სტავროპოლის ეპარქია

სტავროპოლის ეპარქია — რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის ეპარქია, ცენტრი ქალაქ სტავროპოლში. მოიცავს სტავროპოლის ტერიტორიის ნაწილს.

სახელები

• კავკასიისა და შავი ზღვის (1842 წლის 17 ივლისი-1867 წლის 30 ივლისი)
• კავკასიისა და ეკატერინოდარის (1867 წლის 30 ივლისი-1886 წლის 8 მარტი)
• სტავროპოლისა და ეკატერინოდარის (8 მარტი, 1886-5 ოქტომბერი, 1916)
• კავკასიისა და სტავროპოლის (5 ოქტომბერი, 1916-1922)
• სტავროპოლისა და ყუბანის (1922-1934)
• სტავროპოლისა და დონის (1935-1943)
• სტავროპოლისა და პიატიგორსკის (1943-1945)
• სტავროპოლსაი და ბაქოს (1945-1994)
• სტავროპოლისა და ვლადიკავკაზის (1994-2011)
• სტავროპოლისა და ნევინომისკის(2011 წლის 22 მარტიდან)

ისტორია

1842 წელს ეპარქია გამოეყო ასტრახანის ეპარქიას და შემდეგ მას კავკასიისა და შავი ზღვის ეპარქიას უწოდებდნენ. ეპარქიის დაარსების დროს მისი პირველი ეპისკოპოსი იყო იერემია (სოლოვიევი). იმ დროს, კავკასიის რეგიონში 126 ეკლესია და 180 სასულიერო პირი იყო, ხოლო შავი ზღვის რეგიონში 66 ეკლესია და 96 სასულიერო პირი. ეპარქიაში მისი მუშაობის ათი წლის განმავლობაში ორგანიზებული იქნა სასულიერო სემინარია (1846 წელი) და დაიწყო ტაძრების მშენებლობა.

რევოლუციამდელი წინა ეპისკოპოსის, მიტროპოლიტის აგაფადორის (პრეობრაჟენსკის) დროს (ეპარქიაში 1893–1919 წლებში) მისიონერული საქმიანობა განსაკუთრებით განვითარდა ჩრდილოეთ კავკასიის ხალხებში.

1919 წლის მაისში სტავროპოლში ყოფნისას მოხდა სამხრეთ რუსეთის საკათედრო ტაძარი, სადაც შეიქმნა რუსეთის სამხრეთ-აღმოსავლეთის დროებითი უმაღლესი საეკლესიო ადმინისტრაცია (მოგვიანებით ჩამოყალიბდა რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის გარეთ).

1920-1930-იან წლებში ეპარქიის ეკლესიების უმეტესი ნაწილი განადგურდა. სტავროპოლში მხოლოდ ღვთისმშობლის მიძინების ეკლესია დარჩა, ხოლო 1917 წლამდე ქალაქში ოცზე მეტი მართლმადიდებლური ეკლესია იყო, რომელთა მოსახლეობა 45 ათასი ადამიანი იყო. 1936 წლიდან 1943 წლამდე ეპარქია პრაქტიკულად არ არსებობდა.

ეპარქიაში ეკლესიის ცხოვრების შემდგომი აღორძინება უკავშირდება მიტროპოლიტის ანტონის სახელს (რომანოვსკი, კათედრაზე 1943-1962 წლებში). ზოგიერთი ეკლესია გაიხსნა, სტავროპოლის სასულიერო სემინარია თავიდან შეიქმნა. 1957 წლის 1 იანვრის მდგომარეობით სტავროპოლის მხარეში (მაშინ იგი მოიცავდა თანამედროვე კალმიკიას ნაწილს), არსებობდა 129 ეკლესია და ლოცვის სახლი, რომელშიც 147 მღვდელი მსახურობდა .

1988 წლის შემდეგ ეპარქიაში სამრევლოების რიცხვი ოთხჯერ გაიზარდა; აღდგა სტავროპოლის სასულიერო სემინარია, გაიხსნა მართლმადიდებლური ზოგადი განათლების სკოლები და საბავშვო ბაღები; აღორძინება მოხდა მიტროპოლიტ გედეონის (დოკუკინის) საეპისკოპოსოში, რომელიც კათედრაზე დაინიშნა 1991 წელს.

1998 წლის 28 დეკემბერს დაღესტნისა და აზერბაიჯანის ტერიტორია შემოვიდა მაშინ აღდგენილი ბაქოს და კასპიის ეპარქიაში.

2011 წელს ყაბარდო-ბალყარეთის, ყარაჩაი-ჩერქეზეთისა და სტავროპოლის ტერიტორიის სამი სამხარეო გადაიყვანეს პიატიგორსკის ეპარქიაში, ინგუშეთში, ჩრდილოეთ ოსეთში, ჩეჩნეთის რესპუბლიკაში, შემდეგ კი ვლადიკავკაზის ეპარქიაში გადაიყვანეს.

ლიტერატურა

• Немашкалов П. Г. Образование Кавказской епархии и ее роль в жизни Северного Кавказа в 1840-е годы. Ставрополь: Ставропольская духовная семинария, 2018.
• Святители Кавказа. Ставропольская епархия в биографиях правящих архиереев. — Ставрополь: издательство Ставропольской духовной семинарии, 2019. — 400 с. — ISBN 978-5-6041730-9-1.

რესურსები ინტერნეტში

• Сайт епархии
• Ставропольская и Владикавказская епархия на сайте