ელექტროსადგური
ელექტროსადგური — სამრეწველო საწარმო, რომელიც პირველადი რესურსის ენერგიის გარდაქმნის ხარჯზე აწარმოებს ელექტროენერგიას, ხოლო ზოგ შემთხვევაში თბოენერგიასაც.
ენერგიის წყაროს მიხედვით არსებობს შემდეგი სახით ელექტროსადგურები:
- ატომური ელექტროსადგური;
- გეოთერმული ელექტროსადგური;
- თბოელექტროსადგური;
- მზის ელექტროსადგური;
- ქარის ელექტროსადგური;
- ჰიდროელექტროსადგური.
თბო და ატომური ელექტროსადგურები, შესაბამისად, ორგანულ და ბირთვულ საწვავზე მუშაობენ. ამ ენერგეტიკული რესურსების მარაგი თანდათან იწურება და ღირებულება მატულობს. ამ მხრივ, დიდი უპირატესობა აქვს ჰიდროელექტროსადგურებს, რომლებიც მდინარეების განახლებად ჰიდროენერგეტიკულ რესურსებს იყენებს. ცნობილია ელექტროენერგიის მიღების ხერხები სხვა განახლებადი ენერგიის წყაროებიდან, როგორებიცაა მზე, ქარი, ზღვის მიმოქცევა, ზღვის და ოკეანის ტალღები, გეოთერმული წყლები, ოკეანური დინებები და სხვა.
თითქმის ყველა ტიპის ელსადგურზე ხდება პირველადი ენერგიის გარდაქმნა მექანიკურ ენერგიად. ამ ენერგიას მოძრაობაში მოყავს ე.წ „პირველადი ამძრავი“ — ტურბინა. ტურბინა თავის მხრივ აბრუნებს გენერატორს, რომელიც ტურბინის მექანიკურ ენერგიას გარდაქმნის ელექტრულ ენერგიად. გენერატორად, ჩვეულებრივ, გამოიყენება სამფაზა სინქრონული მანქანები. მათ მიერ გენერირებული სიმძლავრის ძაბვა, როგორც წესი, არ აღემატება 30 კვ-ს. ასეთი ძაბვით ელექტროენერგიის გადაცემა გამოიწვევს დიდ დანაკარგებს. ამიტომ, ელექტრულ სადგურებში დამონტაჟებულია ამწევი ტრანსფორმატორები, რომლებიც გადასაცემი ენერგიის ძაბვას ამაღლებენ 110÷1150 კვ-მდე.
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 4, თბ., 1979. — გვ. 113.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- Identification System for Power Stations (KKS)
- Power station diagram დაარქივებული 2011-04-23 საიტზე Wayback Machine.
- Largest Power Plants in the World
- Database of carbon emissions of power plants worldwide (Carbon Monitoring For Action: CARMA)
- Net vs Gross Output Measurement ‘’Archived from the original (pdf) on 21 October 2012
- Measuring power generation Archived from the original (pdf) on 2 October 2012