იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები ყაზახეთში
2012 წლის მონაცემებით ყაზახეთში 3 იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლია. კონვენცია მიღებული იქნა 1977 წლის 1 სექტემბერს. პირველი მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი ყაზახეთიდან იყო ხოჯა აჰმედ იასავის მავზოლეუმი. სიაში გაწევრიანდა 1103 ნომრით 2003 წელს.
სტატისტიკა
რედაქტირებაიუნესკოს მსოფლიო კულტურული მემკვიდრეობის ძეგლების სიაში მსოფლიოს მასშტაბით 962 ძეგლია შეტანილი, მათ შორის 0.3 % ყაზახეთის ძეგლებია. მათ შორის ერთი ძეგლი მიჩნეულია ადამიანური გენიის შედევრად (კრიტერიუმი i) და
მათ შორის:
- 2 კულტურული ობიექტი
- 1 ბუნების ძეგლი
ხოჯა აჰმედ იასავის მავზოლეუმი მიჩნეულია ადამიანური გენიის შედევრად (კრიტერიუმი i).
ცხრილი
რედაქტირებაცხრილში შეტანილია ძეგლები, იუნესკოს მიერ მსოფლიო მემკვიდრეობის სიაში დამატების თარიღის მიხედვით.
| # | სურათი | სახელწოდება | მდებარეობა | დაარსების თარიღი | სიაში შეტანის წელი | № | კრიტერიუმები |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 
|
ხოჯა აჰმედ იასავის მავზოლეუმი (ყაზახ. Қожа Ахмет Ясауи кесенесі) |
ქალაქი: თურქესტანი ოლქი: სამხრეთი ყაზახეთი |
1389—1405 | 2003 | 1103 | i, iii, iv |
| 2 | 
|
ტამგალის კლდის მხატვრობა (ყაზახ. Тамғалы петроглиф тас кешені) |
უახლოესი ქალაქი: ალმათი ოლქი: ალმათი |
ძვ. წ. II ათასწლეული — XX საუკუნე | 2004 | 1145 | iii |
| 3 | 
|
სარიარკა — ჩრდილოეთ ყაზახეთის სტეპი და ტბა (ყაზახ. Сарыарқа - Солтүстік Қазақстан көлдері мен жазықтықтары) |
ოლქი: აკმოლინი, ყარაგანდა, კოსტანაი | — | 2008 | 1102 | ix, x |
| 4 |  |
დასავლეთი ტიან-შანი (ყაზახ. Батыс Тянь-Шань) |
ოლქები: სამხრეთ-ყაზახეთი, ჟამბილი | — | 2016 | 1490 | x |
ობიექტების გეოგრაფიული მდებარეობა
რედაქტირება
საცდელი სია
რედაქტირებაცხრილში ობიექტები შეტანილია მსოფლიო მემკვიდრეობის საცდელ სიაში მათი დამატების თარიღის მიხედვით.
| # | სურათი | სახელწოდება | მდებარეობა | დაარსების თარიღი | სიაში შეტანის წელი | № | კრიტერიუმები |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  |
მერკეს თურქული ტაძრები (ყაზახ. Меркі) |
უახლოესი დასახლება: მერკე ოლქი: ჟამბილი |
VI—XI საუკუნეები | 1998 | 1131 | არაა მითითებული |
| 2 |  |
ბეღაზი-დანდიბაის მავზოლეუმი (ყაზახ. Беғазы - Дәндібай мәдениеті) |
უახლოესი დასახლება: აქტოგაი ოლქი: ყარაგანდა |
ძვ. წ. XIII—IX საუკუნეები | 1998 | 1132 | ii, iii, iv |
| 3 |  |
ტასმოლინის კულტურის ყორღანები ქვის წრეებით (ყაზახ. Тасмола мәдениеті) |
ოლქი: ყარაგანდა, აკმოლინი, პავლოდარი | ძვ. წ.VII—III საუკუნეები | 1998 | 1133 | არაა მითითებული |
| 4 |  |
ეშკიოლმესის პეტროგლიფები (ყაზახ. Ешкіөлмес петроглифтері) |
უახლოესი ქალაქი: ტალდიკორგანი ოლქი: ალმათი |
ძვ. წ. XIII—IX საუკუნეები | 1998 | 1134 | არაა მითითებული |
| 5 |  |
არფა-უზენის პეტროგლიფები (ყაზახ. Арпаөзен петроглифтері) |
უახლოესი დასახლება: ჩულაკურგანი ოლქი: სამხრეთ-ყაზახეთი |
ძვ. წ. I ათასწლეული | 1998 | 1135 | ii, iii, iv |
| 6 |  |
ყარათაუს პალეოლითური ობიექტები და გეომორფოლოგიური ქედი (ყაზახ. Қаратау) |
ოლქები: სამხრეთ-ყაზახეთი, ჟამბილი, ყიზილორდა | — | 1998 | 1136 | არაა მითითებული |
| 7 |  |
ოტრარის ოაზისის არქეოლოგიური ობიექტები (ყაზახ. Отырар) |
უახლოესი ქალაქი: თურქესტანი ოლქი: სამხრეთ-ყაზახეთი |
— | 1998 | 1137 | iii, iv |
| 8 |  |
ულითაუს მთების კულტურული ლანდშაფტი (ყაზახ. Ұлытау) |
უახლოესი ქალაქი: ჟეზკაზგანი ოლქი: ყარაგანდა |
— | 1998 | 1138 | არაა მითითებული |
| 9 | _in_June.jpg) |
ჩრდილოეთი ტიან-შანი (ილე-ალათაუს ეროვნული პარკი) (ყაზახ. Іле-Алатау ұлттық паркі) |
უახლოესი ქალაქი: ალმათი ოლქი: ალმათი |
— | 2002 | 1681 | x |
| 10 |  |
ალთინ-ემელის ეროვნული პარკი (ყაზახ. «Алтынемел» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі) |
უახლოესი ქალაქი: ალმათი ოლქი: ალმათი |
— | 2002 | 1682 | vii, viii, ix |
| 11 |  |
აქსუ-ჟაბალგინის ნაკრძალი (ყაზახ. Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығы) |
ოლქები: სამხრეთ-ყაზახეთი, ჟამბილი | — | 2002 | 1683 | vii, x |
ობიექტების გეოგრაფიული მდებარეობა
რედაქტირება