ვარდნილჰესების კასკადი

ვარდნილჰესების კასკადი, ვარდნილჰესები — ჰიდროელექტროსადგურთა კასკადი საქართველოში, გალის რაიონში. შედის ენგურის ჰიდროელექტროსადგურების კასკადის შემადგენლობაში. შედგება ოთხი შედარებით ნაკლები სიმძლავრის ჰესისგან (ვარდნილჰესი-I, ვარდნილჰესი-II, ვარდნილჰესი-III, ვარდნილჰესი-IV). აშენებულია ენგურჰესის გამომყვან არხზე, მდინარე ენგურის ძირითადი ჩამონადენის გადაგდებით მდინარე ერისწყლის კალაპოტში. საერთო საპროექტო დადგმული სიმძლავრეა 340 მეგვტ, ხოლო ელექტროენერგიის საშუალო წლიური საპროექტო გამომუშავება — 1111 მილიონი კვტ·სთ.

ვარდნილჰესი-I

ვარდნილჰესი-I ექსპლუატაციაში შევიდა 1971 წელს. მდებარეობს მდინარე ერისწყალზე, ქალაქ გალის ჩრდილოეთით. ჰესის ძირითადი ნაგებობებია: ადგილობრივი მასალებისაგან აშენებული კაშხალი (სიგრძე – 890 მ, სიმაღლე – 57,5 მ, სიგანე თხემზე – 10 მ), რომელიც წარმოქმნის გალის წყალსაცავს; კაშხალთან მიმდებარე მიწისზედა ჰესი, სამშენებლო გვირაბი, რომლის სიგრძეა 517,5 მ, წყალმიმღები და წყალსაშვი ნაგებობები, გამომყვანი არხი, 110 კვ და 220 კვ ძაბვის ქვესადგური. ვარდნილჰეს-I-ში დადგმულია 3 ვერტიკალური ჰიდროაგრეგატი, საპროექტო დადგმული სიმძლავრეა 220 მეგვტ, მაქსიმალური დაწნევა – 64,5 მ, ელექტროენერგიის საშუალო წლიური საპროექტო გამომუშავება – 730 მილიონი კვტ·სთ.

ვარდნილჰესი-II, -III და -IV

ვარდნილჰესი-II, ვარდნილჰესი-III და ვარდნილჰესი-IV მდებარეობს ვარდნილჰეს-I-ის ქვემოთ (5,5; 10,1 და 14,9 კმ-ზე შესაბამისად). ექსპლუატაციაში შევიდა 1971–1972 წლებში. სამივე ჰესს აქვს ერთნაირი დაწნევა (11,2 მ). თითოეული მათგანი შედგება ორ-ორი ჰორიზონტალური კაფსულური ტიპის ჰიდროაგრეგატისაგან. სამივე ჰესის ჯამური სიმძლავრეა 120 მეგვტ (თითოეულის 40–40 მეგვტ), ელექტროენერგიის საშუალო წლიური გამომუშავება – 381 მილიონი კვტ·სთ (თითოეულის 127 მილიონი კვტ·სთ).

1999 წლის 29 დეკემბრიდან ვარდნილჰესების ბაზაზე შეიქმნა შპს „ვარდნილჰესების კასკადი“.

ვარდნილჰესების მიერ გამომუშავებული ელექტროენერგია

წელი	ელექტროენერგია (მლნ. კვტ·სთ)
1971	23,0
1975	33,5
1980	830,2
1985	706,0
1990	643,6
1995	363,4
2000	487,5
2005	425,0
2010	717,3
2013	648,8

იხილეთ აგრეთვე

• ჰიდროელექტროსადგურები საქართველოში

ლიტერატურა

• ჩომახიძე დ., ვარდნილჰესების კასკადი // ენციკლოპედია „საქართველო“, ტ. 3, თბ., 2014.

რესურსები ინტერნეტში

• ორგენერგომშენი | ვარდნილჰესი.