სფინქსისებრნი

ბინდისა და ღამის პეპლების ოჯახი

სფინქსისებრნი[1] (ლათ. Sphingidae) — ბინდისა და ღამის პეპლების ოჯახი. ჩვეულებრივ საშუალო და დიდი ზომისები არიან; ფრთები ვიწროა, შლილი 20 სმ-მდე აღწევს; ტანი სქელი, სიგარისებრი; ულვაშები თითისტარასებრი.[2] ცნობილია 1450-მდე სახეობა.[3] გავრცელებული არიან მთელ მსოფლიოში, განსაკუთრებული მრავალფეროვნებაა ტროპიკებში. გამოირჩევიან ფრენის დიდი სისწრაფით (60 კმ/სთ-მდე) და ფრენის დროს ყვავილების თავზე ჰაერში დაკიდება. მეტისმეტად გრძელი ხორთუმით (მადაგასკარული Macrosila predicta-ს ხორთუმი 25 სმ-ს აჭარბებს) შეუძლიათ სხვა მწერებისათვის მიუწვდომელი მცენარეების მილისებრი ყვავილების დამტვერვა. ზოგიერთი სფინქსისებრი არ იკვებება (ხორთუმი რედუცირებულია). ცალკეული სახეობები დღისით არიან აქტიურნი. უმრავლესობის მუხლუხებს სხეულის ბოლოს აქვთ რქისებური გამონაზარდი; ჭუპრდებიან ნიადაგში. შეუძლიათ შორეული მიგრაციები. ჩრდილოამერიკული თამბაქოს სფინქსი (Manduca sexta) ზოგჯერ ზიანს აყენებს თამბაქოს და სხვა სასოფლო-სამეურნეო კულტურების პლანტაციებს.[2]

სფინქსისებრნი

Langia zenzeroides
მეცნიერული კლასიფიკაცია
ლათინური სახელი
Sphingidae (Latreille, 1802)

სქოლიო რედაქტირება

  1. Sphingidae — ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი.
  2. 2.0 2.1 Девяткин А. Л. БРАЖНИКИ // Большая российская энциклопедия. т. 4. — М., 2006. — стр. 121–122.
  3. van Nieukerken; et al. (2011). „Order Lepidoptera Linnaeus, 1758. In: Zhang, Z.-Q. (Ed.) Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness“ (PDF). Zootaxa. 3148: 212–221. doi:10.11646/zootaxa.3148.1.41.