უკრაინის ჯანდაცვის სამინისტრო
უკრაინის ჯანდაცვის სამინისტრო (უკრ. Міністерство охорони здоров'я України) — უკრაინის სახელმწიფო აღმასრულებელი ორგანო, რომელიც პასუხისმგებელია სახელმწიფო ჯანდაცვის სისტემის საქმიანობაზე და ფუნქციონირებს უკრაინის მინისტრთა კაბინეტის კონტროლის ქვეშ. სამინისტროს ხელმძღვანელობს უკრაინის ჯანდაცვის მინისტრი, რომელსაც კანონით დადგენილი წესით ნიშნავს უკრაინის უმაღლესი რადა.[1][2]
| უკრაინის ჯანდაცვის სამინისტრო უკრ. Міністерство охорони здоров'я | |
 ჯანდაცვის სამინისტროს ლოგო | |
 ჯანდაცვის სამინისტროს დროშა | |
| უწყების შესახებ | |
|---|---|
| შეიქმნა | 1991 |
| შტაბბინა | 01601, კიევი, გრუშევსკის ქ. 7 |
| ყოველწლიური ბიუჯეტი | 232,8 მლრდ. ₴ (2022) |
| მინისტრი | ვიქტორ ლიაშკო |
| საიტი | |
| [[1]] | |
ორგანიზაცია და სტრუქტურა რედაქტირება
1989 წელს, საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ, უკრაინამ მემკვიდრეობით მიიღო უკრაინის სსრ-ის ფართო და კარგად ცენტრალიზებული ჯანდაცვის სისტემა, რომელიც შეიქმნა აკადემიკოს სემაშკოს იდეების საფუძველზე. დამოუკიდებლობისა და ეკონომიკის დაშლის შემდეგ აშკარა გახდა, რომ ქვეყანას არ შეეძლო დამოუკიდებლად შეენარჩუნებინა ინსტიტუტებისა და დაწესებულებების ასეთი რთული კომპლექსი და შედეგად, საჭირო გახდა ფინანსური და ადმინისტრაციული უფლებამოსილების რეგიონულ დონეზე გადაცემა. ამ მოდელის მიხედვით, რეგიონულმა და ადგილობრივმა ხელისუფლებამ დამოუკიდებლად უნდა მართოს ჯანდაცვის დაწესებულებები მათ ტერიტორიაზე, ფუნქციურად რჩება სრულიად უკრაინის ჯანდაცვის სამინისტროს დაქვემდებარებაში.[3]
უკრაინის ჯანდაცვის სისტემის ფუნქციონირება ხდება სხვადასხვა ფაქტორების კომპლექსური მოქმედების ფონზე: ქვეყანას აქვს მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე მაღალი სიკვდილიანობის მაჩვენებელი. მოსახლეობის იმუნიზაციის დაფარვა რჩება არასაკმარისი, მაღალია აივ ინფექციით, ტუბერკულოზით და C ჰეპატიტით დაავადების მაჩვენებლები. დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ ქვეყანამ სრულად ვერ შეძლო საბჭოთა ეპოქის ჯანდაცვისადმი მოძველებული მიდგომებისგან თავის დაღწევა. უკრაინაში სამედიცინო სექტორის პრივატიზაციის შემდეგ, ჯანდაცვა ქვეყანაში ერთ-ერთ ყველაზე კორუმპირებულ სფეროდ იქცა. ჯანდაცვის სამინისტრო მხოლოდ მედიკამენტებისა და ვაქცინების შესაძენად კარგავდა დაახლოებით 100 მილიონ აშშ დოლარს, ფარმაცევტული საჭიროებისთვის 250 მილიონ დოლარს ჯამური წლიური ხარჯებიდან. [4][5]
უკრაინის ჯანდაცვის სამინისტროს სტრუქტურა მოიცავს შემდეგ დანაყოფებს:
- პატრონაჟის სამსახური;
- აკადემიური სამედიცინო საბჭო;
- მოსახლეობის სამედიცინო დახმარების ორგანიზაციის მთავარი დეპარტამენტი;
- მთავარი სანიტარულ-ეპიდემიოლოგიური დეპარტამენტი;
- სოციალურად საშიში დაავადებათა, შიდსის პრევენციისა და ჯანსაღი ცხოვრების წესის ფორმირების დეპარტამენტი;
- ჩერნობილის ავარიის მოსახლეობის რადიაციული დაცვისა და სამედიცინო პრობლემების დეპარტამენტი;
- სამედიცინო პერსონალისა და საჯარო სამსახურის გენერალური დირექტორატი;
- სამედიცინო ხელსაწყოებისა და სამედიცინო ხელსაწყოების ხარისხის კონტროლის, უსაფრთხოებისა და წარმოების სახელმწიფო დეპარტამენტი.
ამოცანები რედაქტირება
უკრაინის ჯანდაცვის სამინისტროს ძირითადი ამოცანებია:
- სახელმწიფო პოლიტიკის განხორციელების უზრუნველყოფა მოსახლეობის ჯანდაცვის, სანიტარული და ეპიდემიური კეთილდღეობის, სამკურნალო საშუალებებისა და სამედიცინო პროდუქტების შექმნის, წარმოების, ხარისხის კონტროლისა და რეალიზაციის სფეროებში;
- ჯანდაცვის განვითარების სახელმწიფო პროგრამების შემუშავება, კოორდინაცია და კონტროლი, კერძოდ, დაავადებათა პრევენცია, სამედიცინო მომსახურება, სამედიცინო და მიკრობიოლოგიური მრეწველობის განვითარება;
- სახელმწიფო და მუნიციპალური ჯანდაცვის დაწესებულებების მიერ მოსახლეობისთვის უფასო სამედიცინო დახმარების გაწევის ორგანიზება;
- გადაუდებელ და ექსტრემალურ სიტუაციებში სამედიცინო დახმარების გაწევის ორგანიზება, კომპეტენციის ფარგლებში ჩერნობილის კატასტროფის შედეგების დაძლევასთან დაკავშირებული ღონისძიებების განხორციელება;
- მოსახლეობის ავადობის, ინვალიდობის და სიკვდილიანობის პრევენციისა და შემცირების ღონისძიებების შემუშავება;
- უკრაინის მეცნიერებათა ეროვნულ აკადემიასთან, უკრაინის სამედიცინო მეცნიერებათა აკადემიასთან ერთად, სამეცნიერო კვლევების პრიორიტეტულ სფეროებში სამედიცინო მეცნიერების განვითარების ორგანიზება.
ხელმძღვანელობა რედაქტირება
მოადგილეები
- მინისტრის პირველი მოადგილე — ალექსანდრე კომარიდა.[8]
- მინისტრის მოადგილე — ირინა მიკიჩაკი.[9]
- მინისტრის მოადგილე — პიტერ ემეცი [10]
- მინისტრის მოადგილე — ბოგდან ბორუხოვსკი.[11]
- მთავარი სახელმწიფო სანიტარი — იგორ კუზინი.[12]
- ევროპასთან ინტეგრაციის მინისტრის მოადგილე — ოლექსი იარემენკო.[13]
- ციფრული განვითარების, ციფრული ტრანსფორმაციისა და დიგიტალიზაციის მინისტრის მოადგილე — მარია კარჩევიჩი.[14]
- სამინისტროს სახელმწიფო მდივანი — ინა სოლოდკო[15]
დაქვემდებარებული ორგანოები რედაქტირება
- უკრაინის მედიკამენტებისა და ნარკოტიკების კონტროლის სახელმწიფო სამსახური
ჯანდაცვის რეფორმა უკრაინაში 2012-2017 წწ რედაქტირება
2012 წლის 1 იანვრიდან უკრაინაში მიმდინარეობს ჯანდაცვის სისტემის რეფორმირება, დაწყებული „საპილოტე რეგიონებით“: ვინიციისს, დნეპროპეტროვსკის, დონეცკის ოლქები და ქალაქი კიევი.
რეფორმის ძირითადი მიზნებია საოჯახო მედიცინის დანერგვა უკრაინაში, სამედიცინო დაწესებულებების მკაფიო სტრუქტურირება დახმარების ტიპის მიხედვით: პირველადი (ამბულატორიული), მეორადი (სტაციონარული), მესამეული (რესპუბლიკური და რეგიონული სამედიცინო დაწესებულებების, მათ შორის დისპანსერების დონეზე), ასევე გადაუდებელი სამედიცინო დახმარება. ფინანსების ნაწილის გადანაწილება მეორადი რგოლიდან (საავადმყოფოები) პირველად რგოლზე (ამბულატორიები). მეორადი რგოლის (საავადმყოფოების) დაფინანსების გადანაწილება ადგილობრივი ბიუჯეტიდან რეგიონულ ბიუჯეტებზე. საავადმყოფოების ქსელის ოპტიმიზაცია, სანიტარიული და ეპიდემიოლოგიური სადგურების სისტემის შეცვლა სანიტარიული და ეპიდემიოლოგიური მომსახურებით SES დაწესებულებების მნიშვნელოვანი შემცირებით, სამედიცინო საგანმანათლებლო დაწესებულებების უკრაინის განათლების, მეცნიერების, ახალგაზრდობისა და სპორტის სამინისტროს დაქვემდებარებაში გადაცემა.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ "Official website of the Ministry. About". 2014. Archived from the original on 25 February 2015. Retrieved 9 March 2017.(უკრ.)
- ↑ "Ministry of Healthcare (Ukraine): contacts" (უკრ). Moh of Ukraine. Retrieved 7 January 2019.
- ↑ Ukraine: Health system review (англ.) // Health Systems in Transition. — 2015. — Vol. 17, no. 2. — P. xviii, 15. — ISSN 1817–6127.
- ↑ J. Twigg. Health Status: The Background // Ukraine’s Health Sector. Sustaining Momentum for Reform. — Washington, DC: Center for Strategic and International Studies, 2017. — P. 1.
- ↑ J. Twigg. The Soviet Legacy // Ukraine’s Health Sector. Sustaining Momentum for Reform. — Washington, DC: Center for Strategic and International Studies, 2017. — P. 3.
- ↑ Liashko appointed Ukraine's new Health Minister[მკვდარი ბმული], UNIAN (20 May 2021)
- ↑ "Competition for vacant positions of the Ministry of Health of Ukraine" (უკრ). Apteka.ua magazine. 14 September 2016. Retrieved 7 January 2019.
- ↑ Про призначення Комаріди О. О. першим заступником Міністра охорони здоров’я України (უკრ.). Кабінет Міністрів України (8 вересня 2021). ციტირების თარიღი: 14 დეკემბერი 2021.
- ↑ Про призначення Микичак І. В. заступником Міністра охорони здоров’я України (უკრ.). Кабінет Міністрів України (8 квітня 2020). ციტირების თარიღი: 14 აპრილი 2020.
- ↑ Про призначення Ємця П. В. заступником Міністра охорони здоров’я України (უკრ.). Кабінет Міністрів України (2 червня 2021). ციტირების თარიღი: 14 დეკემბერი 2021.
- ↑ Про призначення Боруховського Б. В. заступником Міністра охорони здоров’я України (უკრ.). Кабінет Міністрів України (15 грудня 2021). Дата обращения: 5 января 2022.
- ↑ Про призначення Кузіна І. В. заступником Міністра охорони здоров’я України – головним державним санітарним лікарем України (უკრ.). Кабінет Міністрів України (2 червня 2021). ციტირების თარიღი: 14 დეკემბერი 2021.
- ↑ Про призначення Яременка О. О. заступником Міністра охорони здоров’я України з питань європейської інтеграції (უკრ.). Кабінет Міністрів України (22 вересня 2021). ციტირების თაქრიღი: 14 დეკემბერი 2021.
- ↑ Про призначення Карчевич М. В. заступником Міністра охорони здоров’я України з питань цифрового розвитку, цифрових трансформацій і цифровізації (უკრ.). Кабінет Міністрів України (15 вересня 2021). ციტირების თარიღი: 14 დეკემბერი 2021.
- ↑ Про призначення Солодкої І. В. державним секретарем Міністерства охорони здоров’я України (უკრ.). Кабінет Міністрів України (24 грудня 2019). ციტირების თარიღი 28 დეკემბერი 2019.