მარე ვინტი (ესტ. Mare Vint, დ. 15 სექტემბერი, 1942, ტალინი — გ. 10 მაისი, 2020) — საბჭოთა და ესტონელი მხატვარი-გრაფიკოსი. ცნობილია, როგორც „იდეალური პეიზაჟების“ ნაწარმოებების ავტორი.[2]

მარე ვინტი
დაიბადა 15 სექტემბერი, 1942(1942-09-15)[1]
დაბადების ადგილი ტალინი
გარდაიცვალა 10 მაისი, 2020(2020-05-10) (77 წლის)

ბიოგრაფია

რედაქტირება

1961 წელს დაამთავრა მე-9 საშუალო სკოლა.[3] 1962-1967 წლებში სწავლობდა ესტონეთის სსრ ხელოვნების სახელმწიფო ინსტიტუტში, დაამთავრა სპეციალობით „მინაზე მხატვარი“.[4] 1967-1969 წლებში მუშაობდა ხელოვნების მასწავლებლად ტალინის 46-ე სკოლაში (ახლანდელი პელგულინაიას გიმნაზია), მოგვიანებით გახდა ე. წ. თავისუფალი მხატვარი.

1973 წლიდან არის სტონეთის მხატვართა კავშირის წევრი,[5] ხოლო 1992 წლიდან — ესტონეთის გრავიურთა ასოციაციის წევრი.[5]

მისი ნამუშევრების გამოფენა 1968 წლიდან დაიწყო, რომელიც შესრულებული იყო ფერადი ფანქრებითა და მელნით ხატვის ტექნიკით, ასევე ლითოგრაფიითა და სერიგრაფიით. ვინტი ძირითადად ქაღალდზე მუშაობდა, მოგვიანებით კი ტილოზე ხატვა დაიწყო. ის იყო ესტონური ავანგარდული მოძრაობის შემადგენლობის წევრი, რომელსაც კავშირი ჰქონდა იმ ეპოქის რუს ანდერგრაუნდ არტისტებთან და 1970-1980-იან წლებში აქტიურად მონაწილეობდა საერთაშორისო ბიენალეებში.[2]

მისი შემოქმედების ცენტრში იყო ე. წ. „იდეალური პეიზაჟ “ — ჰარმონიის ძიება ადამიანის ხელით შექმნილ სტრუქტურებსა და ბუნებას შორის. ესტონეთის მუზეუმების არქიტექტორების თანახმად, ვინტის ნამუშევრების ესთეტიკა დაკავშირებული იყო მისი თაობის მხატვრების რეაქციულობასთან, რომლებიც ასახავდნენ მოტივებს ტიპიური იაპონური ლაკონიზმისგან მინიშნებებისა და სიცარიელის მეშვეობით. ამავდროულად, პოსტმოდერნისტული სენსიტიურობა, რომელიც ესტონურ მხატვრულ საზოგადოებაში შემოიტანეს ახალგაზრდა არქიტექტორებმა 1970-იან წლებში, ასევე შეიძლება ამოიცნონ მის არქიტექტურულ მოტივებში (ისტორიული ნაგებობები, კლასიციზმის ელემენტები, ბუნებასა და ქალაქურ გარემოს შორის ურთიერთობა). მარე ვინტის ნამუშევრები 1960-იანი წლების მეორე ნახევრიდან 1970-იანი წლების პირველ ნახევრამდე, ხასიათდება ნახატების შავ-თეთრი კონტრასტით, რომლებშიც ფერები ფაქტიურად პირობითია.[6]

ვინტის ნამუშევრები წარმოადგენილია ექსპონატების სახით ისეთ მუზეუმებში, როგორიცაა ადამსონ-ერიკის მუზეუმი (ესტონური ხელოვნების მუზეუმი),[7] ესტონეთის ხელოვნების მუზეუმი ტალინში, ტარტუს ხელოვნების მუზეუმი, პუშკინის მუზეუმი და ტრეტიაკოვის გალერეა მოსკოვში, ლუდვიგის მუზეუმი კელნში, კონგრესის ბიბლიოთეკა აშშ-ში, ნიუ-ორლეანის ხელოვნების მუზეუმი, ზიმერლის მუზეუმი ნიუ-ჯერსში, ლაპეენრანტას ხელოვნების მუზეუმი ფინეთში და მრავალი სხვა.[5]

იგი დაქორწინებული იყო ტინის ვინტზე 1967 წლიდან 1976 წლამდე და ანდრეს ტოლტსზე, 1987 წლიდან 2014 წლამდე, გარდაცვალებამდე.

რამდენიმე ცნობილი ნამუშევარი

რედაქტირება
  • აივანი (1973) — ლითოგრაფია, ქაღალდი, 60,3 x 56 სმ
  • აგურის კედელი (1977) — ლითოგრაფია, ქაღალდი, 62,1 x 60,2 სმ
  • ოთხი ქალი (1977) — ინდური მელანი ქაღალდზე, 41,5 x 40,7 სმ
  • დიდ ტყეში (1978) — ლითოგრაფია, ქაღალდი
  • დაძაბულობა II (1995) — ლითოგრაფია, ქაღალდი, 42 x 41 სმ

კილდოები

რედაქტირება

პრემიები

რედაქტირება
  • სპეციალური პრიზი III საერთაშორისო ბიენალეზე რიეკაში (1972)[5][8]
  • საქალაქო პრიზი გრაფიკაში მე-11 საერთაშორისო ბიენალეზე ლუბლიანაში (1975)[5][8]
  • ტალინის მე-4 ტრიენალეს სპეციალური პრიზი — ესტამპი (1977)[5] (გაზეთ „Sirp ja Vasar“-ის ჯილდო)[8]
  • ტალინის მე-9 ტრიენალეს სპეციალური პრიზი —ესტამპი (1992)[5]
  • იანა იენსენის პრემია წიგნის გრაფიკისთვის. (1984, ტალინი)[5]
  • კრისტიან რაუდის პრემია. (2001)[5]
  • გალერეა G ჯილდო (2007, ტალინი)[5]
  • სამწლიანი გამოფენის MANU PROPRIA-ს დიპლომი (2009, ტალინი) [5]
  • ვიზუალური და გამოყენებითი ხელოვნების მხარდაჭერის ფონდის ჯილდო, ესტონეთის დედაქალაქის კულტურის განვითარებაში განსაკუთრებული მიღწევისთვის(2019)[9]

სახელმწიფო ჯილდოები

რედაქტირება
  • თეთრი ვარსკვლავის ორდენი, IV კლასი (2015)[10][11]
  1. The Fine Art Archive — 2003.
  2. 2.0 2.1 Маре Винт. В поисках идеального ландшафта. arterritory.com (2021-01-21). ციტირების თარიღი: 2024-03-21.
  3. Taidre, Elnara. Mare Vindi ideaalmaastikud. Sirp, 15. september 2017.
  4. vilistlased. Klaasikunst (2007-06-06). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2007-06-06.
  5. 5.00 5.01 5.02 5.03 5.04 5.05 5.06 5.07 5.08 5.09 5.10 täna. Spin TEK AS (2010-07-28). ციტირების თარიღი: 2020-05-11.
  6. Mare Vint. (2012-11-05) English. NOAR Nordic and Baltic contemporary art platform. ციტირების თარიღი: 2020-05-11.
  7. Проектное помещение: Диалог. Маре Винт и Яанус Самма. ციტირების თარიღი: 2024-03-21.
  8. 8.0 8.1 8.2 Никита Кривцов. (2014-02-20) Винт Маре. Записки о художниках. ციტირების თარიღი: 2024-03-21.
  9. Eesti Kultuurkapitali aastapreemiad ja elutööpreemiad (2011-2020)
  10. Täismahus nimekiri: presidendilt saab tänavu teenetemärgi 99 inimest. ERR (2015-02-04). ციტირების თარიღი: 2020-05-11.
  11. Teenetemärkide kavaleride andmekogu – 19244 (ესტონური)