„დედამიწის მეორე საბჭოთა ხელოვნური თანამგზავრი“ ცნობადი არაოფიციალური სახელით „სპუტნიკ-2“ (რუს. «Спутник-2»), თანამგზავრის კოდოდური აღნიშვნაა „პს-2“ (რუს. «ПС-2», «Простейший Спутник-2») — დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრი (დხთ), საბჭოთა კოსმოსური აპარატი, რომელიც საერთაშორისო გეოფიზიკური წლის ფარგლებში გაშვებულ იქნა ორბიტაზე 1957 წლის 3 ნოემბერს. დხთ-ზე იმყოფებოდა პირველი ცოცხალი არსება — ძაღლი სახელად „ლაიკა“. თანამგზავრი გაეშვა ოქტომბრის რევოლუციის 40 წლისთავის საპატივცემულოდ, სკკპ ცკ-ის პირველი მდივნის ნიკიტა ხრუშჩოვის პირადი მითითებით.

სპუტნიკ-2

დედამიწის ხელოვნური თანამგზავრი „სპუტნიკ-2“
მისია ატმოსფეროს ზედაფენების მეცნიერული კვლევა, აგრეთვე კოსმოსურ სივრცეში სიცოცხლის ფიზიკური პროცესებისა და პირობების შესწავლა.
COSPAR ID 1957-002A
SCN 00003
მისიის ხანგრძლივობა 162 დღე
ტექნიკური მახასიათებლები
მწარმოებელი საბჭოთა კავშირის დროშა ОКБ-1
მასა 508.3 კგ
მისიის დაწყება
გაშვების თარიღი 4 ნოემბერი, 1957, 02:30 UTC
სასტარტო მოედანი საბჭოთა კავშირის დროშა სსრკ, ბაიკონურის კოსმოდრომი, ПУ № 1/5
რაკეტა-მატარებელი „სპუტნიკი“ 8К71ПС
ორბიტის პარამეტრები
დიდი ნახევარღერძი 7314.2 კმ
პერიცენტრი 212.0 კმ
აპოცენტრი 1660.0 კმ
ორბიტალური დახრილობა 65.33°
ექსცენტრისიტეტი 0.09892
სინოდური პერიოდი 103.7 წთ
ყველა კოსმოსური პროგრამა

დხთ-ს მიზანი იყო ატმოსფეროს ზედაფენების მეცნიერული კვლევა, აგრეთვე კოსმოსურ სივრცეში სიცოცხლის ფიზიკური პროცესებისა და პირობების შესწავლა.

მეორე საბჭოთა დხთ წარმოადგენდა რაკეტა-მატარებლის უკანასკნელ საფეხურს, რომელშიც მოთავსებული იყო კონტეინერები სამეცნიერო აპარატურით.

მეორე ხელოვნურ თანამგზავრზე იყო:

  • აპარატურა სპექტრის მოკლეტალღოვან ულტრაიისფერ და რენტგენულ დარგებში მზის გამოსხივების გამოსაკვლევად;
  • აპარატურა კოსმოსური სხივების შესასწავლად;
  • აპარატურა ტემპერატურისა და წნევის შესასწავლად;
  • ჰერმეტული კონტეინერი, რომელშიც არის საცდელი ცხოველი (ძაღლი), ჰაერის კონდიცირების სისტემა, საჭმლის მარაგი და ხელსაწყოები კოსმოსური სივრცის პირობებში ცხოველუნარიანობის შესასწავლად;
  • საზომი აპარატურა დედამიწაზე მეცნიერული გაზომვის ცნობების გადმოსაცემად;
  • ორი რადიოგადამცემი, რომლებიც მუშაობენ 40.002 და 20.005 მეგაჰერცის სიხშირეებზე (ტალღის სიგრძეა დაახლოებით 7.5 და 16 მეტრი შესაბამისად);
  • ელექტროენერგიის საჭირო წყაროები.

აღნიშნული აპარატურის, საცდელი ცხოველისა და ელექტროკვების წყაროების საერთო წონა 508.3 კგ-ს შეადგენს. თანამგზავრმა მიიღო ორბიტული სიჩქარე დაახლოებით 8 კმ/წმ. თანამგზავრის ერთი სრული შემოვლის დრო შეადგენდა დაახლოებით 1 საათსა და 492 წუთს; ორბიტის დახრის კუთხე ეკვატორის სიბრტყისადმი უდრის დაახლოებით 65°.[1]

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება