ბორაკი

ბორაკი, ბორაქსი ან ნატრიუმის ტეტრაბორატი — ტეტრაბორმჟავა ნატრიუმის მარილის კრისტალჰიდრატი ქიმიური ფორმულით ${\ce {Na2B4O7*10H2O}}$ ან ${\ce {Na2[B4O5(OH)4]*8H2O}}$.

ბორაკი
ზოგადი
ქიმიური ფორმულა	Na2B4O7·10H2O ან Na2[B4O5(OH)4]·8H2O
მოლური მასა	381.38 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
სიმკვრივე	1.73 გ/სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა	743 °C
დუღილის ტემპერატურა	1 575 °C
NFPA 704	0 1 0
კლასიფიკაცია
CAS	1303-96-4

გავრცელება და თვისებები

ბუნებაში გვხვდება თეთრი, იშვიათად რუხი ან ყვითელი ფერის მინერალ ბორაკის (ტინკალის) სახით. ბორაკის წყალხსნარს ტუტე რეაქცია აქვს და ჰაერთან ${\ce {CO2}}$-ს შთანთქავს. ძლიერ მჟავათა მოქმედებით ბორაკი იშლება.

გამოყენება

ბორაკს იყენებენ ლითონების მირჩილვისას, სპეციალური ხარისხის მინების (უმთავრესად ოპტიკური), მინანქრების, ჭიქურების დასამზადებლად, ტყავის თრიმლვისთვის, სოფლის მეურნეობაში მიკროსასუქად. ბორაკი ანტისეპტიკური მოქმედების სამკურნალო პრეპარატია. ბორაკის 3-5%-იანი ხსნარი იხმარება ტრაქეიტის, სურდოსა და სტომატიტის დროს პირისა და ცხვირის ღრუში გამოსავლებად.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 2, თბ., 1977. — გვ. 467.

რესურსები ინტერნეტში

• ბორაკი - უცხო სიტყვათა ლექსიკონი www.nplg.gov.ge
• ბორაკი - უნივერსალური ენციკლოპედიური ლექსიკონი www.nplg.gov.ge
• ქიმიური უსაფრთხოების საერთაშორისო ბარათი 0567 (ინგლისური)
• ქიმიური უსაფრთხოების საერთაშორისო ბარათი 1229 (fused borax) (ინგლისური)
• National Pollutant Inventory – Boron and compounds დაარქივებული 2006-02-09 საიტზე Wayback Machine. (ინგლისური)
• NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards (ინგლისური)
• Sodium Borate in sefsc.noaa.gov (ინგლისური)