პიონერ 0
„პიონერ 0“ (ინგლ. Pioneer 0, Thor-Able 1) — ამერიკული კოსმოსური პროგამა „პიონერის“ კოსმოსური ზონდი. კოსმოსში გაშვებულ იქნა 1958 წლის 17 აგვისტოს, სელენოცენტრულ ორბიტაზე გასასვლელად.
| პიონერ 0 | |
|---|---|
 | |
| მისია | სელენოცენტრულ ორბიტა გასვლა |
| COSPAR ID | ABLE1 |
| მისიის ხანგრძლივობა | 73.6 წამი |
| განვლილი მანძილი | 15.2 კმ |
| სტატუსი | წარუმატებელი |
| ტექნიკური მახასიათებლები | |
| მწარმოებელი |
 კოსმოსური ტექნოლოგიების ლაბორატორია |
| მასა | 38.5 კგ |
| მისიის დაწყება | |
| გაშვების თარიღი | 17 აგვისტო, 1958, 12:18:00 GMT |
| სასტარტო მოედანი |
აშშ, კანავერალის კონცხი, LC-17A |
| რაკეტა-მატარებელი |
თორ-ეიბლი 1 (თორი №127) |
| მისიის დასრულება | |
| ჩამოვარდნის ადგილი | ატლანტის ოკეანე |
| მიზნობრივი აპარატურა | |
| მაგნიტომეტრი | 1 ცალი |
| მიკრომეტეოროიდული დეტექტორი | 1 ცალი |
| ტემპერატურის სენსორი | 2 ცალი |
| ტელეკამერა | 1 ცალი |
ყველა კოსმოსური პროგრამა | |
ზონდი აღჭურვილი იყო სატელევიზიო კამერით, მაგნიტომეტრით და მიკრომეტეორიტის სენსორით. მოწყობილობის გაშვება წარუმატებლად დასრულდა: ფრენის მეორე წუთზე (73.6 წმ) აფეთქდა რაკეტა-მატარებლის „თორ-ეიბლის“ პირველი საფეხური. წესით მას „პიონერი“ ან „პიონერ 1“ უნდა დარქმეოდა, მაგრამ ავარიის გამო მას სახელი არასდროს არ მინიჭებია.
- კოსმოსის ათვისებაში პირველი მცდელობა (თუმც წარუმატებელი), დედამიწიდან გაეშვათ კოსმოსური აპარატი.
ისტორია
რედაქტირება1958 წლის 27 მარტს, აშშ-ს თავდაცვის დეპარტამენტმა გამოაცხადა წლის ბოლოს მთვარეზე ოთხი-ხუთი მთვარის ზონდის გაშვების თაობაზე. რაკეტა-მატარებელი იყო იყო თორის შუალედური რადიუსის ბალისტიკური რაკეტის (IRBM) სამსაფეხურიანი ვარიანტი. მთელ პროექტში ჩართული იყო 3000 ადამიანი 52 სამეცნიერო და სამრეწველო ონგანიზაციებიდან, რომელთაგან ყველა 6-ის გარდა სამხრეთ კალიფორნიაში იყო განთავსებული. ჩანაფიქრის მიხედვით, ეიბლი 1-ის საშუალებით ზონდს უნდა მიეღწია მთვარის სიახლოვეს და გაშვებიდან 2.6 დღის შემდეგ, ამოქმედებული მყარი საწვავის TX-8-6 ძრავით ზონდი სელენოცენტრულ ორბიტაზე უნდა გაეყვანა. ორბიტალური სიმაღლე უნდა ყოფილიყო 29 ათასი კმ, ოპტიმალური სიცოცხლის ხანგრძლივობა — დაახლოებით ორი კვირა.
1958 წლის 17 აგვისტოს 12:18:00 GMT დროით, აშშ-ის კანავერის კონცხის კოსმოდრომ LC17A-დან სტარტი აიღო რაკეტა-მატარებელმა „თორ-ეიბლი 1“-მა. მისია წარუმატებელი აღმოჩნდა. რაკეტა-მატარებლის ფრენის ხანგრძლივობამ პირველი საფეხურის აფეთქების გამო 73.6 წმ შეადგინა, ხოლო ფრენის სიმაღლემ — 15.2 კმ. ზონდიდან ტელემეტრული მონაცემები უწყვეტად გადმოიცემოდა 123 წამის განმავლობაში, სანამ ის ატლანტის ოკეანეში დაეცა. შემდგომმა გამოძიებამ დაასკვნა, რომ ავარია, ტურბონასოსის რედუქტორის გაუმართაობით იყო გამოწვეული.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- Pioneer 0, 1, 2. НАСА. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2013-04-05. ციტირების თარიღი: 2013-04-01..
- Siddiqi, Asif A. (2018) Beyond Earth: A Chronicle of Deep Space Exploration, 1958–2016, second, The NASA history series, Washington, DC: NASA History Program Office. SP2018-4041. ISBN 978-1-62683-042-4.