მაგომედ ევლოევი (რუს. Магомед Евлоев; დ. 22 ნოემბერი, 197131 აგვისტო, 2008) — ინგუში ჟურნალისტი, იურისტი, ბიზნესმენი და მფლობელი საინფორმაციო ვებ-საიტისა Ingushetiya.ru.[1]

მაგომედ ევლოევი

დაიბადა22 ნოემბერი, 1971
მალგობეკი, სსრკ
გარდაიცვალა31 აგვისტო, 2008 (36 წლის)
ეროვნებაჩეჩენი
საქმიანობა ჟურნალისტი, იურისტი და ბიზნესმენი

ადრეული ცხოვრება და განათლება

რედაქტირება

მაგომედ ევლოევი დაიბადა ქალაქ მალგობეკში, ჩეჩნეთ-ინგუშეთის ავტონომიური საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკაში (ამჟამად ინგუშეთის რესპუბლიკა, რუსეთი) 1971 წელს. 1992 წელს ევლოევმა დაამთავრა სარატოვის იურიდიული ინსტიტუტი.

უნივერსიტეტში სწავლის დამთავრების შემდეგ ევლოევმა პროკურორად დაიწყო მუშაობა. მალე მალგობეკის მთავარი პროკურორის მოადგილე გახდა. 1999 წელს მას ბრალი დასდეს სულეიმან ცეჩოევის მკვლელობაში, რომელიც იმ დროს ციხეში იყო გამტაცებლის სტატუსით. სავარაუდოდ, ევლოევმა ხელი მოაწერა ნებართვას, რომელიც მკვლელებს ცეჩოევის საკნიდან წაყვანის უფლებას აძლევდა. ბრალდებები არ დადასტურდა, მაგრამ ევლოევი გადადგა პროკურორის თანამდებობიდან.

2001 წელს ევლოევმა დააარსა მოსკოვის იურიდიული ფირმა Infra-Yur. 2008 წელს ფირმა გახდა Infra Holding, კომპანია, რომელიც ზედამხედველობდა მშენებლობას, იურიდიულ ფირმებს და უსაფრთხოების ბიუროებს. ის ასევე აკონტროლებდა Infra North America-ს, ფირმას, რომელიც მუშაობდა შეერთებულ შტატებში. ევლოევი ამ ჰოლდინგის პრეზიდენტი იყო.

2001 წელს ევლოევმა შექმნა ვებ-გვერდი „Ingushetia.ru“. თავდაპირველად არ იყო განზრახული ოპოზიციური ვებგვერდის შექმნა; ევლოევი გეგმავდა ინგუში ხალხის ისტორიისა და კულტურის შესახებ მასალების ნეიტრალური კრებულის გამოქვეყნებას, რაიმე კონკრეტული თვალსაზრისის მომხრეების გარეშე. მაგრამ მან მალევე აღმოაჩინა, რომ ისტორიული და კულტურული მასალები ხშირად შეიცავდა ფეთქებად პოლიტიკურ შინაარსსაც და საიტი გახდა პოლიტიკური მასალების წყარო, სადაც იწერებოდა ჩეჩნეთის მეორე ომის, კონტრტერორისტული ოპერაციების, ოსეთ-ინგუშური კონფლიქტისა და ინგუშეთში გატაცებებისა და მკვლელობების შესახებ.

2007 წლის ივლისში მოსკოვის კუნცევოს მუნიციპალიტეტის პროკურორმა აღძრა სისხლის სამართლის საქმე ევლოევის წინააღმდეგ ბრალდებით „ეთნიკური სიძულვილის გაღვივება“, თუმცა საბოლოოდ ევლოევს კრიმინალური საქმიანობისთვის ბრალი არ წაყენებია. 2007 წლის ოქტომბერში ცეჩოევის მკვლელობის საქმე ხელახლა გაიხსნა და ევლოევის საოჯახო სახლი მალგობეკში გაჩხრიკეს. ჩხრეკის შემდეგ, ევლოევის მამამ, იახიუ ევლოევმა, დაარწმუნა მისი შვილი, რომ გაეწყვიტა კავშირი Ingushetia.ru-სთან, რადგან ეს ძალიან საშიში ჩანდა. მას შემდეგ საიტს აკონტროლებს სარედაქციო კომიტეტი იბრაგიმ კოსტოევის თავმჯდომარეობით.

იყო ერთ-ერთი ორგანიზატორი კამპანიის, მე არ მივეცი ხმა, რომლის მიზანი იყო ამომრჩეველთა მასობრივი გაყალბების გამომჟღავნება ინგუშეთში 2008 წლის რუსეთის საპრეზიდენტო არჩევნების დროს. ოფიციალური მონაცემებით, არჩევნებში მონაწილეობა მიიღო ინგუშეთის ამომრჩეველთა 98%-მა, თითქმის ყველამ ხმა მისცა დიმიტრი მედვედევს. მაგრამ ევლოევი ამტკიცებდა, რომ დარეგისტრირებულ ამომრჩეველთა ნახევარზე ნაკლებმა მიიღო მონაწილეობა რეალურად არჩევნებში და ამიტომ ცდილობდა შეედგინა იმ ადამიანების სია, რომლებიც დაამტკიცებდნენ, რომ მათ ხმა არ მიუციათ.

ევლოევმა ასევე მოაწყო და დააფინანსა ხელმოწერების შეგროვების კამპანია, რომელიც მოითხოვდა ინგუშეთის პრეზიდენტის ზიაზიკოვის გადაყენებას და ინგუშეთის წინა პრეზიდენტის რუსლან აუშევის აღდგენას.

გარდაცვალება

რედაქტირება

2008 წლის 31 აგვისტოს მაგომედ ევლოევს ესროლეს ტაძარში და მოკლეს პოლიციის შენობაში ყოფნის დროს. [2] [3] მის მკვლელობამდე რამდენიმე კვირით ადრე გავრცელდა ჭორები, რომ მაგომედმა იცოდა, რომ მის სიცოცხლეს საფრთხე ემუქრებოდა და გეგმავდა პოლიტიკური თავშესაფრის მოპოვებას ევროკავშირის რომელიმე ქვეყანაში. [4] ადგილობრივმა პოლიციამ განაცხადა, რომ ევლოევს ესროლეს მას შემდეგ, რაც მან მანქანაში მყოფი ერთ-ერთი პოლიციელის ავტომატის ჩამორთმევა სცადა. [5] უფლებადამცველმა ჯგუფებმა უარყვეს ევლოევის სიკვდილთან დაკავშირებული ეს ინფორმაცია და შეერთებული შტატების სახელმწიფო დეპარტამენტმა მოითხოვა მკვლელობის გამოძიება და პასუხისმგებელი პირების პასუხისგებაში მიცემა. [6] ვლადიმერ პუტინის სპიკერმა განაცხადა, რომ გამოძიება ჩატარდებოდა.

2008 წლის ივლისში Human Rights Watch-მა დააფიქსირა ინგუშეთში ათობით თვითნებური დაკავება, გაუჩინარება, წამება და არასამართლებრივი სიკვდილით დასჯა. [7]

ევროპის უსაფრთხოებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციამ დაგმო ევლოევის მკვლელობა, რომელიც მიზნად ისახავდა ინგუშეთში განსხვავებული აზრის განადგურებას. მკვლელობის შემდეგ გაიმართა აქციები, სადაც მოითხოვეს ინგუშეთის რუსეთისგან დამოუკიდებლობა.

ევლოევის დაკრძალვა გადაიზარდა ანტისამთავრობო პროტესტში, რომელშიც ორგანიზატორების თქმით, რამდენიმე ათასი ადამიანი მონაწილეობდა.

მისი გარდაცვალების გამოძიების საქმე რუსეთის სისხლის სამართლის კოდექსის მიხედვით კვალიფიცირდა როგორც "მკვლელობა გაუფრთხილებლობით". კიდევ ერთი სისხლის სამართლის საქმე მისი უკანონო დაკავების გამო (გამომძიებლების თქმით, პოლიციას არ ჰქონდა მისი დაკავების უფლება) 2009 წლის თებერვალში [8] აღიძრა, მაგრამ საქმე 2009 წლის მარტში დაიხურა. [9]

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. Owner of the news site "Ingushetiya.Ru", Magomed Yevloev, 31 August 2008
  2. Ingushetia website owner killed, BBC News, 31 August 2008
  3. Deputy says Russian police kill Web site owner დაარქივებული 2008-09-02 საიტზე Wayback Machine. , Associated Press, 31 August 2008
  4. Editor of News Portal Flees Country დაარქივებული 2008-08-13 საიტზე Wayback Machine. , The Moscow Times, 7 August. Retrieved 31 August 2008
  5. The New York Times
  6. Reuters, "U.S. urges probe of journalist's death in Ingushetia", 2 Sep 2008
  7. Killings, Torture, Disappearances in Chechnya-Style Counterinsurgency დაარქივებული 2010-11-22 საიტზე Wayback Machine. , Human Rights Watch, 31 August 2008
  8. Muradov, Musa (17 March 2009). „Убийство Магомеда Евлоева вышло на должностной уровень“. Kommersant. ციტირების თარიღი: 18 March 2009.
  9. Ingushetia Prosecutor Reverses Decision To Investigate Journalist's Death. Radio Free Europe/Radio Liberty. 20 March 2009