მუცელგაყოფილი
მუცელგაყოფილი[1] (ლათ. Schizothorax) — თევზების გვარი კობრისებრთა ოჯახისა. სხეული ლილვაკისებრია, სიგრძით ჩვეულებრივ 50–80 სმ, მასა 8 კგ-მდე. შეფერილობა სხვადასხვაა; ჭარბობს მორუხო-ყვითელი და ზეთისხილისფერ-მწვანე ტონები. მუცელგაყოფილთა უმრავლესობას ზურგის ფარფლის ბოლო დაუტოტაცი სხივი სუსტი ეკლის სახისაა და ოდნავ შესამჩნევი კბილაკები აქვს. ქერცლი წვრილია; დიდი ქერცლების რიგი (ნაპობი) გარს არტყავს კუდქვეშა ფარფლს და ანალურ ხვრელს. ხახის კბილები სამრიგოვანია. აქვთ ულვაშების ორი წყვილი. გვერდითი ხაზი სრულია. ყველაზე მეტად ცნობილია ჩვეულებრივი მუცელგაყოფილი (S. intermedius, ზოგიერთი წყაროთი S. curvifrons-ის სინონიმია[2]), შლამის მუცელგაყოფილი (S. pseudaksaiensis) და ბალხაშის მუცელგაყოფილი (S. argentatus). გავრცელებული არიან აზიის მტკნარ წყალსატევებში. ბინადრობენ მთის ტბებსა და მდინარეებში. სახეობების უმრავლესობა ყოვლისმჭამელია. მუცლის აპკი და ქვირითი დამარილებული სახით მომწამვლელია. ადგილობრივი რეწვის ობიექტებია.[3]
| მუცელგაყოფილი | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||
| |||||||||||||
| ლათინური სახელი | |||||||||||||
| Schizothorax (Heckel, 1838) | |||||||||||||
| |||||||||||||
სახეობები
რედაქტირება
გვარში შედის შემდეგი სახეობები სახეობები:[4][5][6][7]
- Schizothorax argentatus — ბალხაშის მუცელგაყოფილი, ან ვერცხლა მუცელგაყოფილი
- Schizothorax beipanensis
- Schizothorax biddulphi
- Schizothorax chivae
- Schizothorax chongi
- Schizothorax cryptolepis
- Schizothorax curvifrons
- Schizothorax curvilabiatus
- Schizothorax davidi
- Schizothorax dolichonema
- Schizothorax dulongensis
- Schizothorax edeniana
- Schizothorax elongatus
- Schizothorax esocinus — წერისებრი მუცელგაყოფილი
- Schizothorax eurystomus
- Schizothorax gongshanensis
- Schizothorax grahami
- Schizothorax griseus
- Schizothorax heteri
- Schizothorax heterochilus
- Schizothorax heterophysallidos
- Schizothorax huegelii
- Schizothorax integrilabiatus
- Schizothorax kozlovi
- Schizothorax kumaonensis
- Schizothorax labiatus
- Schizothorax labrosus
- Schizothorax lantsangensis
- Schizothorax lepidothorax
- Schizothorax leukus
- Schizothorax lissolabiatus
- Schizothorax longibarbus
- Schizothorax macrophthalmus
- Schizothorax macropogon
- Schizothorax malacanthus
- Schizothorax meridionalis
- Schizothorax microcephalus
- Schizothorax microstomus
- Schizothorax molesworthi
- Schizothorax myzostomus
- Schizothorax nasus
- Schizothorax nepalensis
- Schizothorax ninglangensis
- Schizothorax nudiventris
- Schizothorax nukiangensis
- Schizothorax oconnori
- Schizothorax oligolepis
- Schizothorax parvus
- Schizothorax pelzami — იმიერკასპიური მუცელგაყოფილი, ან სპარსული მუცელგაყოფილი
- Schizothorax plagiostomus
- Schizothorax prenanti
- Schizothorax progastus
- Schizothorax prophylax
- Schizothorax pseudoaksaiensis — შლამის მუცელგაყოფილი
- Schizothorax ramzani
- Schizothorax raraensis
- Schizothorax richardsonii
- Schizothorax rotundimaxillaris
- †Schizothorax saltans — აშიქოლის მუცელგაყოფილი
- Schizothorax sinensis
- Schizothorax skarduensis
- Schizothorax waltoni
- Schizothorax wangchiachii
- Schizothorax yunnanensis
- Schizothorax zarudnyi
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ გოგმაჩაძე თ., თევზების ნომენკლატურა : ლექსიკონი, ბათუმი: გამომც. „აჭარა“, 2018. — გვ. 189, ISBN 978-9941-460-45-6.
- ↑ Schizothorax intermedius McClelland, 1842 en. GBIF. ციტირების თარიღი: 22 თებერვალი, 2023
- ↑ Решетников Ю. С. Маринки // Большая российская энциклопедия. т. 19. — М., 2012. — стр. 131.
- ↑ Species of Schizothorax. FishBase. ციტირების თარიღი: 22 თებერვალი, 2023
- ↑ Arunkumar, L.; Alphonsa Moyon, W. (2016). „Schizothorax chivae, a new schizothoracid fish from Chindwin basin, Manipur, India (Teleostei: Cyprinidae)“. International Journal of Fauna and Biological Studies. 3 (2): 65–70.
- ↑ Yang, J.; Zheng, L.-P.; Chen, X.-Y.; Yang, J.-X. (2013). „Description of two new species and revision of Schizothorax distributed in the Irrawaddy drainage area in China“. Zoological Researc. 34 (4): 361–367.
- ↑ Javed, M.N.; Azizullah; Pervaiz, K. (2012). „Racoma ramzani, A New Snow Carp (Teleostei: Cyprinidae: Schizothoracinae) From Pakistan“ (PDF). Biologia (Pakistan). 58 (1–2): 175–178.