ჯადვარი, ორქიდეა (ლათ. Orchis) — მცენარეთა გვარი ჯადვარისებრთა ოჯახისა. მრავალწლოვანი ბალახებია. თავთავისებრ ყვავილედში თავმოყრილი აქვთ ვარდისფერი, ლილისფერი, სოსანი, მეწამული ან (იშვიათად) მოყვითალო ყვავილები.

ჯადვარი
Orchis purpurea
Orchis purpurea
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  მცენარეები
კლასი:  ერთლებნიანები
ოჯახი:  ჯადვარისებრნი
გვარი:  ჯადვარი
ლათინური სახელი
Orchis

ცნობილია 115-მდე სახეობა, რომლებიც გავრცელებულია ევრაზიაში, ჩრდილოეთ აფრიკასა, ჩრდილოეთ ამერიკაში. საქართველოში 20-მდე სახეობაა. იზრდება ტყის შუა სარტლიდან სუბალპურ სარტყლამდე ტყეებში, ტყის პირებზე და ბუჩქნარში, მდელოზე, ტენიან და დაჭაობებულ ადგილებზე. ქართული ჯადვარი (Orchis iberica) ვარდისფერყვავილოანია, კავკასიური ჯადვარი (Orchis caucasica) — მუქი მეწამული. Orchis flavescens — მოყვითალო.

ზოგი სახეობის ფესვისეულ გამომშრალ ტუბერს — სალიხას, მედიცინაში იყენებენ. დეკორატული მცენარეებია.

ლიტერატურა

რედაქტირება