მურატ მაგომეტოვიჩ ზიაზიკოვი (რუს. Мура́т Магоме́тович Зя́зиков; დ. 10 სექტემბერი, 1957) — რუსი პოლიტიკოსი, რომელიც იყო სამხრეთ რუსეთის რესპუბლიკის ინგუშეთის მეორე პრეზიდენტი. დაიბადა დღევანდელ ყირგიზეთში.

მურატ ზიუზიკოვი

დაიბადა10 სექტემბერი, 1957 (1957-09-10) (66 წლის)
ყირგიზეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკა, საბჭოთა კავშირი
ეროვნებაჩეჩენი
საქმიანობა პოლიტიკოსი

პოლიტიკური კარიერა რედაქტირება

1980-იან წლებში ზიაზიკოვი იყო სსრკ-ის სახელმწიფო უშიშროების კომიტეტის და მოგვიანებით რუსეთის ფედერალური უსაფრთხოების სამსახურის წევრი. 1990-იან წლებში იგი გახდა ინგუშეთის უშიშროების საბჭოს წევრი და 2002 წლის 23 მაისს საკამათო ვითარებაში აირჩიეს რესპუბლიკის პრეზიდენტად. ზიაზიკოვი რუსეთის ამჟამინდელი პრეზიდენტისა და ყოფილი პრემიერ-მინისტრის ვლადიმერ პუტინის ახლო მოკავშირედ ითვლება, განსაკუთრებით მისი პროვინციის ჩეჩნეთთან სიახლოვის გამო.

6 აპრილს, 2004 წელს, ზიაზიკოვი მსუბუქად დაიჭრა, როდესაც მთავარი გზის ახლოს ქალაქ ნაზრანში მის მანაქანას ასაფეთქებელი მოწყობილობა შეეჯახა. [1] ზიაზიკოვმა ამ თავდასხმაში და 2004 წლის ივნისის დარბევაში ინგუშეთში ჩეჩენი მეამბოხეებს დაადანაშაულა, რომლის დროსაც 90-ზე მეტი ადამიანი დაიღუპა.

2006 წლის 27 თებერვალს ზიაზიკოვის სიმამრი (და პროვინციის საკანონმდებლო ორგანოს წევრი) მაგომეტ ჩახკიევი გაიტაცეს ნაზრანში მას შემდეგ, რაც მის მანქანას ესროლეს. 2006 წლის 30 მარტს გამტაცებლებმა წამოაყენეს თავიანთი მოთხოვნები: მათ სურდათ ზიაზიკოვისა და ინგუშეთის გენერალური პროკურორის მახმუდ-ალი კალიმატოვის გადადგომა ჩახკიევის გათავისუფლების სანაცვლოდ. [2] ის პოლიციამ გაათავისუფლა 2006 წლის 1 მაისს, როგორც ჩანს, გამტაცებლებისთვის არ გადაუხდიათ. გამტაცებლები დაკავებული არ არიან. [3]

2007 წლის 23 მარტს, მისი 72 წლის ბიძა, ურუშხან ზიაზიკოვი, ინგუშეთში, ბარსუკში, ოთხმა შეიარაღებულმა მამაკაცმა გაიტაცა. [4] 2007 წლის 29 მარტს გამოცხადდა ჯილდო 2,000,000 რუბლი (დაახლოებით $ 77,200) ამ საქმესთან დაკავშირებული ინფორმაციისთვის. იმ მომენტში გამტაცებლების მხრიდან არანაირი მოთხოვნა არ ყოფილა. 2007 წლის 29 ივნისს ზიაზიკოვმა პრესკონფერენციაზე განაცხადა, რომ მისი ბიძა ჯერ კიდევ ცოცხალი იყო. მას გატაცების შესახებ სხვა რამ არ უთქვამს. ინგუშეთის შინაგან საქმეთა მინისტრმა ბესლან ხამხოევმა თანამდებობა დატოვა და პრესკონფერენციამდე ერთი დღით ადრე მუსა მედოვი შეცვალა. ბიძა გამტაცებლებმა უვნებლად გაათავისუფლეს 2007 წლის 11 ოქტომბერს.

ზიაზიკოვი მთავრობის კრიტიკოსებმა დაადანაშაულეს კორუფციაში და პოლიტიკურ არეულობებთან გაუმკლავებლობაში.

პირადი ცხოვრება რედაქტირება

მურატ ზიაზიკოვი დაქორწინებულია ოფთალმოლოგისტზე, ლუზია მაგომეტოვნა ჩახიევაზე. წყვილს სამი ვაჟი ჰყავთ.

სამსახურიდან გათავისუფლება რედაქტირება

როგორც საინფორმაციო სააგენტო „ინტერფაქსი“, 2008 წლის 30 ოქტომბერს მურატ ზიაზიკოვი თანამდებობიდან გაათავისუფლა რუსეთის პრეზიდენტმა დიმიტრი მედვედევმა.

მიმდინარე საქმიანობა რედაქტირება

2008 წლის 31 ოქტომბრის მდგომარეობით, ზიაზიკოვი დიმიტრი მედვედევის ერთ-ერთი მრჩეველია. ზიაზიკოვი ასევე არის FC Angusht Nazran-ის პრეზიდენტი .

დაპირისპირება რედაქტირება

2008 წლის 31 აგვისტოს ზიაზიკოვის იმავე თვითმფრინავით სარგებლობის შემდეგ აეროპორტში ჟურნალისტი მაგომედ ევლოევი დააკავეს. ევლოევი დახვრიტეს ტაძარში და მოკლეს ნაზრანის პოლიციაში ყოფნისას. [5] [6] მკვლელობამდე რამდენიმე კვირით ადრე მაგომეტმა იცოდა, რომ მის სიცოცხლეს საფრთხე ემუქრებოდა და გეგმავდა პოლიტიკური თავშესაფრის მოპოვებას ევროკავშირის რომელიმე ქვეყანაში. [7] ადგილობრივმა პოლიციამ განაცხადა, რომ ევლოევს ესროლეს მას შემდეგ, რაც მან მანქანაში მყოფი ერთ-ერთი პოლიციელის ავტომატის ჩამორთმევა სცადა. [8] უფლებადამცველმა ჯგუფებმა უარყვეს ევლოევის სიკვდილის ეს ცნობა და აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტმა მოითხოვა მკვლელობის გამოძიება და პასუხისმგებელი პირების პასუხისგებაში მიცემა მომხდარის გამო. [9] ვლადიმერ პუტინის სპიკერმა განაცხადა, რომ გამოძიება ჩატარდება, მაგრამ დასძინა, რომ „ევლოევმა წინააღმდეგობა გაუწია დაკავებას“. [10] 2008 წლის ზაფხულში Human Rights Watch-ი ასევე იკვლევდა ამ საქმეს. [11]

სქოლიო რედაქტირება

  1. BBC News article: "Ingushetia leader survives attack", 6 April 2004.
  2. „Похитители тестя президента и прокурора Ингушетии потребовали от них уйти в отставку“. NEWSru.com. March 30, 2006. ციტირების თარიღი: May 19, 2009.
  3. „В ходе спецоперации освобожден 72-летний тесть президента Ингушетии Мурата Зязикова“. NEWSru.com. May 1, 2006. ციტირების თარიღი: May 19, 2009.
  4. „В Ингушетии вновь похищен родственник президента. На этот раз дядя“. NEWSru.com. March 23, 2007. ციტირების თარიღი: May 19, 2009.
  5. BBC News article: "Ingushetia website owner killed",, 31 August 2008
  6. Associated Press article: "Deputy says Russian police kill Web site owner" დაარქივებული 2008-09-02 საიტზე Wayback Machine. , 31 August 2008
  7. The Moscow Times article: "Editor of News Portal Flees Country" დაარქივებული 2008-08-13 საიტზე Wayback Machine. , 07 August retrieved 31 August 2008
  8. The New York Times article
  9. Reuters article: "U.S. urges probe of journalist's death in Ingushetia", 2 Sep 2008
  10. Financial Times article: "Tension in Ingushetia after journalist’s death", 3 Sep 2008
  11. Killings, Torture, Disappearances in Chechnya-Style Counterinsurgency დაარქივებული 2010-11-22 საიტზე Wayback Machine. , Human Rights Watch, 31 August 2008