სტრუვეს გეოდეზიური რკალი
სტრუვეს რკალი — ბალტიელი ასტრონომის ფრიდრიჰ ვილჰელმ სტრუვეს პატივსაცემად დარქმეული 265 ტრიანგულაციური პუნქტისგან შემდგარი ქსელი. ქსელი შედგებოდა მიწაში ჩაფლული კუბებისგან, რომელთა წიბოს სიგრძე 2 მეტრს შეადგენდა. კუბები გადაჭიმული იყო 282 კილომეტრის სიგრძეზე. ქსელი შეიქმნა დედამიწის პარამეტრების, მისი ფორმისა და ზომის დასადგენად.
სტრუვეს გეოდეზიური რკალი* | |
---|---|
იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი | |
ქვეყანა | |
ტიპი | კულტურული |
კრიტერიუმები | ii, iv, vi |
სია | [1] |
რეგიონი** | ევროპა |
გაწევრიანების ისტორია | |
გაწევრიანება | 2005 (29-ე სესია) |
ნომერი | 1187 |
* იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში. ** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი. | |
მსოფლიო მემკვიდრეობა UNESCO, ობიექტი № 1187 ინგლ. • რუს. • ფრ. |
სტურვეს რკალი იზომებოდა 40 წლის განმავლობაში - 1816-1855 წლებში, 2820 კილომეტრის მანძილზე. რკალის დასაწყისი მდებარეობდა ქალაქ ფუგლენესთან სიახლოვეს ნორვეგიაში და მთავრდებოდა სოფელ ძველ ნეკრასოვკაში დუნაის სიახლოვეს, რამაც შექმნა მერიდიანის რკალი ამპლიტუდით 25° 20′08″.
დღეს რკალის პუნქტების პოვნა შეიძლება ნორვეგიის, შვედეთის, ფინეთის, რუსეთის, ესტონეთის, ლატვიის, ლიეტუვის, ბელარუსის, მოლდოვისა და უკრაინის ტერიტორიაზე. 2004 წლის 28 იანვარს ამ ქვეყნებმა მიმართეს გაეროს კომიტეტეს, რათა რკალის დარჩენილი ობიექტები შესულიყვნენ იუნესკოს კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლთა სიაში.[1]
რკალის კოორდინატები
რედაქტირება- „ფუგლენესი“ ჰამერფესტში 70°40′12″ ჩ. გ. 23°39′48″ ა. გ. / 70.67000° ჩ. გ. 23.66333° ა. გ.
- „რაიფასი“ ალტეში 69°56′19″ ჩ. გ. 23°21′37″ ა. გ. / 69.93861° ჩ. გ. 23.36028° ა. გ.
- „Luvdiidcohkka“ კუსტოკეინოში 69°39′52″ ჩ. გ. 23°36′08″ ა. გ. / 69.66444° ჩ. გ. 23.60222° ა. გ.
- „Baelljasvarri“ კუსტოკეინოში 69°01′43″ ჩ. გ. 23°18′19″ ა. გ. / 69.02861° ჩ. გ. 23.30528° ა. გ.
- 68°15′18″ ჩ. გ. 22°58′59″ ა. გ. / 68.25500° ჩ. გ. 22.98306° ა. გ.
- 67°16′36″ ჩ. გ. 23°14′35″ ა. გ. / 67.27667° ჩ. გ. 23.24306° ა. გ.
- 66°38′47″ ჩ. გ. 23°46′55″ ა. გ. / 66.64639° ჩ. გ. 23.78194° ა. გ.
- 66°01′05″ ჩ. გ. 23°55′21″ ა. გ. / 66.01806° ჩ. გ. 23.92250° ა. გ.
- „სტუორ-ოივი“ 68°40′57″ ჩ. გ. 22°44′45″ ა. გ. / 68.68250° ჩ. გ. 22.74583° ა. გ.
- „აავასაკსა“ 66°23′52″ ჩ. გ. 23°43′31″ ა. გ. / 66.39778° ჩ. გ. 23.72528° ა. გ.
- „თორნეა“ 65°49′48″ ჩ. გ. 24°09′26″ ა. გ. / 65.83000° ჩ. გ. 24.15722° ა. გ.
- „პუოლაკა“ 61°55′36″ ჩ. გ. 25°32′01″ ა. გ. / 61.92667° ჩ. გ. 25.53361° ა. გ.
- „პორლომ II“ 60°42′17″ ჩ. გ. 26°00′12″ ა. გ. / 60.70472° ჩ. გ. 26.00333° ა. გ.
- „სვარრთვირა“ 60°16′35″ ჩ. გ. 26°36′12″ ა. გ. / 60.27639° ჩ. გ. 26.60333° ა. გ.
- „პუნქტი მიაკიპალუსი“ 60°04′27″ ჩ. გ. 26°58′11″ ა. გ. / 60.07417° ჩ. გ. 26.96972° ა. გ.
- „წერტილი Z“ 60°05′09″ ჩ. გ. 26°57′37″ ა. გ. / 60.086056° ჩ. გ. 26.960417° ა. გ.
- 59°03′28″ ჩ. გ. 26°20′16″ ა. გ. / 59.05778° ჩ. გ. 26.33778° ა. გ.
- 59°02′54″ ჩ. გ. 26°24′51″ ა. გ. / 59.04833° ჩ. გ. 26.41417° ა. გ.
- დორპატი 58°22′43″ ჩ. გ. 26°43′12″ ა. გ. / 58.3787889° ჩ. გ. 26.7201694° ა. გ.
- 56°50′24″ ჩ. გ. 25°38′12″ ა. გ. / 56.84000° ჩ. გ. 25.63667° ა. გ.
- 56°30′05″ ჩ. გ. 25°51′24″ ა. გ. / 56.50139° ჩ. გ. 25.85667° ა. გ.
- 55°54′09″ ჩ. გ. 25°26′12″ ა. გ. / 55.90250° ჩ. გ. 25.43667° ა. გ.
- 54°55′51″ ჩ. გ. 25°19′00″ ა. გ. / 54.93083° ჩ. გ. 25.31667° ა. გ.
- 54°38′04″ ჩ. გ. 25°25′45″ ა. გ. / 54.63444° ჩ. გ. 25.42917° ა. გ.
- თიუპიშკი 54°17′29″ ჩ. გ. 26°02′43″ ა. გ. / 54.29139° ჩ. გ. 26.04528° ა. გ., როგორც ობიექტ № 1187-ის ნაწილი.
- ლოპათი,53°33′37″ ჩ. გ. 24°52′11″ ა. გ. / 53.56028° ჩ. გ. 24.86972° ა. გ..
- ოსოვნიცა, 52°17′21″ ჩ. გ. 25°38′58″ ა. გ. / 52.28917° ჩ. გ. 25.64944° ა. გ.
- შეკოტსკი, 52°12′30″ ჩ. გ. 25°33′25″ ა. გ. / 52.20833° ჩ. გ. 25.55694° ა. გ.
- ლიასკოვიჩი, 52°09′38″ ჩ. გ. 25°34′17″ ა. გ. / 52.16056° ჩ. გ. 25.57139° ა. გ.
- დოკუდოვო 1, ლიდის რაიონი
- კატერინოვკა,49°33′57″ ჩ. გ. 26°45′22″ ა. გ. / 49.56583° ჩ. გ. 26.75611° ა. გ.
- ფელშტინი, 49°19′48″ ჩ. გ. 26°40′55″ ა. გ. / 49.33000° ჩ. გ. 26.68194° ა. გ.
- „ბარანოკა“ 49°08′55″ ჩ. გ. 26°59′30″ ა. გ. / 49.14861° ჩ. გ. 26.99167° ა. გ.
- „ძველი ნეკრასოვკა“, 45°19′54″ ჩ. გ. 28°55′41″ ა. გ. / 45.33167° ჩ. გ. 28.92806° ა. გ.