის ცხოველთა გენეტიკისა და ემბრიოლოგიის ინსტიტუტში, სადაც 1955 წელს მიენიჭა დოქტორის ხარისხი.

კარიერა და კვლევა

რედაქტირება

ერთი წლის შემდეგ, კალიფორნიის ტექნოლოგიის ინსტიტუტში, სადოქტორო კვლევის დაცვისას, იგი შეუერთდა სამედიცინო კვლევების ეროვნული ინსტიტუტის სამეცნიერო პერსონალს, მილ ჰილში. კიდევ 1963 წელს იგი გადავიდა კემბრიჯის უნივერსიტეტში, როგორც ფიზიკის დეპარტამენტის ფორდის ფონდის სამეცნიერო თანამშრომელი და ჩერჩილის კოლეჯის წევრი, კემბრიჯში . [27]

ადამიანის განაყოფიერება

რედაქტირება

1960 წელს ედვარდსმა დაიწყო ადამიანის განაყოფიერების შესწავლა და განაგრძო თავისი საქმიანობა კემბრიჯში, რამაც საფუძველი ჩაუყარა მის შემდგომ წარმატებებს. 1968 წელს მას შეეძლო ადამიანის კვერცხუჯრედის ლაბორატორიული განაყოფიერება და დაიწყო თანამშრომლობა პატრიკ სტეპტოსთან, რომელიც გინეკოლოგიური მიმართულების ქირურგი იყო ოლდჰემიდან . მათი მცდელობებისას მტრულ განწყობებსა და წინააღმდეგობებს შეხვდნენ, [28] მათ შორის სამედიცინო კვლევის საბჭოსგან, რომელთაც უარი უთხრეს კვლევების და მთელი რიგი სასამართლო განხილვების დაფინანსებაზე. [29] მოგვიანებით, გამოქვეყნდა დამატებითი ისტორიული ინფორმაცია ამ საკამათო ეპოქის შესახებ, IVF- ის განვითარებისას. [30] როჯერ გოსდენი იყო მისი პირველი კურსდამთავრებული სტუდენტი. [31]

მსოფლიოში პირველი 'ტესტ-მილის ბავშვი' ლუიზ ბრაუნი დაიბადა 1978 წლის 25 ივლისს 23:47-ზე, ოლდჰემის მთავარი საავადმყოფოს მიერ შედგენილი სამედიცინო ისტორიის მიხედვით. ინ ვიტრო განაყოფიერება გულისხმობდა, უნაყოფო წყვილების დასახმარებლად ახალ საშუალებას, რომელთაც ადრე არ ჰქონდათ ბავშვის გაჩენის შესაძლებლობა. მედდა ჟან პურდი იყო პირველი, ვინც ნახა ბრაუნის ემბრიონის გაყოფა.

 
ბოურნ ჰოლის კლინიკა

ტექნოლოგიის დახვეწამ გაზარდა ორსულობის ტემპები და დადგენილია, რომ 2010 წელს დაახლოებით 4 მილიონი ბავშვი დაიბადა IVF– ით. [32] ამ მიღწევამ საფუძველი ჩაუყარა ისეთ ინოვაციებს, როგორებიცაა სპერმის ინტრაციტოპლაზმური ინექცია ICSI, ემბრიონის ბიოფსია ( PGD ) და ღეროვანი უჯრედების კვლევა.

ედვარდსმა და სტეპტომ დააფუძნეს ბოურნ ჰოლის კლინიკა, მათი საქმიანობის დასახვეწად და ახალი სპეციალისტების მოსამზადებლად. სტეპტო გარდაიცვალა 1988 წელს. ედვარდსმა განაგრძო თავისი კარიერა, როგორც მეცნიერმა და სამედიცინო ჟურნალის რედაქტორმა.

პრიზები და ჯილდოები

რედაქტირება

ედვარდსმა მიიღო მრავალი საპატიო წოდება და ჯილდო, მათ შორის:

  • ედვარდსი აირჩიეს სამეფო საზოგადოების (FRS) თანამონაწილედ 1984 წელს . [33]
  • 1994 წელს, საპატიო დოქტორის წოდება, ვალენსიის უნივერსიტეტი (ესპანეთი).
  • 2001 წელს, მას მიენიჭა ალბერტ ლასკერის კლინიკური სამედიცინო კვლევების ჯილდო ლასკერის ფონდის მიერ "ინ ვიტრო განაყოფიერების განვითარებისათვის, ტექნოლოგიური წინსვლისთვის, რამაც რევოლუცია მოახდინა ადამიანის უნაყოფობის მკურნალობაში". [34]
  • 2007 წელს დეილი ტელეგრაფის გამოქვეყნებულ, 100 ცოცხალი გენიოსის სიაში იგი დასახელდა 26-ე ადგილზე. [35]
  • 2007 წელს მას მიენიჭა საპატიო დოქტორის ხარისხი ჰადერსფილდის უნივერსიტეტიდან .
  • 2010 წლის 4 ოქტომბერს გამოცხადდა, რომ ედვარდსს მიენიჭა 2010 წლის ნობელის პრემია ფიზიოლოგიასა და მედიცინაში ინ ვიტრო განაყოფიერების განვითარებისათვის. ნობელის კომიტეტმა შეაქო იგი უშვილობის მკურნალობაში წინსვლისთვის და აღნიშნა IVF ჩვილებს თანაბარი ჯანმრთელობის სტატუსი სხვა ჩვილებთან მიმართებით. ვატიკანის ოფიციალურმა წარმომადგენელმა დაგმო ეს ნაბიჯი. [36] [37]
  • 2011 წელს ედვარდსს რაინდის წოდება მიენიჭა. [38]

პირადი ცხოვრება

რედაქტირება

ედვარდსი, 1956 წელს, დაქორწინდა რუთ ფულერ ედვარდსზე (1930–2013), ასევე მეცნიერი, 1908 წლის ნობელის პრემიის ლაურეატი ფიზიკოსის, ერნესტ რეზერფორდის შვილიშვილი და ფიზიკოსის რალფ ფულერის ქალიშვილი. [39] წყვილს ჰყავდა 5 ქალიშვილი და 12 შვილიშვილი. [40]

გარდაცვალება

რედაქტირება

2013 წლის 10 აპრილს ედვარდსი გარდაიცვალა ინგლისში, კემბრიჯის მახლობლად მდებარე სახლში, ფილტვის ხანგრძლივი დაავადების შემდეგ. [41] Guardian იტყობინება, რომ ედვარდსის გარდაცვალების დროისთვის, IVF- ის საშუალებით 4 მილიონზე მეტი ბავშვის შობა მოხდა. ლუიზა ბრაუნმა აღნიშნა: ”მისმა საქმიანობამ, პატრიკ სტეპტოსთან ერთად, ბედნიერება და სიხარული მოუტანა მილიონობით ადამიანს მთელ მსოფლიოში, შვილების ყოლის შესაძლებლობით”. [42] BBC- ის თანახმად, მისი საქმიანობა მოტივირებული იყო მისი რწმენით, რომ "ცხოვრებაში ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ არის შვილის გაჩენა".

ცნობები

რედაქტირება
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Deutsche Nationalbibliothek Record #128803568 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
  2. ↑ http://www.nndb.com/lists/497/000063308/
  3. ↑ 3.0 3.1 Nationalencyklopedin — 1999.
  4. ↑ 4.0 4.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  5. ↑ 5.0 5.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
  6. ↑ 6.0 6.1 Base biographique — BIU Santé.
  7. ↑ 7.0 7.1 Munzinger Personen
  8. ↑ https://web.archive.org/web/20200703035650/https://www.bangor.ac.uk/news/Newsletter/English%20(May%202011).pdf
  9. ↑ http://www.batleynews.co.uk/news/local/tributes-paid-to-pioneer-of-ivf-sir-robert-edwards-1-5589749
  10. ↑ http://lifeinlegacy.com/Display.aspx?weekof=2013-04-13
  11. ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/179875/Robert-Edwards
  12. ↑ ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  13. ↑ Find a Grave — 1996.
  14. ↑ http://www.bbc.co.uk/news/health-11465715
  15. ↑ http://www.nytimes.com/2010/03/23/health/23prof.html?pagewanted=all
  16. ↑ http://www.tribuneindia.com/2011/20110101/edit.htm
  17. ↑ http://www.boston.com/news/world/europe/articles/2010/10/05/nobel_prize_in_medicine_goes_to_in_vitro_fertilization_pioneer/
  18. ↑ https://laskerfoundation.org/award/clinical/
  19. ↑ http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2010/
  20. ↑ https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/about/amounts/
  21. ↑ http://www.physoc.org/sites/default/files/page/Lectures%20and%20Prizes%20to%202017_2.pdf
  22. ↑ https://www.rcog.org.uk/en/news/rcog-announcement-2014-winner-of-the-eardley-holland-gold-medal/
  23. ↑ https://www.uv.es/uvweb/rectorado/es/premios-distinciones/doctores-honoris-causa/doctores-honoris-causa-siglo-xx/fecha-investidura/-acto-investidura-doctor-honoris-causa-del-excm-sr-dr-robert-geoffrey-edwards-1285872205498/Honoris.html?id=1285878774375
  24. ↑ https://www.cavavub.be/nl/eredoctoraten
  25. ↑ SLA Biomedical & Life Sciences Division Blog: Robert G. Edwards : 2010 Nobel Prize Winner in Physiology or Medicine. Sla-divisions.typepad.com (7 October 2010). ციტირების თარიღი: 14 April 2013.
  26. ↑ Health Zone 24x7 – Health – Fitness – Medicine – Medical. Healthzone24x7.blogspot.com. ციტირების თარიღი: 14 April 2013.
  27. ↑ Professor Sir Robert Edwards. The Daily Telegraph (10 April 2013). ციტირების თარიღი: 14 April 2013.
  28. ↑ Myers, PZ. (4 October 2010) A surprising Nobel. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 7 October 2010. ციტირების თარიღი: 4 October 2010.
  29. ↑ Wade (4 October 2010). „Pioneer of in Vitro Fertilization Wins Nobel Prize“. ციტირების თარიღი: 5 October 2010.
  30. ↑ Joseph D. Schulman, M.D., 2010. "Robert G. Edwards – A Personal Viewpoint" ISBN 1456320750
  31. ↑ Johnson (2002-07-10). „Robert Edwards: The path to IVF“. დამოწმება journal საჭიროებს |journal=-ს (დახმარება)
  32. ↑ The 2010 Nobel Prize in Physiology or Medicine – Press Release. Nobelprize.org (4 October 2010). ციტირების თარიღი: 4 October 2010.
  33. ↑ Gardner, Richard (2015). „Sir Robert Geoffrey Edwards CBE. 27 September 1925 – 10 April 2013“. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. Royal Society. 61: 81–102. doi:10.1098/rsbm.2014.0020. ISSN 0080-4606.
  34. ↑ შეცდომა თარგის გამოძახებისას: cite web: პარამეტრები url და title აუცილებელად უნდა მიეთითოს.. Laskerfoundation.org.
  35. ↑ „Top 100 living geniuses“.
  36. ↑ „Vatican official criticises Nobel win for IVF pioneer“.
  37. ↑ „Vatican slams Nobel win for IVF doc“.
  38. ↑ „Queen's birthday honours list: Knights“.
  39. ↑ Index entry. FreeBMD. ONS. ციტირების თარიღი: 12 April 2013.
  40. ↑ „Robert G. Edwards Dies at 87; Changed Rules of Conception With First 'Test Tube Baby'“. The New York Times. ციტირების თარიღი: 13 April 2013.
  41. ↑ „IVF pioneer dies“. Cambridge News. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 13 აპრილი 2013. ციტირების თარიღი: 10 April 2013.
  42. ↑ „Test-tube baby pioneer Sir Robert Edwards dies“. BBC News. 10 April 2013. ციტირების თარიღი: 10 April 2013.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/რობერტ_ჯეფრი_ედვარდსი“-დან