ჯონ ბერდონ სარდენსონ ჰოლდეინი
ჯონ ბერდონ სარდენსონ ჰოლდეინი (ინგლ. John Burdon Sanderson Haldane; დ. 5 ნოემბერი, 1892, ოქსფორდი, ინგლისი — გ. 1 დეკემბერი, 1964, ბჰუბანეშვარი, ორისის შტატი, ინდოეთი) — ინგლისელი ბიოლოგი, ლონდონის სამეფო საზოგადოების წევრი (1932), დიდი ბრიტანეთის კომპარტიის წევრი (1937) და პოლიტბიუროს წევრი (1942-1943), აღმასკომის პოლიტკომიტეტის წევრი (1943-1945). სსრკ მეცნიერებათა აკადემიის უცხოელი საპატიო წევრი (1942). ცნობილი ინგლისელი ფიზიოლოგის ჯონ სკოტ ჰოლდეინის შვილი.
| ჯონ ბერდონ სარდენსონ ჰოლდეინი | |
|---|---|
| ინგლ. John Burdon Sanderson Haldane | |
 | |
| დაბ. თარიღი | 5 ნოემბერი, 1892[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] [13] |
| დაბ. ადგილი | ოქსფორდი[14] |
| გარდ. თარიღი | 1 დეკემბერი, 1964[14] [1] [2] [3] [4] [5] [6] [9] [15] [11] [13] (72 წლის) |
| გარდ. ადგილი | ბჰუბანეშვარი[14] |
| მოქალაქეობა |
.svg){kind=small} გაერთიანებული სამეფოინდოეთი |
| საქმიანობა | ბიოლოგი[13] , გენეტიკოსი, ფიზიოლოგი, ბიოქიმიკოსი და უნივერსიტეტის პროფესორი |
| მუშაობის ადგილი | ლონდონის საუნივერსიტეტო კოლეჯი |
| ალმა-მატერი | დრეგონ-სკული და ოქსფორდის უნივერსიტეტი |
| განთქმული მოსწავლეები | ჯონ მეინარდ სმითი |
| მეუღლე | შარლოტ ჰოლდეინი[16] და ელენ სპარუეი |
| მამა | ჯონ სკოტ ჰოლდეინი[16] |
| დედა | Louisa Kathleen Trotter[4] [16] |
| ჯილდოები | დარვინის მედალი[17] , კიმბერის პრემია გენეტიკაში, დარვინ-უოლესის მედალი[18] , გრონინგენის უნივერსიტეტის საპატიო დოქტორი, კრუნის სახელობის პრემია და ბელის მედალი |
ბიოგრაფია რედაქტირება
1914 წელს დაამთავრა ოქსფორდის უნივერსიტეტი. ჰოლდეინის ძირითადი შრომები ეხება გენეტიკის, ბიოქიმიის, ბიომეტრიისა და მათემატიკური სტატისტიკის, აგრეთვე წყალქვეშა ფიზიოლოგიის საკითხებს. დაამუშავა გენის მოდელირებისა და მემკვიდრული ფაქტორების შეჭიდულობის მათემატიკური თეორია, მონაწილეობდა მათემატიკური, მოლეკულური და ბიოქიმიური გენეტიკის ჩამოყალიბებაში. მათემატიკურად დაასაბუთა ფერმენტული კატალიზის კინეტიკის თეორია („ენზიმები“, 1930). გამოიკვლია ბუნებრივი და ხელოვნური გადარჩევის რაოდენობრივი მხარე (ტემპი) და დაამტკიცა, რომ ევოლუციური ელემენტარული ერთეულია არა ინდივიდი, არამედ პოპულაცია („ევოლუციის ფაქტორები“, 1932). განსაზღვრა ადამიანის გენების მუტირების სიხშირე (1935), შემოიღო გენეტიკური ტვირთის ცნება (1937), გამოითვალა ატომური ბომბის აფეთქების შემთხვევაში ადამიანთა პოპულაციებში მუტაციების წარმოშობის ალბათობა (1947).
ლიტერატურა რედაქტირება
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11, თბ., 1987. — გვ. 680.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ 2.0 2.1 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 Lundy D. R. The Peerage
- ↑ 5.0 5.1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ 6.0 6.1 Who Named It?
- ↑ NooSFere — 1999.
- ↑ Schellenberg W., შუცშტაფელი Sonderfahndungsliste G.B. — შუცშტაფელი, 1940.
- ↑ 9.0 9.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
- ↑ Vegetti Catalog of Fantastic Literature
- ↑ 11.0 11.1 Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija — 2009.
- ↑ Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ 13.0 13.1 13.2 The Fine Art Archive — 2003.
- ↑ 14.0 14.1 14.2 Холдейн Джон Бёрдон Сандерсон // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
- ↑ 16.0 16.1 16.2 Kindred Britain
- ↑ https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=216486814&single=true
- ↑ The Darwin-Wallace Medal — Linnean Society of London.