ვილჰელმ პიკი
ფრიდრიხ ვილჰელმ რაინჰოლდ პიკი (გერმ. Friedrich Wilhelm Reinhold Pieck; დ. 3 იანვარი, 1876, გუბენი, გერმანიის იმპერია — გ. 7 სექტემბერი, 1960, აღმოსავლეთი ბერლინი, გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა) — გერმანელი პოლიტიკოსი, კომუნისტი. გერმანიის კომპარტიის ერთ-ერთი დამაარსებელი, გერმანელი ბოლშევიკების ხელმძღვანელი. 1949–1960 წლებში იყო გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკის პირველი და ერთადერთი პრეზიდენტი.
ბიოგრაფია
რედაქტირებავილჰელმ პიკი გაიზარდა გუბენში. მისი ბავშვობის სახლი მდებარეობს ქალაქის აღმოსავლეთ ნაწილში, დღეს ის პოლონეთის ნაწილია.[1]
იზრდებოდა კათოლიკური წეს-ჩვეულებებით.[2] ახალგაზრდობაში გაეცნო მუშათა მოძრაობას, 1895 წელს გაწევრდა გერმანიის სოციალ-დემოკრატიულ პარტიაში. 1896 წლიდან ქალაქის პარტიის თავად იყო დანიშნული, 1907-1908 წლებში სწავლობდა პარტიის სკოლაში, სადაც მის პოლიტიკურ შეხედულებებზე გავლენა მოახდინა როზა ლუქსემბურგმა.
მსოფლიო პირველი ომის დროს მონაწილეობდა სხვადასხვა სოციალურ-დემოკრატიულ კონფერენციაში. იყო „ფენათა იდეის“ მოწინააღმდეგე. 1915 წელს პიკი ჯარში გაიწვიეს და იქ განაგრძო ანტისამხედრო აგიტაცია, რის გამოც სამხედრო ტრიბუნალით უნდა დასჯილიყო, თუმცა არ დასჯილა — მაშინდელი „სპარტაკის ლიგის“ წევრმა ბერლინიდან გაქცევა მოახერხა და საცხოვრებლად ამსტერდამში გადავიდა.
1918 წლის ნოემბერში, გერმანიის დამარცხების შემდეგ დაბრუნდა ბერლინში, სადაც „სპარტაკის ლიგის“, ასევე გერმანიის კომუნისტური პარტიის ერთ-ერთი ხელმძღვანელი გახდა. 1919 წლის „სპარტაკისტების აჯანყების“ დროს ვილჰელმი დაიკავეს, 15 იანვარს როზა ლუქსემბურგისა და კარლ ლიბკნეხტის ბოლო დაკითხვაზე მოწმის როლს ასრულებდა.
პოლიტიკური კარიერა
რედაქტირებაარსებობს სხვადასხვა თეორია იმის შესახებ, თუ როგორ გადარჩა ვილჰელმი. საბჭოთა კავშირისა და აღმოსავლეთ გერმანიის ვერსიით, მან გაქცევა მოახერხა, თუმცა „თავისუფალი კორპუსის“ (გერმ. „Freikorps“) ერთ-ერთმა ოფიცერმა განაცხადა (1962 წ.), რომ პიკმა გადასცა მას ინფორმაცია ლიბკნეხტისა და ლუქსემბურგის შესახებ, ხოლო ოფიცერმა ის გაათავისუფლა.[3] ვილჰელმს ბადრაგობდა ოტო რუნგე, როზა ლუქსემბურგისა და კარლ ლიბკნეხტის ერთ-ერთი მკვლელი.[4]
1921 წელს იყო არჩეული კომუნისტური ინტერნაციონალის აღმასრულებელ კომიტეტში, სადაც ვლადიმერ ლენინი გაიცნო. იმავე დროს პრუსიის ლანდტაგის დეპუტატად აირჩიეს (1928 წლამდე).
1922 წელს გახდა საერთაშორისო წითელი დახმარების ერთ-ერთი დამაარსებელი, 1925 წელს კი — „გერმანიის წითელი დახმარების“ თავმჯდომარე. საერთაშორისო მოძრაობის სხვადასხვა მიღწევის გამო აირჩიეს კომუნისტური ინტერნაციონალის პრეზიდიუმის აღმასრულებელ კომიტეტში.
1933 წელს, როდესაც ადოლფ ჰიტლერმა ძალაუფლება ხელში ჩაიგდო, დაიწყო კომუნისტების დევნა. იმავე წელს ვილჰელმა მოქალაქეობა დაკარგა. იონ შეიერის სიკვდილის შემდეგ, როგორც მისმა მოადგილემ კომუნისტურ პარტიაში, დაიკავა მისი ადგილი. თუმცა იმავე წელს იძულებული გახდა დაეტოვებინა გერმანია და დასახლდა საფრანგეთში, კერძოდ პარიზში.
შემდგომ კომუნისტური პარტია დე ფაქტო არსებობაში გადავიდა, ხოლო თავად პიკი მოსკოვში გადასახლდა.[5]
პიკი ბევრჯერ ცდილობდა ანტინაცისტური გაერთიანების შექმნას, მაგალითად 1935 წელს ბრიუსელისა და 1939 წლის პარიზის კონფერენციებზე, მაგრამ ამაოდ. 1943 წელს გახდა „თავისუფალი გერმანიის ეროვნული კომიტეტის“ შექმნის ერთ-ერთი ინიციატორი, ხელმძღვანელობდა გერმანელთა ანტინაცისტური ჯგუფების მომზადებას, ისინი შემდგომ გერმანიის ტერიტორიაზე გადადიოდნენ.
აღმოსავლეთ გერმანიის თავმჯდომარე
რედაქტირება1945 წლის პირველ ივლისს დაბრუნდა ბერლინში და საბჭოთა ოკუპაციის ზონაში დაიწყო „ახალი პოლიტიკის“ შექმნა.[6] იყო ინიციატორი ორი პარტიის — სოციალ-დემოკრატებისა და კომუნისტების — შერწყმისა ერთ პარტიაში — „გაერთიანებული გერმანული სოციალისტური პარტია“. 1946 წელს ოტო გროტევოლთან ერთად ახალი პარტიის თანათავმჯდომარე გახდა.
1949 წელს შეიქმნა გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკა (აღმოსავლეთ გერმანია), ვილჰელმ პიკი გახდა მისი პირველი და უკანასკნელი პრეზიდენტი. ეს თანამდებობა ეკავა 1960 წლამდე (მის სიკვდილამდე).[7] პიკის მაგივრად ქვეყანას ფაქტობრივად მართავდა ვალტერ ულბრიხტი, რომელსაც გენერალური მდივანის პოსტი ეკავა.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- დიდი საბჭოთა ენციკლოპედია (რუსული)
- საბჭოთა ისტორიული ენციკლოპედია (რუსული)
- ვილჰელმ პიკი – პირველი საპატიო მოქალაქე 1945 წლის შემდეგ (გერმანული)
- გერმანული ისტორიული მუზეუმი(გერმანული)
- "ICH LIES ROSA LUXEMBURG RICHRTEN" Spigelel, (18 აპრილი 1962 წ.)(გერმანული)
- 'If You Do Not Follow the Order You Will Be Shot'. New facts about the murder of Karl Liebknecht and Rosa Luxemburg(ინგლისური)
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ Wilhelm Pieck timeline Retrieved 10 June 2010 (in German)
- ↑ Pieck, Friedrich Wilhelm Reinhold. In: Werner Röder, Herbert A. Strauss (Hrsg.): Biographisches Handbuch der deutschsprachigen Emigration nach 1933. Band 1: Politik, Wirtschaft, Öffentliches Leben. Saur, München u. a. 1980
- ↑ https://www.spiegel.de/politik/ich-lies-rosa-luxemburg-richten-a-398e7863-0002-0001-0000-000045139766?context=issue
- ↑ http://revolutionarydemocracy.org/rdv5n1/luxembrg.htm
- ↑ http://www.dhm.de/lemo/html/biografien/PieckWilhelm/index.html
- ↑ Eric D. Weitz, Creating German Communism, 1890–1990: From Popular Protests to Socialist State. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1997
- ↑ David Priestand, Red Flag: A History of Communism," New York: Grove Press, 2009