რძე
რძე — საკვები პროდუქტი, რომელიც მიიღება მდედრი ცხოველისაგან. შეიცავს დიდი რაოდენობით ცხიმებს, ცილებსა და ლაქტოზას ნახშირწყლებს.[1] ადამიანების უმეტესობას ლაქტოზის აუტანლობა ჭირს.[2] როგორც წესი თეთრი ფერისაა. საკვებად გამოიყენება ძროხის, კამეჩის და სხვა შინაური ცხოველის რძე.
შემადგენლობა
რედაქტირება| ცხოველი | მშრალი ნივთიერებები | ცხიმი | ცილები | რძის შაქარი | მინერალური ნივთიერებები | კალორიულობა
(კკალ 100 გ-ზე)[ა] | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| კაზეინი | გლობულინი და ალბუმინი | ||||||
| ძროხა | 13,0 | 3,9 | 2,7 | 0,5 | 4,7 | 0,7 | 69 |
| კამეჩი | 17,9 | 7,7 | 3,8 | 0,7 | 4,8 | 0,8 | 110 |
| ზებუ | 15,9 | 7,0 | 3,7 | 0,5 | 3,5 | 0,8 | 98 |
| იაკი | 17,8 | 6,8 | 3,6 | 0,7 | 5,0 | 0,9 | 104 |
| ფაშატი | 10,7 | 1,8 | 1,2 | 0,9 | 6,4 | 0,3 | 52 |
| აქლემი | 13,6 | 4,5 | 2,6 | 0,9 | 4,9 | 0,7 | 76 |
| ვირი | 9,9 | 1,4 | 0,9 | 1,0 | 6,2 | 0,5 | 46 |
| ჩრდილოეთის ირემი | 33,8 | 18,7 | 8,3 | 2,0 | 3,6 | 1,4 | 230 |
| ცხვარი | 18,5 | 7,2 | 4,5 | 1,2 | 4,6 | 0,9 | 109 |
| თხა | 13,4 | 4,3 | 3,0 | 0,6 | 4,5 | 0,8 | 73 |
- ↑ 1 კკალ = 4,19 კჯ
მოხმარება
რედაქტირება| ქვეყანა | რძე (ლიტრი) | ყველი (კილო) | კარაქი (კილო) |
|---|---|---|---|
 ირლანდია |
135.6 | 6.7 | 2.4 |
 ფინეთი |
127.0 | 22.5 | 4.1 |
.svg){kind=small} გაერთიანებული სამეფო |
105.9 | 10.9 | 3.0 |
 ავსტრალია |
105.3 | 11.7 | 4.0 |
 შვედეთი |
90.1 | 19.1 | 1.7 |
 კანადა |
78.4 | 12.3 | 2.5 |
 აშშ |
75.8 | 15.1 | 2.8 |
 ევროკავშირი |
62.8 | 17.1 | 3.6 |
 ბრაზილია |
55.7 | 3.6 | 0.4 |
 საფრანგეთი |
55.5 | 26.3 | 7.5 |
 იტალია |
54.2 | 21.8 | 2.3 |
 გერმანია |
51.8 | 22.9 | 5.9 |
 საბერძნეთი |
49.1 | 23.4 | 0.7 |
 ნიდერლანდები |
47.5 | 19.4 | 3.3 |
 ინდოეთი |
39.5 | - | 3.5 |
 ჩინეთი |
9.1 | - | 0.1 |
წარმოება
რედაქტირება| რიგი | ქვეყანა | წარმოება (ტონა) |
|---|---|---|
| 1 | აშშ
|
90,865,000 |
| 2 | ინდოეთი
|
54,000,000 |
| 3 | ჩინეთი
|
37,419,500 |
| 4 | ბრაზილია
|
32,304,421 |
| 5 |  რუსეთი
|
31,576,047 |
| 6 | გერმანია
|
30,506,929 |
| 7 | საფრანგეთი
|
23,983,196 |
| 8 |  ახალი ზელანდია
|
20,053,000 |
| 9 |  თურქეთი
|
15,977,837 |
| 10 | გაერთიანებული სამეფო
|
13,884,000 |
ლიტერატურა
რედაქტირება- Smith-Howard, Kendra. Pure and Modern Milk: An Environmental History Since 1900 (Oxford University Press; 2013) 229 pages; A study of milk control in the United States,
- Valenze, Deborah. Milk: A Local and Global History (Yale University Press, 2011) 368 pp.
- Wiley, Andrea. Re-imagining Milk: Cultural and Biological Perspectives (Routledge 2010) (Series for Creative Teaching and Learning in Anthropology) excerpt and text search
- United States. Office of Dietary Supplements. Dietary Supplement Fact Sheet: Calcium. 2013. Web. <http://ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-HealthProfessional/>.
- Feskanich, D., WC Willett, MJ Stampfer, and GA Colditz. 1997. "Milk, dietary calcium, and bone fractures in women: a 12-year prospective study." American Journal of Public Health. Vol 87, Issue 6. 992-997
სქოლიო
რედაქტირება
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
- ↑ Pehrsson, P.R.; Haytowitz, D.B.; Holden, J.M.; Perry, C.R. and Beckler, D.G. (2000). „USDA's National Food and Nutrient Analysis Program: Food Sampling“ (PDF). Journal of Food Composition and Analysis. 13 (4): 379–389. doi:10.1006/jfca.1999.0867. ISSN 0889-1575. დაარქივებულია ორიგინალიდან (PDF) — აპრილი 7, 2003. ციტირების თარიღი: თებერვალი 9, 2015.CS1-ის მხარდაჭერა: მრავალი სახელი: ავტორების სია (link)
- ↑ Whitney, Ellie and Rolfes, Sharon Rady (2013). Understanding Nutrition. Belmont, CA: Wadsworth, Cengage Learning, გვ. 103. ISBN 978-1-133-60678-9.
- ↑ Давидов и Петровский, 1974
- ↑ Goff, Douglas. Introduction to Dairy Science and Technology: Milk History, Consumption, Production, and Composition: World-wide Milk Consumption and Production. Dairy Science and Technology. University of Guelph. ციტირების თარიღი: November 12, 2014.
- ↑ Milk, whole fresh cow producers. UN Food & Agriculture Organization. დაარქივებულია ორიგინალიდან — ოქტომბერი 16, 2016. ციტირების თარიღი: February 18, 2014.