ლუიზიანა
შტატი აშშ-ში
ლუიზიანა (ინგლ. Louisiana) — შტატი აშშ-ის სამხრეთ ნაწილში, მექსიკისპირა დაბლობზე. სახელი ეწოდა საფრანგეთის მეფის ლუი XIV-ის მიხედვით.
ლუიზიანა | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
მეტსახელი: | Pelican State | ||||
დევიზი: | Union, Justice, Confidence | ||||
დედაქალაქი | ბატონ-რუჟი | ||||
ოფიციალური ენა | |||||
გუბერნატორი | ჯონ ბელ ედვარდსი | ||||
საკანონმდებლო ორგანო | ლუიზიანის შტატის საკანონმდებლო ორგანო | ||||
ფართობი | 135 382 კმ² | ||||
მოსახლეობა | 4 657 757[1] კაცი | ||||
უმაღლესი წერტილი | დრისკილი | ||||
უდაბლესი წერტილი | ახალი ორლეანი | ||||
შტატი გახდა | 30 აპრილი, 1812 | ||||
სასაათო სარტყელი | ცენტრალური სარტყლის დრო, ამერიკა/ჩიკაგო, UTC−6 და UTC-5 | ||||
საფოსტო აბრევიატურა | LA და La. | ||||
მოსაზღვრე რეგიონები | ტეხასი, არკანზასი და მისისიპის შტატი | ||||
ადმინისტრაციული დაყოფა |
სია | ||||
საიტი | louisiana.gov | ||||
ისტორია
რედაქტირება- 1519-1541 – ტერიტორია გამოიკვლიეს ესპანელებმა პინედამ, კაბესა დე ვაკამ და დე სოტომ.
- 1682 – დაიკავა კავალიე დე ლა სალმა და სახელიც მან დაარქვა.
- 1718 – ბიენვილმა დააფუძნა ახალი ორლეანი.
- 1762- მისისიპის დასავლეთი გადაეცა ესპანეთს.
- 1763 – პარიზის შეთანხმებით აღმოსავლეთი ნაწილი გადაეცა ინგლისს (ახალი ორლეანის გარდა).
- 1800 წელს ლუიზიანა ესპანელებისგან მიიღო ნაპოლეონმა.
- 1803 – აშშ-მა იყიდა ლუიზიანის მთელი რეგიონი, რომელიც მოიცავდა 11 თანამედროვე შტატის ტერიტორიას: არკანზასი, კოლორადო, ლუიზიანა, მინესოტა, მისური, მონტანა, ჩრდილოეთი დაკოტა, სამხრეთი დაკოტა, ნებრასკა, ოკლაჰომა, უაიომინგი.
- 1812-დან აშშ-ს შტატია;
- 1861-1868 – კონფედერაციის შემადგენლობაში.
- ფართობი – 113 ათასი.
- მოსახლეობა - 4,459 ათასი (თეთრი 67,3 %, აფროამერიკელი 30,8 %, ლათინურამერიკელი 2,2 %).
- ქალაქის მოსახლეობა - 68,7 %.
- ქალაქები – ბატონ რუჟი (დედაქალაქი), 216 ათასი, ნიუ-ორლეანი (შტატის დედაქალაქი 1722-63 და 1812-49 წლებში, 477 ათასი, შრივპორტი, 192 ათასი.
- ენები – ინგლისურთან ერთად შენარჩუნებულია ფრანგულიც. 1990 წლისათვის 1,1 მლნ ადამიანი თავს ფრანგული წარმოშობისად თვლიდა, მათგან 260 ათასი ლაპარაკობდა ფრანგულად.
- ცნობილი ადამიანები – ლუი არმსტრონგი, პ.ბორგო.
- ღირსშესანიშნაობანი - ფრანგული კვარტალი ნიუ-ორლეანში, ჯაზი, მისისიპის დელტა, ჟან ლაფიტის ეროვნული პარკი.