ქოქოსის კუნძულები
ქოქოსის კუნძულები (კილინგი (Keeling), ინგლ. Territory of the Cocos (Keeling) Islands) — მარჯნის მცირე ზომის კუნძულთა ჯგუფი (27 კუნძული) ინდოეთის ოკეანეში (სამხრეთის განედი 12°05' და აღმოსავლეთის გრძედი 96°53'), ეკუთვნის ავსტრალიას. ფართობი დაახლოებით 14 კმ², მოსახლეობა — 544 კაცი[1] (2016). მათ შორის დაახლოებით 80 % მალაელია. ადმინისტრაციული ცენტრია — სოფელი ვესტ-აილენდი, რომელიც მდებარეობს დასავლეთ კუნძულზე (West Island). ოფიციალური ენაა — ინგლისური. 80 პროცენტი მოსახლეობისა მუსულმანია.
ქოქოსის კუნძულები | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
დევიზი: Maju Pulau Kita (მალაი) | ||||||
ჰიმნი: Advance Australia Fair! |
||||||
|
||||||
დედაქალაქი | ვესტ-აილენდი 12°04′ ს. გ. 96°50′ ა. გ. / 12.067° ს. გ. 96.833° ა. გ. | |||||
უდიდესი ქალაქი | ბანტამი | |||||
ოფიციალური ენა | ინგლისური | |||||
მთავრობა | კონსტიტუციური მონარქია ავსტრალიის საგარეო ტერიტორია | |||||
- | მეფე | ჩარლზ III | ||||
- | პრემიერი | ეინდილ მინკომი | ||||
ფართობი | ||||||
- | სულ | 14 კმ2 | ||||
მოსახლეობა | ||||||
- | 2016 აღწერა | 544 | ||||
- | სიმჭიდროვე | 38,86 კაცი/კმ2 | ||||
ვალუტა | ავსტრალიური დოლარი (AUD ) |
|||||
დროის სარტყელი | UTC+06:30 | |||||
Internet TLD | .cc | |||||
სატელეფონო კოდი | +61 891 |
გეოგრაფია
რედაქტირებამარჯნის წარმოშობის არქიპელაგი. შედგება სამხრეთი ნაწილისა და ცალკე ჩრდილოეთით მდებარე 25 კმ-ით დაშორებულ ერთადერთ დაუსახლებელ კუნძულ ჩრდილოეთ კილინგისაგან. ყველაზე მაქსიმალური წერტილია — 5 მ.
კლიმატი ნესტიანი ტროპიკული, ციკლონების სეზონია ოქტომბრიდან აპრილამდე.
სასმელი წყლის რესურსები ცოტაა, წვიმის წყალი გროვდება ბუნებრივ მიწისქვეშა რეზერვუარებში.
ჩრდილოეთ კილინგის ფართობია — დაახლოებით 1,2 კმ², ლაგუნის — დაახლოებით 0,5 კმ². ატოლი პრაქტიკულად მთლიანად კეტავს ლაგუნას ოკეანისაგან.
სამხრეთ კილინგის კუნძულები შედგება 26 პატარა კუნძულებისაგან, რომელთაგანაც მუდმივად დასახლებულია მხოლოდ ორი კუნძული — ვესტ-აილენდი და ჰოუმი. სამხრეთ კილინგის კუნძულების საერთო ფართობია — 13,1 კმ².
№ | დასახელება ქართულად |
დასახელება მალაიურად |
დასახელება ინგლისურად |
ფართობი, კმ² |
---|---|---|---|---|
1 | ჰორსბურგი | Pulau Luar | Horsburgh Island | 1,04 |
2 | დირექშენი | Pulau Tikus | Direction Island | 0,34 |
3 | უორქჰაუსი | Pulau Pasir | Workhouse Island | <0,01 |
4 | პრისონი | Pulau Beras | Prison Island | 0,02 |
5 | უეპლასის კუნძულები | Pulau Gangsa | Woeplace Islets | <0,01 |
6 | ჰოუმი | Pulau Selma | Home Island | 0,95 |
7 | სკაევოლა | Pulau Ampang Kechil | Scaevola Islet | <0,01 |
8 | კანუი | Pulau Ampang | Canui Island | 0,06 |
9 | ამპანგ-მინორი | Pulau Wa-idas | Ampang Minor | 0,02 |
10 | გოლდუოტერი | Pulau Blekok | Goldwater Island | 0,03 |
11 | ტორნი | Pulau Kembang | Thorn Island | 0,04 |
12 | გუსბერი | Pulau Cheplok | Gooseberry Island | <0,01 |
13 | მაისერი | Pulau Pandan | Misery Island | 0,24 |
14 | გოატი | Pulau Siput | Goat Island | 0,10 |
15 | მიდლ-მისიონი | Pulau Jambatan | Middle Mission Isle | <0,01 |
16 | სამხრეთ გოატი | Pulau Labu | South Goat Island | 0,04 |
17 | სამხრეთი კუნძული | Pulau Atas | South Island | 3,63 |
18 | ჩრდილოეთ გოატი | Pulau Kelapa Satu | North Goat Island | 0,02 |
19 | ისტ-კეი | Pulau Blan | East Cay | 0,03 |
20 | ბურიალი | Pulau Blan Madar | Burial Island | 0,03 |
21 | ვესტ-კეი | Pulau Maria | West Cay | 0,01 |
22 | კილინგჰემ-ჰორნი | Pulau Kambling | Keelingham Horn Island | <0,01 |
23 | ვესტ-აილენდი | Pulau Panjang | West Island | 6,23 |
24 | ტარტლი | Pulau Wak Bangka | Turtle Island | 0,22 |
სულ | 13,1 |
ისტორია
რედაქტირებაკუნძულები აღმოაჩინა ინგლისელმა კაპიტანმა უილიამ კილინგმა 1609 წელს.
1825 წლის 6 დეკემბერს კუნძულებზე იმყოფებოდა ბრიტანელი კაპიტანი ჯონ კლუნიზ-როსი. 1827 წლის 27 თებერვალს მან სამხრეთ კუნძულზე დააარსა დასახლება, ხოლო 1831 წელს — იგი დაეუფლა ყველა კუნძულს, გამოაცხადა რა ისინი კლუნიზ-როსის ოჯახის ფეოდალურ საკუთრებად. 1857 წელს დიდმა ბრიტანეთმა მოახდინა მათი ანექსირება, ხოლო 1878 წელს გადასცა ცეილონის გუბერნატორს მმართველობაში. 1886 წლის 7 ივლისს დედოფალმა ვიქტორიამ კუნძულები გადასცა კლუნიზ-როსის ოჯახს უვადო მფლობელობაში. 1886 წელს მიაკუთვნეს კოლონია სტრეიტს სეტლმენტსს, რომელსაც შემდგომში მიუერთეს შობის კუნძულიც. სტრეიტს სეტლმენტსზე დაქვემდებარება იყო ფორმალური, ფაქტობრივად კლუნიზ-როსის ოჯახი მართავდა კუნძულებს თავისი შეხედულებისამებრ და 1887 წლიდან 1978 წლამდე გამოსცემდა საკუთარ ვალუტას — ქოქოსის კუნძულების რუპიას.
1955 წლის 23 ნოემბერს მმართველობაში გადაეცა ავსტრალიას. 1978 წლის 1 სექტემბერს ავსტრალიის მთავრობამ გამოისყიდა კლუნიზ-როსის ოჯახის შთამომავლისაგან პრაქტიკულად ყველა მიწა, ხოლო დანარჩენი გამოსყიდულ იქნა 1986 წელს. 1984 წლის 6 აპრილს ჩატარდა რეფერენდუმი კუნძულების თვითგამორკვევის შესახებ. მონაწილეთა უმრავლესობამ მხარი დაუჭირა ავსტრალიასთან კავშირის შენარჩუნებას[2].
ეკონომიკა
რედაქტირებაყველაზე დიდ კუნძულზე — ვესტ-აილენდზე — მდებარეობს აეროპორტი (ემსახურება ტრასას ავსტრალია — ევროპა) და ცხოვრობს მოსახლეობის უმრავლესობა. მოსახლეობის ძირითადი საქმიანობაა — აეროპორტის მომსახურება, ქოქოსის პალმის მოპოვება და კოპრის წარმოება. ბოლო დროს ვითარდება ტურიზმი.
სქოლიო
რედაქტირებალიტერატურა
რედაქტირება- ქსე, ტ. 10, გვ. 552, თბ., 1986