ანანურის ციხე-დარბაზი

ანანურის ციხე-დარბაზი — არქიტექტურული ძეგლი, მდებარეობს დუშეთის მუნიციპალიტეტში, ანანურის სამხრეთ-აღმოსავლეთით 1,5 კილომეტრზე. ჟინვალის წყალსაცავსა და საქართველოს სამხედრო გზას შორის, ნასოფლარ ფიტავის ტერიტორიაზე. თარიღდება ადრინდელი შუა საუკუნეებით. 1971 წელს ძეგლზე მცირე გათხრები ჩაატარა იაე ინსტიტუტის ჟინვალის არქეოლოგიურმა ექსპედიციამ.

ციხე-დარბაზი ორი, სხვადასხვა დონეზე განლაგებული ნაწილისგან შედგება. ზედა ნაწილში შემორჩენილია დარბაზის, ორი კოშკისა და გალავნის ნანგრევები. ქვედა ნაწილი მთლიანად დანგრეულია და კედელთა ნაშთები აქა-იქღა ჩანს. დარბაზის, კოშკების და გალავნის მასიური კედლები ნაგებია ქვიშაქვის მოზრდილი, დამუშავებული ქვით, მტკიცე დუღაბზე. დარბაზი გეგმით სწორკუთხაა და თავსა და ბოლოში თითო კოშკითაა დაცული. მათგან სამხრეთ-დასავლეთით მდებარე კოშკი ზურგიანია და სწორი კედლით დარბაზისკენაა მიმართული. მეორე, ჩრდილო-აღმოსავლეთით მდგარი კოშკი ოვალურია და დარბაზის თაღოვანი შესასვლელის წინ დგას. ორივე კოშკი მხოლოდ თითო სართულის დონეზეა შემორჩენილი.

ციხე-დარბაზს მნიშვნელოვანი ადგილი ეჭირა არაგვის ხეობის სათავდაცვო სისტემაში.

ლიტერატურა

• რამიშვილი რ., ჯორბენაძე ბ., საქართველოს ისტორიისა და კულტურის ძეგლთა აღწერილობა, ტ. 2, თბ., 2008. — გვ. 214.