ტილჭირი

ტილჭირი (ლათ. Aconitum) — მცენარეთა გვარი ხარისძირასებრთა ოჯახისა. მრავალწლოვანი ბალახებია. ტუბერისებრ გამსხვილებული ფესვები და თათისებრ რთული ფოთლები აქვთ. მათი ყვითელი, ლურჯი ან იისფერი ყვავილები კენწრულ მტევნებადაა შეკრებილი.

ტილჭირი
Aconitum variegatum
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები კლასი:  ორლებნიანნი ოჯახი:  ხარისძირასებრნი გვარი:  ტილჭირი
ლათინური სახელი
Aconitum
სისტემატიკა ვიკისახეობებში სურათები ვიკისაწყობში ITIS   18411 NCBI   49188 EOL   53012 IPNI   326013-2

აქვთ მარტივი გვირგვინისებრი, ხუთფურცლიანი ყვავილსაფარი. ზედა ფურცელი მუზარადივითაა ზემოდან წამოფარებული და შიგ ორი გრძელი სანექტრეა ჩამალული. ნაყოფი ფოთლურაა. 300-მდე სახეობა ძირითადად გავრცელებულია ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში. საქართველოში გვხვდება — 6 სახეობა.

იზრდება ტყეში, სუბალპურ და ალპურ მდელოებზე. შხამიანია. შეიცავს ალკალოიდებს (აკონიტინს და სხვა). თუ თივაში შეყვა, ცხოველს მოწამლავს. ტილჭირის თითქმის ყველა სახეობა დეკორატიულია.

ლიტერატურა

• ხინთიბიძე ლ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 9, თბ., 1985. — გვ. 718.