მარიუპოლი
მარიუპოლი (უკრ. Маріу́поль, 1948—1989 წლებში — ჟდანოვი, 1948 წლამდე — მარიუპოლი) — ქალაქი უკრაინის სამხრეთ-აღმოსავლეთში, აზოვის ზღვის ჩრდილოეთ სანაპიროზე, მდინარე კალმიუსის შესართავთან. 2021 წლის მონაცემებით, მარიუპოლის მოსახლეობა 431 859 ადამიანს შეადგენს და ამ მაჩვენებლით, წარმოადგენს უკრაინის სიდიდით მეათე და დონეცკის ოლქის მეორე უდიდეს ქალაქს.[1]
| ქალაქი | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
მარიუპოლი Маріуполь | |||||
 | |||||
| |||||
| ქვეყანა |
 უკრაინა | ||||
| ოლქი | დონეცკი | ||||
| შიდა დაყოფა | 4 რაიონი | ||||
| კოორდინატები | 47°07′00″ ჩ. გ. 37°33′00″ ა. გ. / 47.11667° ჩ. გ. 37.55000° ა. გ. | ||||
| ქალაქის მერი | ვადიმ ბოიჩენკო | ||||
| დაარსდა | 1778 | ||||
| პირველი ხსენება | 1734 | ||||
| ადრეული სახელები | პავლოვსკი, ჟდანოვი | ||||
| ამჟამინდელი სტატუსი | 1779 | ||||
| ფართობი | 244 კმ² | ||||
| ცენტრის სიმაღლე | 67 მეტრი | ||||
| ოფიციალური ენა | უკრაინული ენა | ||||
| მოსახლეობა | 431 859 კაცი (2021) | ||||
| სიმჭიდროვე | 1800 კაცი/კმ² | ||||
| ეროვნული შემადგენლობა |
უკრაინელები, რუსები, ბერძნები, ბელარუსები, ებრაელები | ||||
| სასაათო სარტყელი | UTC+2, ზაფხულში UTC+3 | ||||
| სატელეფონო კოდი | +380 629 | ||||
| საფოსტო ინდექსი | 87500—87590 | ||||
| ოფიციალური საიტი | mariupolrada.gov.ua/en | ||||
_location_map.svg)   | |||||
მარიუპოლი კაზაკების ყოფილი ბანაკის, სახელად კალმიუსის ადგილას დაარსდა,[2] ქალაქის სტატუსი კი 1778 წელს მიენიჭა. იყო მარცვლეულით ვაჭრობის, მეტალურგიის და მძიმე მრეწველობის ცენტრი. მარიუპოლმა საკვანძო როლი ითამაშა უკრაინის ინდუსტრიალიზაციაში. დღეისათვის, მარიუპოლი კვლავ რჩება მრეწველობის, უმაღლესი განათლებისა და ბიზნესის ცენტრად.
1948 წლიდან 1989 წლამდე, საბჭოთა მოხელის, ანდრეი ჟდანოვის პატივსაცემად ქალაქს ჟდანოვი ერქვა; ქალაქებისთვის კომუნისტი ლიდერების სახელების დარქმევა საბჭოთა კავშირში გავრცელებული პრაქტიკა იყო.[3]
2014 წელს დონბასში მიმდინარე ომის შემდეგ, როდესაც დონეცკი თვითგამოცხადებული დონეცკის სახალხო რესპუბლიკის დედაქალაქად გამოაცხადეს, მარიუპოლო დონეცკის ოლქის დროებითი ადმინისტაციული ცენტრი გახდა.
ამჟამად ქალაქი უკრაინაში შეჭრილი რუსი ოკუპანტების ალყაშია და მძიმედ არის დაზიანებული. ვრცელდება ცნობები, რომ რუსეთის საოკუპაციო ძალები მარიუპოლში მშვიდობიან მოსახლეობას ბომბავს, ხოცავს და ომის დანაშაულს სჩადის.
2022 წლის 13 მარტს, მარიუპოლს უკრაინის გმირი ქალაქის ტიტული მიენიჭა.[4]
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- ისტორიული შენობები მარიუპოლის ძველ ნაწილში დაარქივებული 2015-09-24 საიტზე Wayback Machine. (უკრაინული)
- photo Mariupol: panoramic photos of Mariupol in 360 degrees დაარქივებული 2013-03-19 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)
- ოფიციალური საიტი
- welcome-to-mariupol.org.ua – Welcome to Mariupol! – support and assistance for foreign visitors
- Ilyich Mariupol steel and iron works
- photos of Mariupol
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ Ukrcensus.org.ua – All-Ukrainian population census '2001
- ↑ „Mariupol“. Encyclopædia Britannica. ციტირების თარიღი: 9 February 2015.
- ↑ Mariupol. The Free Dictionary.
- ↑ Богданьок, Олена. (2022-03-06) Харків, Чернігів, Маріуполь, Херсон, Гостомель і Волноваха тепер міста-герої uk. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2022-03-13. ციტირების თარიღი: 2022-03-13