ბენზპირენი

ბენზპირენი, ან ბენზოპირენი — ქიმიური კავშირი, პოლიციკლური ნახშირწყალბადების ოჯახის წარმომადგენელი, საშიშროების პირველი კლასის ნივთიერება.

ბენზპირენი
ზოგადი
სისტემური სახელწოდება	ბენზპირენი
ქიმიური ფორმულა	C20H12
მოლური მასა	252,3093 ± 0,0168 გ/მოლი
ფიზიკური თვისებები
მდგომარეობა (სტ. პირ.)	მყარი, მკრთალი ყვითელი ფერის კრისტალები
სიმკვრივე	1,24 გ/სმ³
თერმული თვისებები
დნობის ტემპერატურა	179 °C
დუღილის ტემპერატურა	495 °C
ქიმიური თვისებები
ხსნადობა წყალში	0,000062-მდე გ/100 მლ
კლასიფიკაცია
CAS	50-32-8
PubChem	2336
SMILES	C1\C=C2\C=C/Cc3ccc4cc5ccccc5c1c4c23

წარმოიქმნება თხევადი, მყარი და აირადი ნახშირწყალბადური საწვავის დაწვის დროს.

გარემოში უმეტესწილად გროვდება ნიადაგში, იშვიათად წყალში. ნიადაგიდან გადადის მცენარეებში და ნელ-ნელა აგრძელებს მოძრაობას ტროფიკული ჯაჭვის შემდგომ დონეებზე, ამასთანავე თითოეულ საფეხურზე ბუნებრივ ობიექტებში ბენზპირენის შემცველობა იზრდება.

ბუნებრივ პროდუქტებში ბენზპირენის შემცველობის კონტროლი ხორციელდება სითხის ქრომატოგრაფიის მეთოდის მეშვეობით.

რესურსები ინტერნეტში

• Benzo(a)pyrene (BaP). TEACH Chemical Summary // EPA.gov
• PubChem
• Air Quality Guidelines — Second Edition. Chapter 5.9 Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) დაარქივებული 2012-05-11 საიტზე Wayback Machine. // Всемирная организация здравоохранения, 2000