სუნტარ-ხაიატა[1] (რუს. Сунтар-Хаята) — ქედი რუსეთში, ჩრდილო-აღმოსავლეთ ციმბირში, ადმინისტრაციულად იაკუტიასა და ხაბაროვსკის მხარეში. სიგრძე 500 კმ-ზე მეტი, სიგანე 60 კმ-მდე. აგებულია ვულკანური ქანებითა და გრანიტებით. ცენტრალურ ნაწილში მაღალმთის რელიეფია: კლდოვანი თხემები და მწვერვალები (უმაღლესი წერტილი — მუს-ხაია, 2969 მ), ღრმა ცირკები და კარები, კანიონები. ჩრდილოეთ და სამხრეთ ნაწილებში საშუალო სიმაღლის ჯაჭვები და მასივებია ეროზიული რელიეფით. ყველგანაა მთის ტერასები და კურუმები. მაღალმთაში 200-ზე მეტი მყინვარია, უპირატესად ხეობის ტიპისა; საერთო ფართობი 201,6 კმ². დამახასიათებელია სქელი მრავალწლოვანი მინაყინები (საერთო ფართობი დაახლ 800 კმ²) 1000–1650 მ სიმაღლეზე. ჩრდილოეთის ყინულოვან ოკეანესა (ინდიგირკა, ლენა) და ოხოტის ზღვაში ჩამდინარე მდინარეების წყალგამყოფია. ფერდობებზე ფოთლოვანი მეჩხერი ტყეების ლანდშაფტებია, 1400–1500 მ-ზე მაღლა — მთის ბუჩქნარიანი ტუნდრა. დიდი მდინარეების ხეობებში გავრცელებულია ლარიქსისა და ხეობის (ვერხვი, ჩოზენია) ტყეები. განვითარებულია ტურიზმი.[2]

სუნტარ-ხაიატა
რუს. Сунтар-Хаята
კოორდინატები: 62°36′ ჩ. გ. 140°53′ ა. გ. / 62.600° ჩ. გ. 140.883° ა. გ. / 62.600; 140.883
ქვეყანა რუსეთის დროშა რუსეთი
ტერიტორიული ერთეული იაკუტია, ხაბაროვსკის მხარე
უმაღლესი წერტილი მუს-ხაია, 2969 მ
სიგრძე 500 კმ
სიგანე 60 კმ
სუნტარ-ხაიატა — რუსეთი
სუნტარ-ხაიატა
სურათები ვიკისაწყობში

სქოლიო რედაქტირება

  1. საბჭოთა კავშირის გეოგრაფიული სახელების ორთოგრაფიული ლექსიკონი, თბ., 1987. — გვ. 195.
  2. Сунтар-Хаята // Большая российская энциклопедия. т. 31. — М., 2016. — стр. 430.