გულზარილალ ნანდა
გულზარილალ ნანდა (ჰინ. गुलज़ारीलाल नन्दा, დ. 4 ივლისი, 1898, სიალკოტი, პენჯაბი, ბრიტანეთის ინდოეთი — გ. 15 იანვარი, 1998) — ინდოელი ეკონომისტი და საზოგადო მოღვაწე, ინდოეთის პრემიერ- მინისტრი (1964-1966).
| გულზარილალ ნანდა | |
|---|---|
 | |
| დაბადების თარიღი | 4 ივლისი, 1898[1] [2] [3] |
| დაბადების ადგილი | სიალკოტი |
| გარდაცვალების თარიღი | 15 იანვარი, 1998[1] [2] [3] (99 წლის) |
| გარდაცვალების ადგილი | ნიუ-დელი |
| მოქალაქეობა |
 ინდოეთი ბრიტანეთის ინდოეთიDominion of India |
| განათლება | University of Allahabad |
| ჯილდოები | Bharat Ratna და Padma Vibhushan |
ბიოგრაფია
რედაქტირებადაიბადა პენჯაბის ინდუიზთა ოჯახში.[4] განათლება მიიღო ლაჰორში, ამრიცარში, აგრაში. დაამთავრა ალაჰაბადის უნივერსიტეტი.
1920-1921 წლებში მუშაობდა ალაჰაბადის უნივერსიტეტში შრომის პრობლემების მკვლევრად, ხოლო 1921 წელს გახდა ბომბეის (მუმბაი) ეროვნული კოლეჯის ეკონომიკის პროფესორი. ამ წლებში იგი აქტიურად მონაწილეობდა ანტიკოლონიალურ მოძრაობაში. 1922 წელს დაინიშნა აჰმადაბადი ტექსტილის მუშაკთა ასოციაციის მდივნად და ამ პოსტს იკავებდა 1946 წლამდე. 1932 წელს დააპატიმრეს და 1942 წლიდან 1944 წლამდე ის პატიმრობაში იმყოფებოდა.
ბრიტანეთის კოლონიური ადმინისტრაციის დროს 1937 წელს აირჩიეს ბომბეის საკანონმდებლო ასამბლეაში, ხოლო 1937 წლიდან 1939 წლამდე იყო საპარლამენტო მდივანი (შრომისა და აქციების) ბომბეის მთავრობაში. შრომის მინისტრად ბომბეის მთავრობაში 1946 წლიდან 1950 წლამდე ყოფნისას მან წარმატებით აამუშავა კანონპროექტი შრომით დავების შესახებ. ის ასევე იყო კასტურბა განდის მემორიალური ფონდის მეურვე (რომელიც მაჰათმა განდის ცოლს ეკუთვნოდა), ინდოეთის შრომისა და სოციალური კეთილდღეობის ორგანიზაციის მდივანი და ბომბეის საბინაო საბჭოს თავმჯდომარე. იყო ეროვნული დაგეგმარების კომიტეტის წევრი. მან მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ინდოეთის ეროვნული პროფკავშირების კონგრესის ორგანიზებაში და მოგვიანებით გახდა მისი პრეზიდენტი.
1947 წელს ინდოეთის დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ იგი გაგზავნეს ჟენევაში (შვეიცარია), როგორც შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის მთავრობის დელეგატი. ის მუშაობდა თავისუფლების ასოციაციის კომიტეტში და ეწვია შვედეთს, საფრანგეთს, შვეიცარიას, ბელგიასა და გაერთიანებულ სამეფოს ამ ქვეყნებში სამუშაო და საცხოვრებლის პირობების შესასწავლად.
1950 წლის მარტში დაინიშნა ინდოეთის დაგეგმარების კომისიის თავმჯდომარის მოადგილედ. 1951 წლის სექტემბერში დაინიშნა ინდოეთის მთავრობაში დაგეგმვის მინისტრად. ამ თანამდებობაზე ის იმყოფებოდა 1952 წლიდან 1957 წლამდე. პარალელურად ის ასევე იყო ირიგაციისა და ენერგეტიკის მინისტრი. იგი ხელმძღვანელობდა ინდოეთის დელეგაციას დაგეგმვის საკონსულტაციო კომიტეტში, რომელიც გაიმართა 1955 წელს სინგაპურში და ასევე ხელმძღვანელობდა 1959 წელს ჟენევაში გამართულ შრომის საერთაშორისო კონფერენციას.
1964 წლის 27 მაისიდან 9 ივნისამდე და 1966 წლის 11 იანვრიდან 24 იანვრამდე იგი იკავებდა ინდოეთის პრემიერ-მინისტრის მოვალეობის შემსრულებელის პოზიციას, პრემიერ-მინისტრების ჯავაჰარლალ ნერუს და ლალ ბაჰადურ შასტრის გარდაცვალების შემდეგ. გულზარილალ ნანდი იყო მაჰათმა განდის იდეების მგზნებარე მხარდამჭერი.
1997 წელს ინდოეთის მთავრობამ იგი დაჯილდოვდა Bharat Ratna-ს ორდენით, ასევე — პადმა ბჰუშანის ორდენით.
ნანდა გარდაიცვალა 1998 წლის 15 იანვარს 99 წლის ასაკში.
ოჯახი
რედაქტირებამან ცოლად შეირთი ლაკშმი და ქორწინებიდან ორი ვაჟი და ქალიშვილი შეეძინა.[5]
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 SNAC — 2010.
- ↑ 3.0 3.1 Munzinger Personen
- ↑ Puri, Baij Nath (1988). The Khatris, a Socio-cultural Study (en). M.N. Publishers and Distributors.
- ↑ Kalhan, Promilla (1997) Gulzarilal Nanda: A Life in the Service of the People. Allied Publishers, გვ. xvi. ISBN 9788170236931.