ალექსი შჩუსევი
ალექსი ვიქტორის ძე შჩუსევი (დ. 8 ოქტომბერი [ძვ. სტ. 26 სექტემბერი], 1873 — გ. 24 მაისი, 1949) — რუსი და საბჭოთა არქიტექტორი, სსრკ დამსახურებული არქიტექტორი (1930). სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი (1943). სწავლობდა პეტერბურგის სამხატვრო აკადემიაში (1891–1997). სამხატვრო აკადემიის აკადემიკოსი 1910 წლიდან, ტრეტიაკოვის გალერეის დირექტორი (1926–1929), 1946–1949 წლებში მოსკოვის არქიტექტორული მუზეუმის დირექტორი. პედაგოგიურ მოღვაწეობას ეწეოდა 1913 წლიდან. მისი შემოქმედების მიღწევად ითვლებოდა ვლადიმერ ლენინის მავზოლიუმი მოსკოვში. მიღებული აქვს სსრკ სახელმწიფო პრემიები (1941, 1946, 1948, 1952). შჩუსევი ავტორია მარქსიზმ-ლენინიზმის საქართველოს ინსტიტუტის ფილიალის შენობისა (1938) თბილისში და სასტუმრო „ინტურისტისა“ (1939) ბათუმში.
| ალექსი შჩუსევი | |
|---|---|
 | |
| პირადი ინფორმაცია | |
| დაბ. თარიღი | 8 ოქტომბერი, 1873[1] |
| დაბ. ადგილი | კიშინიოვი[2] |
| გარდ. თარიღი | 24 მაისი, 1949[2] (75 წლის) |
| გარდ. ადგილი | მოსკოვი[2] |
| დასაფლავებულია | ნოვოდევიჩიეს სასაფლაო |
| ნამუშევრები და მიღწევები | |
| საქმიანობა | არქიტექტორი[3] [2] [4] , რესტავრატორი, curator, ხელოვნებათმცოდნე[5] , ხელოვნების თეორიტიკოსი[5] და პედაგოგი[5] |
| მოქალაქეობა |
რუსეთის იმპერია.svg){kind=small} სსრკ |
| მიმართულება | არტ-ნუვო, კონსტრუქტივიზმი, ნეორენესანსი, ავანგარდიზმი და არტ-დეკო |
| ალმა-მატერი | Higher Art School at the Imperial Academy of Arts |
| მნიშვნელოვანი პროექტები | ლენინის მავზოლეუმი, Kazan Railway station, Kazansky railway station, კომსომოლსკაია და Hotel Moskva |
| ჯილდოები | სტალინური პრემია, ლენინის ორდენი, შრომის წითელი დროშის ორდენი, მედალი „1941-1945 წლების დიდ სამამულო ომში გმირული შრომისათვის“ და მედალი „მოსკოვის დაცვისათვის“ |
ლიტერატურარედაქტირება
- ენციკლოპედია „თბილისი“, თბ, 2002, გვ. 929
სქოლიორედაქტირება
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek, Staatsbibliothek zu Berlin, Bayerische Staatsbibliothek et al. Record #131620843 // ინტეგრირებული ნორმატიული ფაილი — 2012—2016.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Arkitekter verksamma i Sverige — 2014.
- ↑ The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 Czech National Authority Database