ვარსკვლავური გზა

ამერიკული სამეცნიერო ფანტასტიკური ფრენჩაიზი.

ვარსკვლავური გზა (ინგლ. Star Trek) — ამერიკული მედია-ფრენჩაიზი. იგი ეფუძნება ჯინ როდენბერის მიერ შექმნილ ორიგინალურ სერიალს, რომელიც პირველად ეთერში 1966 წელს გავიდა. 1979 წლიდან გამოჩნდა სრულმეტრაჟიანი ფილმებიც. დღეისთვის გადაღებულია 7 ტელესერიალი (მათ შორის ერთი — ანიმაციური) და 15 სრულმეტრაჟიანი ფილმი.

ვარსკვლავური გზა
შემქმნელი ჯინ როდენბერი
კინო და ტელევიზია
ფილმ(ებ)ი

ორიგინალური სერიის ფილმები

შემდეგი თაობის სერია

გადატვირთვა (კელვინის დროის ხაზი)

ტელესერიალები
ანიმაციური სერიალები

სერიალმა უდიდესი გავლენა მოახდინა უამრავი თანამედროვე ტექნოლოგიის დიზაინზე, როგორიც არის ჯიბის კომპიუტერი, მობილური ტელეფონი და დაფა-კომპიუტერები.

ვარსკვლავური გზა აღწერს მომავალს, რომელიც ერთი შეხედვით უტოპიურია. ამ მომავალში დედამიწა გაწევრიანებულია პლანეტების გაერთიანებულ ფედერაციაში. ამავდროულად, გალაკტიკის დიდი ნაწილი ჯერ კიდევ შეუსწავლელია.

ფრენჩაიზს ჰყავს მრავალი მოყვარული, რომლებიც საკუთარ თავს უწოდებენ „ტრეკერებს“ (ინგლ. trekker).

სატელევიზიო სერიალები რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა მოიცავს ექვს სატელევიზიო სერიალს:ორიგინალური სერიალი, ანიმაციური სერიალი, შემდეგი თაობა, ღრმა კოსმოსი 9, ვოიაჯერი და ენტერპრაიზი. ჯამში გადაღებულია 30 სეზონი და 726 სერია.

ორიგინალური სერიალი (1966—1969) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: ორიგინალური სერიალი (ინგლ. Star Trek: The Original Series) - პირველი სერიალი, რიმელმაც სათავე დაუდო „ვარსკვლავურ გზას“. შექმნილია ჯინ როდენბერის მიერ, პირველად ეთერში გავიდა 1966 წლის 8 სექტემბერს. სერიალი შედგება სამი სეზონისგან.

სერიალში მოქმედება მიმდინარეობს XXIII საუკუნეში (2264—2269 წლები) და მოგვითხრობს პლანეტების გაერთიანებული ფედერაციის კოსმოსურ ხომალდ USS Enterprise(NCC-1701)_ის ხუთწლიანი სამეცნიერო-კვლევითი მისიის შესახებ, კაპიტან ჯეიმზ კირკის მეთაურობით.

„ვარსკვლავური გზის“ სხვა სერიალებისგან განსხვავებით სერიალს არ ჰქონია საკუთარი დასახელება და შევიდა ისტორიაში როგორც ორიგინალური სერიალი (ინგლ. The Original Series, ST: TOS).

2006 წლის სექტემბერში „ორიგინალური სერიალი“ განახლებულ იქნა თანამედროვე კომპიუტერული სპეცეფექტებით[1].

ანიმაციური სერიალი (1973—1974) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: ანიმაციური სერიალი (ინგლ. Star Trek: The Animated Series) — ორიგინალური სერიალის მიხედვით შექმნილი ანიმაციური სერიალი, შედგება 2 სეზონისგან (22 სერია). ახმოვანებენ „ორიგინალური სერიალის“ მსახიობები. სცენარზე მუშაობდნენ იმ დროის ცნობილი ფანტასტიკოსები.

თავდაპირველად სერიალი გამოდიოდა სახელწოდებით:„ჯინ როდენბერის ვარსკვლავური გზის ანიმაციური თავგადასავლები“ (ინგლ. The Animated Adventures of Gene Roddenberry’s Star Trek), მაგრამ მოგვიანებით სახელი შეიცვალა და ისტორიაში შევიდა როგორც „ვარსკვლავური გზა: ანიმაციური სერიალი“ (ინგლ. Star Trek: The Animated Series, ST: TAS).

ფაზა II რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: ფაზა 2 (ინგლ. Star Trek: Phase II) ჩაფიქრებული იყო კომპანია Paramount Television Network_ის მიერ. 1978 წელს მომზადდა საპილოტე ეპიზოდი და 12 სერიის სცენარი[2]. სცენარის თანახმად „ფაზა 2“ უნდა ყოფილიყო „ორიგინალური სერიალის“ გაგრძელება და უნდა მოეთხრო „ენტერპრაიზის“(ინგლ. USS Enterprise) კიდევ ერთი ხუთწლიანი მისიის შესახებ. ეკიპაჟი უნდა დარჩენილიყო უცვლელად, მხოლოდ სპოკის ნაცვლად (მსახიობმა ლეონარდ ნიმოიმ უარი თქვა მონაწილეობაზე) უნდა ყოფილიყო ვულკანელი კსონი (ინგლ. Xon)[2].

მაღალი რისკებისა და ვარსკვლავური ომების მზარდი პოპულარობის გამო ახალი სერიალის გადაღება შეჩერდა. მოგვიანებით ერთ-ერთი სერიის სცენარი გამოყენებული იქნა სრულმეტრაჟიანი ფილმისთვის „ვარსკვლავური გზა“ (ინგლ. Star Trek: The Motion Picture)[3], რამდენიმე სერია გამოიყენეს სერიალში „ვარსკვლავური გზა: შემდეგი თაობა“ (ინგლ. Star Trek: The Next Generation).

შემდეგი თაობა (1987—1994) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: შემდეგი თაობა (ინგლ. Star Trek: The Next Generation) შექმნილია ჯინ როდენბერის მიერ 1987 წელს. 1991 წლიდან, როდენბერის გარდაცვალების შემდეგ სერიალი გააგრძელა რიკ ბერმანმა. სერიალი შედგება 7 სეზონისგან (178 სერია).
მოქმედება ვითარდება XXIV საუკუნეში (2364—2370 წლები) — ორიგინალური სერიალიდან 100 წლის შემდეგ. სერიალი მოგვითხრობს კოსმოსურ ხომალდ „ენტერპრაიზ NCC-1701-D“_ს (ინგლ. USS Enterprise NCC-1701-D) მოგზაურობაზე, კაპიტან ჟან-ლუკ პიკარის მეთაურობით.

შემდეგი თაობა გახდა „ვარსკვლავური გზის“ ისტორიაში ყველაზე პოპულარული სერიალი. ნომინირებული იყო პრემიაზე ემი როგორც „საუკეთესო მხატვრული სერიალი“.

ღრმა კოსმოსი 9 (1993—1999) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: ღრმა კოსმოსი 9 (ინგლ. Star Trek: Deep Space Nine). შექმნილია 1993 წელს რიკ ბერმანის და მაიკლ პილერის მიერ. სერიალი შედგება 7 სეზონისგან (176 სერია). „ღრმა კოსმოსი 9“ გახდა პირველი სერიალი რომელიც შეიქმნა ჯინ როდენბერის მონაწილეობის გარეშე.

სერიალის მოქმედება ვითარდება 2369—2375 წლებში, კოსმოსურ სადგურზე „ღრმა კოსმოსი 9“ რომელიც განლაგებულია კოსმოსური ანომალიის - სივრცითი დერეფნის ახლოს რომლითაც შესაძლებელია გალაქტიკის სხვა კვადრანტში მოხვედრა. ამ ფაქტის გამო სადგურს გააჩნია უდიდესი სტრატეგიული მნიშვნელობა.

სერიალში მონაწილეობს რამდენიმე პერსონაჟი „შემდეგი თაობიდან“.

ვოიაჯერი (1995—2001) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: ვოიაჯერი (ინგლ. Star Trek: Voyager) გამოვიდა ეკრანებზე 1995 წლის 16 იანვარს. ავტორები — რიკ ბერმანი, მაიკლ პილერი და ჯერი ტეილორი. სერიალი შედგება შვიდი სეზონისგან (172 სერია). მოქმედება მიმდინარეობს 2371—2377 წლებში.

ფედერაციის კოსმოსური ხომალდი „ვოიაჯერი“ (ინგლ. USS Voyager) 70 ათასი სინათლის წლის მანძილზე დედამიწიდან. სახლში დასაბრუნებლად „ვოიაჯერს“ დასჭირდება 70-75 წელი (მაქსიმალურ სიჩქარეზე). სერიალი მოგვითხრობს თავგადასავლებს რომლებიც გადახდება „ვოიაჯერის“ ეკიპაჟს სახლში დაბრუნებისას.

ენტერპრაიზი (2001—2005) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: ენტერპრაიზი (ინგლ. Star Trek: Enterprise) გამოვიდა ეკრანებზე 2001 წელს, შეიცავს ოთხ სეზონს (94 სერია). ავტორები - რიკ ბერმანი და ბრენ ბრაგა.

მოქმედება ვითარდება 2151 წელს, ორიგინალურ სერიალში აღწერილ მოვლენებამდე 100 წლით ადრე.

სერიალო მოგვითხრობს დედამიწელთა კოსმოსური ხომალდის „Enterprise NX-01“ მოგზაურობაზე. კაცობრიობა მხოლოდ ახლა იწყებს კოსმოსის შესწავლას. „ენტერპრაიზი“ კაპიტან ჯონათან არჩერის მეთაურობით ასრულებს დედამიწელთა პირველ სამეცნიერო-კვლევით მისიას შორეულ კოსმოსში.

დისქავერი (2017-) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: დისქავერის (ინგლ. Star Trek: Discovery) პრემიერა შედგა 2017 წლის 24 სექტემბერს[4], მოქმედება ვითარდება ორიგინალურ სერიალში აღწერილ მოვლენებამდე 10 წლით ადრე[5] და აღწერს კოსმოსურ ხომალდ „დისქავერის“ (USS Discovery NCC-1031) თავგადასავლებს კაპიტან გაბრიელ ლორკის და კაპიტან-ლეიტენანტ მაიკლ ბერნემის მეთაურობით. პირველ სეზონში კლინგონი ტ’კუვმა ცდილობს კლინგონთა 24 სახლის გაერთიანება, რის შედეგადაც იწყება ომი კლინგონებსა და ფედერაციას შორის.

მოკლემეტრაჟიანი (2018-) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: მოკლემეტრაჟიანის (ინგლ. Star Trek: Short Treks) პრემიერა შედგა 2018 წლის 4 ოქტომბერს. სერიალი წარმოადგენს მოკლემეტრაჟიანი ეპიზოდების ანტოლოგიას, რომლებიც მოგვითხრობს სხდადახსვა ისტორიებს დისქავერის პერსონაჟებზე.

პიკარი (2020-) რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: პიკარის (ინგლ. Star Trek: Picard) პრემიერა შედგა 2020 წლის 3 იანვარს. პატრიკ სტიუარტი დაუბრუნდა ჟან-ლუკ პიკარის როლს. სერიალის მოვლენები ვითარდება 26 წლის შემდეგ შემდეგი თაობის დასრულებიდან და 18 წლის შემდეგ შურისგების მოვლენებიდან.

ქვედა გემბანები (2020-) რედაქტირება

2018 წლის 25 ოქტომბერს CBS All Access-მა ორსეზონიანი ანიმაციური სერიალი დაანონსა, რომელიც შემქმნელი, მთaვარი სცენარისტი და აღმასრულებელი პროდიუსერი მაიკ მაკმახანი იქნება. სერიალი მოგვითხრობს დამხმარე გუნდზე, «ერთ-ერთ ყველა ნაკლებ მნიშვნელოვან ჯგუფზე ვარსკლავური ფლოტის ხომალდზე»[6]. პირველი სეზონის პრემიერა 2020 წლის 6 აგვისტოს CBS All Access-ზე შედგა.

უცნაური ახალი სამყაროები (2021-) რედაქტირება

2020 წლის მაისში დაანონსდა სერიალი სახელწოდებით ვარსკვლავური გზა: უცნაური ხალი სამყაროები. იტან პეკი, ენსონ მაუნტი და რებეკა რომიჯი დაუბრუნდებიან სპოკის, კაპიტან პაიკის და პირველი დამხმარეს როლებს[7][8].

საოცრება (2021-) რედაქტირება

ტელეარხ Nickelodeon-მა შეუკვეთა საბავშვო ანიმაციური სერიალი, რომელიც უნდა აწარმოოს CBS-თან ერთად[9]. პრემეირა 2021 წელს არის დაგეგმილი[10]..

უსახელო სერიალი ფილიპა ჯორჯიუზე რედაქტირება

CBS All Access-მა დაანონსა სერიალი სექცია 31 შესახებ. სარკისებულ მსოფლიოს ფილიპა ჯორჯიუს როლს დაუბრუნდება მიშელ იეო[11][12].

მხატვრული ფილმები რედაქტირება

სათაური გამოსვლის თარიღი
ორიგინალური სერიალი
ვარსკვლავური გზა: ფილმი 7 დეკემბერი, 1979
ვარსკვლავური გზა II: ხანის რისხვა 4 ივნისი, 1982
ვარსკვლავური გზა III: სპოკის ძიება 1 ივნისი, 1984
ვარსკვლავური გზა IV: გზა შინისაკენ 26 ნოემბერი, 1986
ვარსკვლავური გზა V: უკანასკნელი ზღვარი 9 ივნისი, 1989
ვარსკვლავური გზა VI: აღმოუჩენელი ქვეყანა 6 დეკემბერი, 1991
შემდეგი თაობა
ვარსკვლავური გზა: თაობები 18 ნოემბერი, 1994
ვარსკვლავური გზა: პირველი კონტაქტი 22 ნოემბერი, 1996
ვარსკვლავური გზა: აჯანყება 11 დეკემბერი, 1998
ვარსკვლავური გზა: შურისგება 13 დეკემბერი, 2002
გადატვირთვა (კელვინის დროის ხაზი)
ვარსკვლავური გზა 8 მაისი, 2009
ვარსკვლავური გზა: ბნელში 23 აპრილი, 2013[13]
ვარსკვლავური გზა: უსასრულობა 25 ივლისი, 2016[14]

გამოშვების ისტორია რედაქტირება

ვარსკვლავური გზა: შურისგებავარსკვლავური გზა: აჯანყებავარსკვლავური გზა: პირველი კონტაქტივარსკვლავური გზა: თაობებივარსკვლავური გზა: ვოიაჯერივარსკვლავური გზა: ღრმა კოსმოსი 9ვარსკვლავური გზა: შემდეგი თაობავარსკვლავური გზა: დისქავერივარსკვლავური გზა: უსასრულობავარსკვლავური გზა: ბნელშივარსკვლავური გზა (2009)ვარსკვლავური გზა: თაობებივარსკვლავური გზა VI: აღმოუჩენელი ქვეყანავარსკვლავური გზა V: უკანასკნელი ზღვარივარსკვლავური გზა IV: გზა შინისაკენვარსკვლავური გზა III: სპოკის ძიებავარსკვლავური გზა II: ხანის რისხვავარსკვლავური გზა: ფილმივარსკვლავური გზა: ანიმაციური სერიალივარსკვლავური გზა: ორიგინალური სერიალივარსკვლავური გზა: ენტერპრაიზი

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. Original Star Trek Getting Upgrade? — TV News at IGN (ინგლისური)
  2. 2.0 2.1 Star Trek Phase II დაარქივებული 2006-10-26 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)
  3. Star Trek: The Motion Picture (1979)(ინგლისური)
  4. http://deadline.com/2017/06/star-trek-discovery-september-premiere-date-cbs-all-access-rollout-to-follow-1202115723/
  5. http://tvline.com/2016/08/10/star-trek-discovery-amanda-grayson-spoilers-cast/
  6. ‘Star Trek: Lower Decks’ Animated Series From ‘Rick and Morty’ EP & Secret Hideout Ordered By CBS All Access
  7. Otterson, Joe; Otterson, Joe. (2020-05-15) ‘Star Trek’ Series Starring Ethan Peck as Spock, Anson Mount a Capt. Pike Set at CBS All Access en. ციტირების თარიღი: 2020-05-15
  8. Patten, Dominic (2020-05-15). „Spock Is Back As ‘Star Trek: Strange New Worlds’ Gets CBS All Access Series Order; Rebecca Romijn & Anson Mount Co-Star“. Deadline Hollywood. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2020-05-15. ციტირების თარიღი: 2020-05-15.
  9. Otterson, Joe. (2019-02-13) 'Star Trek' Animated Kids Show in the Works at Nickelodeon – Variety. ციტირების თარიღი: 2019-02-17
  10. „Nickelodeon and CBS Television Studios Announce Title of Original Animated Series, Star Trek: Prodigy (პრეს-რელიზი). Nickelodeon. July 23, 2020. დაარქივებულია ორიგინალიდან — July 25, 2020. ციტირების თარიღი: July 23, 2020 – წარმოდგენილია The Futon Critic-ის მიერ.
  11. Goldberg, Lesley. (2018-08-04) Patrick Stewart to Reprise 'Star Trek' Role in New CBS All Access Series. ციტირების თარიღი: 2018-08-04
  12. Patten, Dominic. (2019-01-14) Michelle Yeoh 'Star Trek' Spinoff In Development At CBS All Access. ციტირების თარიღი: 2019-03-17
  13. დაარქივებული ასლი. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-24. ციტირების თარიღი: 2015-05-18.
  14. http://www.ign.com/articles/2014/12/23/star-trek-3-release-date-set-for-july-2016