ადოლფ ნურენი (დ. 13 მარტი, 1854, სუნეს მუნიციპალიტეტი — გ. 13 ივნისი, 1925) — შვედი ლინგვისტი, რომელიც იყო შვედეთის აკადემიის წევრი 1919 წლიდან გარდაცვალებამდე.

ადოლფ ნურენი
დაბ. თარიღი 13 მარტი, 1854(1854-03-13)[1] [2]
დაბ. ადგილი Östra Ämtervik church parish[1] [2]
გარდ. თარიღი 13 ივნისი, 1925(1925-06-13)[1] [3] [4](71 წლის)
გარდ. ადგილი Ärtemarks församling[1] [4]
დასაფლავებულია უფსალის ძველი სასაფლაო[5] [6]
მოქალაქეობა  შვედეთი
საქმიანობა ენათმეცნიერი და nordist[1]
მუშაობის ადგილი უფსალის უნივერსიტეტი და Q10550219?
ალმა-მატერი უფსალის უნივერსიტეტი
შვილ(ებ)ი ერიკ ნურენი და Ärland Noreen
ჯილდოები Q10550238?

ბიოგრაფია რედაქტირება

ნურენი დაიბადა ვერმლანდის პროვინციაში. 1871 წელს გახდა უფსალის უნივერსიტეტის სტუდენტი, სადაც 1877 წელს დაიცვა დოქტორის ხარისხი. იმავე წელს დაიწყო უნივერსიტეტში პედაგოგიური მუშაობა. ნერენმა 1879 წლის უმეტესი დრო გაატარა ლაიფციგის უნივერსიტეტში, რომელიც ახალგაზრდა-ენათმეცნიერების სკოლა იყო - სკოლა რომელსაც ნურენი მთელი ცხოვრება ეკუთვნოდა. ლაიპციგში ყოფნის დროს მან ავგუსტ ლესკინის (რომელიც იყო ფონეტიკური პროცესების კვლევის პიონერი) დახმარებით შეისწავლა ლიტვური ენა.

ნურენის ადრეული შრომა ძირითადად ფოკუსირებული იყო შვედური ენის დიალექტებზე, კონკრეტულად მისი მშობლიური ვერმლანის და მეზობელი პროვინციის დალარნას დიალექტებზე. მისი შრომები პირველი იყო შვედეთში რომელი იყენებდა ახალგაზრდა-ენათმეცნიერების სკოლის მიღწევებს, რომლებიც მთელი XX საუკუნის განმავლობაში ინარჩუნებდნენ გავლენას. ნურენის 1880 წლიდან ისტორიული ენათმეცნიერებით ინტერესდება, კონკრეტულად გერმანული ენებით. მისი ნაშრომებს: გრამატიკა ძველი სკანდინავიურისთვის და გრამატიკა ძველი შვედურისთვის მეცნიერების მიერ დღემდე გამოიყენება. 1887 წელს ის დასახელდა უპსალის უნივერსიტეტის გერმანული ენების მესამე პროფესორად. მან ბოლო ოცი წელი მიუძღვნა ნაშრომს Vårt språk (ჩვენი ენა), სადაც მან გააკეთა უნიფიკაცია მისი ნარკვევები შვედური ენის გრამატიკის ფონოლოგიის და მორფოლოგიის შესახებ. ნურენი 1919 წელს აირჩიეს შვედეთის აკადემიის წევრად.

შრომები რედაქტირება

  • Fryksdalsmålets ljudlära (1877)
  • Dalbymålet (1879)
  • Fårömålet (1879)
  • ‘Sam. Columbus’ En svensk ordeskötsel (with G. Stjernström; 1881)
  • Svensk språklära (with E. Schwartz; 1881)
  • Dalmålen (1881–83)
  • Altislandische und altnorwegische Grammatik (1884)[7]
  • Utkast til föreläsningar i urgermansk ljudlära med huvudsakligt avseende på de nordiska språken (1888–90)
  • Geschichte der germanischen Philologie (1891)
  • Valda stycken af svenska författare 1526–1732 (with E. Meyer; 1893)
  • Altschwedisches Lesebuch (1892–94)
  • Spridda studier (1895)
  • Altschwedische Grammatik mit Einschluss des Altgutnischen (1897)[8]
  • Vårt språk (1904–24)

ლიტერატურა რედაქტირება

  • Adolf Noreen in the Nordisk familjebok.
  • Bandle, Oskar et al. (2002). The Nordic Languages: An International Handbook of the History of the North Germanic Languages Berlin, Walter de Gruyter, ISBN 3-11-014876-5. p. 77.

სქოლიო რედაქტირება