კიტიონი

კიტიონი
	ძვ. ბერძნ. Κίτιον
ქვეყანა	კვიპროსი
კოორდინატები	34°55′23″ ჩ. გ. 33°37′49″ ა. გ. / 34.92306° ჩ. გ. 33.63028° ა. გ.
ისტორია
დაარსების დრო	დაახლ. ძვ. წ. XIII საუკუნე
დამაარსებელი	მიკენელები
პერიოდები	ანტიკური ხანა
მიტოვების დრო	შუა საუკუნეები
კულტურები	ძველბერძნული, ფინიკიური
	კიტიონი ვიკისაწყობში

კიტიონი^[1] (ძვ. ბერძნ. Κίτιον, ფინიკ. 𐤊‬𐤕 kt ან 𐤊‬𐤕𐤉‬ kty,^[2] ლათ. Citium^[3]) — ძველი ქალაქი კუნძულ კვიპროსზე, ახლანდელ ქალაქ ლარნაკასთან ახლოს, მისგან სამხრეთ-აღმოსავლეთით, ზღვის სანაპიროზე. ყველაზე ადრეული ნაშთები განეკუთვნება მიკენური ხანის ბერძნულ კოლონიას (დაახლ. ძვ. წ. 1400–1100 წწ.).^[4] შემდგომში გახდა ფინიკიელთა კოლონია. ძველბერძნული სახელი წარმოშობილია ფინიკიურიდან.^[2] ბიბლიაში მოხსენიებული „ქითიმი“, რომელიც ამ სახელს უკავშირდება, მთლიანი კუნძულის აღსანიშნავადაც გამოიყენება. აღმოჩენილ წერილობით წყაროებზე დაყრდნობით ივარაუდება, რომ კიტიონი ტვიროსს ექვემდებარებოდა. ასურეთის მეფე სარგონ II-ის აქ აღმოჩენილი სტელა მიუთითებს იმაზე, რომ ასურელთა მმართველობის პერიოდში (ძვ. წ. 709–668 წწ.) ქალაქი კვიპროსის ადმინისტრაციული ცენტრი იყო. ძვ. წ. 499, 386 და შემდგომი წლების, ასევე 353 წლის ბერძენთა აჯანყებების დროს კიტიონი სპარსელთა ერთგულებას ინარჩუნებდა. მნიშვნელოვან ქალაქად დარჩა ალექსანდრე მაკედონელის მიერ სპარსეთის დაპყრობის შემდეგაც. თუმცა არაერთხელ დაზარალდა მიწისძვრების გამო. შუა საუკუნეებში ნავსადგური ლამით ამოივსო, მოსახლეობა კი გადასახლდა იქ, სადაც ახლა ლარნაკაა.^[4]