მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტი

მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტი (ინგლ. Minneapolis Institute of Art; Mia) — ხელოვნების მუზეუმი, რომელიც მდებარეობს მინეაპოლისში, მინესოტა, შეერთებული შტატები. 90,000-ზე მეტი ხელოვნების ნიმუშით, რომელიც წარმოადგენს მსოფლიოს 5000 წლის ისტორიას, ინსტიტუტი არის ერთ-ერთი უდიდესი ხელოვნების მუზეუმი შეერთებულ შტატებში. მისი მუდმივი კოლექცია მოიცავს მსოფლიოში ცნობილ ნამუშევრებს, რომლებიც განასახიერებენ მხატვრული მიღწევების უმაღლეს დონეს. ის მოიცავს დაახლოებით 20,000 წელს და წარმოადგენს მსოფლიოს მრავალფეროვან კულტურას ექვს კონტინენტზე. მუზეუმში არის შვიდი ძირითადი კუთხე: აფრიკისა და ამერიკის ხელოვნება, თანამედროვე ხელოვნება, დეკორატიული ხელოვნება, ქსოვილები და ქანდაკება, აზიური ხელოვნება, ნახატები, ფოტოგრაფია და ახალი მედია, ბეჭდვა და ხატვა.

მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტი
44°57′30″ ჩ. გ. 93°16′26″ დ. გ. / 44.95860000° ჩ. გ. 93.27406000° დ. გ. / 44.95860000; -93.27406000
დაარსდა 1883
ქვეყანა აშშ-ის დროშა ამერიკის შეერთებული შტატები
მდებარეობა მინეაპოლისი[1]
ოფიციალური საიტი http://www.artsmia.org/
Map

ყოველწლიურად ნახევარ მილიონზე მეტი ადამიანი სტუმრობს მუზეუმს, ხოლო ასი ათასამდე მოსწავლე არის მუზეუმის დაწყებითი სკოლის ხელოვნების სათავგადასავლო პროგრამაში. მუზეუმის უფასო ზოგადი დაშვების პოლიტიკა, საჯარო პროგრამები, კლასები ბავშვებისთვის და მოზარდებისთვის, ასევე ჯილდოს მფლობელი ინტერაქტიური მედია პროგრამები დაეხმარა ამ მუზეუმის ფესვების გაფართოებასა და გაღრმავებას იმ საზოგადოებაში, რომელსაც ის ემსახურება.[2]

ისტორია რედაქტირება

 
ელ გრეკო, ტაძრის გაწმენდა, 1571

მინეაპოლისის სახვითი ხელოვნების საზოგადოება დაარსდა 1883 წელს, რათა შემოეტანათ ხელოვნება საზოგადოების ცხოვრებაში. ეს ჯგუფი, რომელიც შედგებოდა ბიზნესმენებისა და პროფესიონალი ლიდერებისგან, აწყობდა ხელოვნების გამოფენებს ათწლეულის განმავლობაში. 1889 წელს, საზოგადოება, რომელიც ახლა ცნობილია როგორც მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტი, გადავიდა მის პირველ მუდმივ სივრცეში, ახლად აშენებული მინეაპოლისის საჯარო ბიბლიოთეკაში.

მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტმა მიიღო საჩუქრები კლინტონ მორისონისა და უილიამ ჰუდ დანუდუდისგან. 1911 წელს მორისონმა შესწირა მუზეუმს მიწა, რომელზეც ადრე მისი ოჯახის ვილა როზას სასახლე იყო განთავსებული, მამის, დორილუს მორისონის ხსოვნის გამო. რამდენიმე დღის შემდეგ საქველმოქმედო ვახშმის შედეგად მუზეუმმა მიიღო 335,500 დოლარის შემოწირულობა.[3]

ახალი მუზეუმი, რომელიც შექმნილია McKim, Mead and White-ის ფირმის მიერ, გაიხსნა 1915 წელს. შენობა აღიარებულ იქნა მინესოტაში Beaux-Arts-ის არქიტექტურული სტილის ერთ-ერთ საუკეთესო ნიმუშად. ხელოვნების ისტორიკოსმა ბევის ჰილიერმა მოაწყო გამოფენა Art Deco მუზეუმში, რომელიც წარმოდგენილი იყო 1971 წლის ივლისიდან სექტემბრამდე, რამაც გამოიწვია ინტერესი ხელოვნების ამ სტილისადმი. შენობა თავდაპირველად უნდა ყოფილიყო მთლიანი, მაგრამ აშენდა მხოლოდ წინა ნაწილი. რამდენიმე დამატება შემდგომში აშენდა სხვა გეგმის მიხედვით. მაიკლ გრეივსის მიერ შემუშავებული გაფართოება დასრულდა 2006 წლის ივნისში. ბოლო გაფართოებამდე მუზეუმის თითქმის 100,000 ობიექტიდან მხოლოდ 4 პროცენტი შეიძლებოდა ყოფილიყო ერთდროულად გამოფენილი, ახლა ეს მაჩვენებელი 5 პროცენტია. [4][5]

2015 წელს მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტმა მოახდინა რებრენდინგი, გამოატოვა ფინალური "s" მისი სახელიდან და გახდა მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტი (Minneapolis Institute of Art).[6][7]

კეივინ ფელდმანი გახდა ინსტიტუტის დირექტორი და პრეზიდენტი 2008 წელს. მისი მოღვაწეობის განმავლობაში დასწრება გაორმაგდა, დაინერგა ექსპონატებზე ციფრული წვდომა და სოციალური სამართლის პროგრამები იქნა მიღებული. 2018 წლის დეკემბერში იგი დაინიშნა ხელოვნების ეროვნული გალერეის შემდეგ დირექტორად და ეს თანამდებობა დაიკავა 2019 წლის მარტში.[8][9] 2019 წლის ოქტომბერში, კეტრინ ლუბერი დაინიშნა მინეაპოლისის ხელოვნების ინსტიტუტის ახალ დირექტორად და პრეზიდენტად.[10]

კოლექცია რედაქტირება

მუზეუმში წარმოდგენილია დაახლოებით 80,000 ობიექტის[11] ენციკლოპედიური კოლექცია, რომელიც მოიცავს 5000 წლიან ისტორიას. მისი კოლექცია მოიცავს ნახატებს, ფოტოსურათებს, ანაბეჭდებს და ნახატებს, ტექსტილს, არქიტექტურას და დეკორატიულ ხელოვნებას. აქ არის აფრიკული ხელოვნების კოლექციები, ხელოვნება ოკეანეთიდან და ამერიკიდან, ასევე აზიური ხელოვნების განსაკუთრებით დიდი კოლექცია, სახელწოდებით ,,ერთ-ერთი საუკეთესო და ყველაზე სრულყოფილი აზიური ხელოვნების კოლექცია ქვეყანაში".[12] აზიური კოლექცია მოიცავს ჩინურ არქიტექტურას, ჟადებს,[13] ბრინჯაოს და კერამიკას.

ინსტიტუტი ფლობს Purcell-Cutts House–ს. სახლი დაპროექტებულია Purcell & Elmslie– ს მიერ და წარმოადგენს პრაირის სკოლის არქიტექტურის შედევრს. ის მუზეუმს გადასცა ანსონ ბ. კუტს უმცროსმა, მისი მეორე მფლობელის ვაჟმა. სახლი ხელმისაწვდომია ყოველი თვის მეორე შაბათ-კვირას.[14][15]

ინსტიტუტს აქვს არაერთი ექსპონატი შენობის გარეთ.[16] ორი ჩინური ლომი წარმოდგენილია 24-ე ქუჩის შესასვლელის ორივე მხარეს. ისინი 1998 წელს ელა პილსბერ კროსბის საჩუქარი იყო.

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. 1.0 1.1 archINFORM — 1994.
  2. Minneapolis Institute of Art. ციტირების თარიღი: August 18, 2016
  3. Gihring, Tim. (January 1, 2015) Mia Stories. Minneapolis Institute of Art. ციტირების თარიღი: August 18, 2015
  4. Tillotson, Kristin. (June 9, 2006) Minneapolis Institute of Arts Opens New Wing. დაარქივებულია ორიგინალიდან — აპრილი 3, 2015. ციტირების თარიღი: სექტემბერი 25, 2021.
  5. Wurzer, Cathy. (June 7, 2006) Minneapolis Institute of Arts Opens New Wing. ციტირების თარიღი: August 18, 2016
  6. MIA reboots brand to become 'Mia' (August 10, 2015). ციტირების თარიღი: August 18, 2016
  7. Tim Gihring. (August 3, 2015) Once at Mia: What's in a name? — Minneapolis Institute of Art. ციტირების თარიღი: August 18, 2016
  8. Kerr, Euan, "Mia's director will leave to head National Gallery", Minnesota Public Radio News, December 11, 2018.
  9. McGlone, Peggy, "The National Gallery of Art will have a female director for the first time in its history", The Washington Post, December 11, 2018.
  10. Sheets, Hilarie M.. A New Leader for the Minneapolis Institute of Art (1 October 2019). ციტირების თარიღი: 2 October 2019
  11. William M. Griswold Appointed New Director of the Minneapolis Institute of Arts. ციტირების თარიღი: 10 April 2017
  12. New and Improved: The Minneapolis Institute of Arts Reopens. Antiques and the Arts Online. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-09-27. ციტირების თარიღი: 2021-09-25.
  13. Among these is a 1784 piece believed to be the largest historic jade sculpture outside of China. Jade Mountain Illustrating the Gathering of Poets at the Lan T'ing Pavilion. Art de l'Asie. www.framemuseums.org. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-10-07. ციტირების თარიღი: 2021-09-25.
  14. Purcell–Cutts House. ციტირების თარიღი: August 18, 2016
  15. Unified Vision: The Architecture and Design of the Prairie School > The Purcell-Cutts Tour. ციტირების თარიღი: August 18, 2016
  16. Mault, Coco. (October 24, 2011) A Look at MIA's Outdoor Art. ციტირების თარიღი: August 18, 2016