ჰაინრიხ IV (სრი)
ჰაინრიხ IV (დ. 11 ნოემბერი, 1050 — გ. 17 აგვისტო, 1106, ლიუტიხი, ლიეჟი) — გერმანიის მეფე 1056-იდან, იმპერატორი 1084-იდან. ჰაინრიხ III-ის ძე. მძიმე ბრძოლები გადაიტანა თავის სრულწლოვანებამდე (1065) უზომოდ განდიდებული მთავრების ასალაგმავად. საქსონიაში სამეფო ხელისუფლების აღდგენას მოჰყვა საქსონიის აჯანყება 1073–1075, რომელიც გაჭირვებით ჩაახშო. ჰაინრიხ IV გერმანიასა და ჩრდილოეთ იტალიაში საეკლესიო ინვესტიტურის უფლებისათვის ებრძოდა პაპ გრიგოლ VII-ს. 1076 პაპმა იგი ეკლესიიდან განკვეთა და ტახტიდან გადაყენებულად გამოაცხადა. ჰაინრიხ IV იძულებული გახდა შენდობისათვის პაპს კანოსაში ხლებოდა (1077 წლის იანვარი), ხოლო შემდეგ ანგარიში გაუსწორა თავის მტრებს გერმანიაში. 1080 პაპმა კვლავ შეაჩვენა იგი. საპასუხოდ ჰაინრიხ IV-მ გაილაშქრა პაპის წინააღმდეგ (1081), დაიპყრო რომი (1084) და ანტიპაპის კლემენტ III-ის ხელით მიიღო საიმპერატორო გვირგვინკურთხევა, მაგრამ გრიგოლ VII-ის მოკავშირე სამხრეთ იტალიელმა ნორმანებმა იგი რომიდან გააძევეს. მარცხიანი გამოდგა ჰაინრიხ IV-ის მესამე ლაშქრობაც იტალიაში (1090-1097). სიცოცხლის ბოლო წლები ჰაინრიხ IV-მ შინააშლილობასთან ომში გაატარა.
დაკრძალულია შპაიერის კათედრალში, შპაიერი, გერმანია.
ოჯახი რედაქტირება
მშობლები რედაქტირება
- იმპერატორი ჰაინრიხ III და მისი მეუღლე აგნესა დე პუატუ.
მეუღლეები რედაქტირება
- ბერთა, ტურინის მარკგრაფის ოტოს ასული.
- დ. 21 სექტემბერი 1051. გ. 27 დეკემბერი 1087. საფლავი: შპაიერის კათედრალი.
- ევპრაქსია (პრაქსედისი, ადელაიდა), კიევის მთავრის ვსევოლოდ I-ის ასული.
შვილები რედაქტირება
- ადელაიდა
- ჰაინრიხი
- დ. დაახ. 1072. გ. 24 სექტემბერი 1143. საფლავი: კლოსტერნოიბურგის მონასტერი.
- კონრადი, იტალიის მეფე და ქვემო ლოთარინგიის ჰერცოგი.
- დ. 12 თებერვალი1074. გ. 27 ივლისი 1101, ფლორენცია. საფლავი: სანტა მარია დელ ფიორე.
- ჰაინრიხ V, იმპერატორი.
ლიტერატურა რედაქტირება
- Gregorovius, Ferdinand (1988). History of Rome in the Middle Ages. Rome: Newton Compton.
- Robinson, I.S. (2000). Henry IV of Germany 1056-1106.
- Gerd Althoff (Hg.): Heinrich IV. (Ostfildern, 2009) (Vorträge und Forschungen; 69).
