იაკობ ალხაზიშვილი

იაკობ ალხაზიშვილი (დ. 1 იანვარი, 1826 ― გ. 3 ნოემბერი, 1896) — ქართველი სამხედრო მოღვაწე, ინფანტერიის გენერალი (1891).

იაკობ ქაიხოსროს ძე ალხაზიშვილი

ბიოგრაფია

დაიბადა 1826 წლის 1 იანვარს. კადეტთა მე-2 კორპუსში კურსის წარჩინებით დასრულების შემდეგ, ალხაზოვი 1844 წლის 10 აგვისტოს ფინეთის პოლკის მაშველი მცველის თანამდებობაზე დანიშნეს, 1848 წლის 10 აპრილს პოდპორუჩიკად დააწინაურეს. ლეიტენანტის წოდება კი 1849 წლის 3 აპრილს მიიღო. ალხაზოვი მონაწილეობდა იმავე წელს უნგრეთის ლაშქრობაში.

ყირიმის ომის დროს იყო იმ არმიის შემადგენლობაში, რომელიც იცავდა სანქტ-პეტერბურგისა და ვიბორგის პროვინციების სანაპიროებს მოკავშირე ანგლო-ფრანგული ფლოტის დესანტისგან. 1856 წელს მიიღო წმ. სტანისლავის მე-3 ხარისხის, 1859 წელს — წმ. ანას მე-3 ხარისხის და 1861 წელს — წმ. სტანისლავის მე-2 ხარისხის ორდენები. 1860 წლის 30 აგვისტოს მიიღო კაპიტნის წოდება. 1863 წლის 19 თებერვალს პოლკოვნიკის წოდება მიიღო.

1864 წლის 12 მაისს ალხაზოვი დაინიშნა მე-4 კოპორსკის ქვეითი პოლკის მეთაურად, 1873 წლის 30 აგვისტოს გენერალ-მაიორად დააწინაურეს და დაინიშნა კავკასიის მე-19 ქვეითი დივიზიის მე-2 ბრიგადის მეთაურად. 1876 ​​წელს მიიღო წმ. სტანისლავის 1-ლი ხარისხის ორდენი.

1877-1878 წლების რუსეთ-ოსმალეთის ომის დროს ალხაზოვი ჯერ ქუთაისის რაზმის, შემდეგ კი გაერთიანებული ქუთაისის, სოხუმის, ენგურისა და გურიის რაზმების უფროსად დაინიშნა. აიძულა თურქული დესანტი გაეწმინდა აფხაზეთი და კავკასიის მთელი შავი ზღვის სანაპირო; ამ ღვაწლისთვის ალხაზოვი დააჯილდოვეს წმ. გიორგის მე-4 ხარისხის ორდენით.

მდინარე ღალიძგასა და ოჩამჩირესთან გამბედაობისათვის მიიღო წმ. ანას 1-ლი ხარისხის ორდენი. 1877 წლის სექტემბერში მუხთარ-ფაშას ჯართან ერთად მონაწილეობა მიიღო სამდღიან ბრძოლაში ალაჯინის სიმაღლეზე. ოქტომბრის დასაწყისში ალხაზოვმა მონაწილეობა მიიღო ყარსის მეორედ ალყაში, მეთაურობდა ჯერ მაგარაჯიკის და შემდგომ ყარსის რაზმს, ხოლო 24 ოქტომბერს ხელმძღვანელობდა ყარსის სამხრეთ-აღმოსავლეთ ციხეების გაძლიერებულ დაზვერვაში. 6 ნოემბერს, ამ ციხეზე თავდასხმის დროს, იგი მეთაურობდა კოლონას, რომელიც შეიჭრა ჰაფიზ-ფაშასა და ყარადაგის ციხეებში.

1878 წლის 13 დეკემბერს ალხაზოვი დაინიშნა 41-ე ქვეითი დივიზიის უფროსად, 1883 წლის 27 თებერვალს მიიღო კავკასიის გრენადერთა დივიზიის სარდლობა, 1885 წლის 6 ივლისს - მე-3 არმიის კორპუსს ხელმძღვანელობდა. 1891 წლის 30 აგვისტოს დააწინაურეს. ქვეითი ჯარის ინფანტერიის გენერლად. 1894 წლის 19 ოქტომბერს დაინიშნა სამხედრო საბჭოს წევრად. სხვა ჯილდოებთან ერთად ალხაზოვს ჰქონდა თეთრი არწივის ორდენი (1882) და წმ. ალექსანდრე ნეველის ორდენი (1889).

გარდაიცვალა 1896 წლის 3 ნოემბერს პეტერბურგში.

ჯილდოები

• წმინდა გიორგის მე-3 ხარისხის ორდენი (1877)
• წმინდა გიორგის მე-4 ხარისხის ორდენი.(1877)
• წმინდა ვლადიმირის მე-2 ხარისხის ორდენი ხმლებით (1877)
• წმინდა ვლადიმირის მე-3 ხარისხის ორდენი ხმლებით (1864)
• წმინდა ვლადიმირის მე-4 ხარისხის ორდენი ბაფთითა და ხმლებით (1863)
• წმინდა ალექსანდრე ნეველის ორდენი (1889)
• ბრილიანტის ნიშნები წმინდა ალექსანდრე ნეველის ორდენისთვის (1894)
• თეთრი არწივის ორდენი.(1882)
• წმინდა ანნას 1-ლი ხარისხის ორდენი ხმლებით (1877)
• წმინდა ანნას მე-2 ხარისხის ორდენი ხმლებით (1863)
• იმპერატორის გვირგვინი წმინდა ანნას მე-2 ხარისხის ორდენისათვის (1863)
• წმინდა ანნას მე-3 ხარისხის ორდენი (1859)
• წმინდა სტანისლავის 1-ი ხარისხის ორდენი (1876)
• წმინდა სტანისლავის მე-2 ხარისხის ორდენი (1861)
• წმინდა სტანისლავის მე-3 ხარისხის ორდენი (1856)
• წარჩინების ნიშანი „უმწიკვლო სამსახურის XL წლისათვის“.(1886)
• ბრილიანტის ბეჭედი იმპერატორ ალექსანდრე II მონოგრამით (1868 და 1871)
• პრუსიის წითელი არწივის მე-2 ხარისხის ორდენი (1878)
• ჩერნოგორიის მედალი (1878)

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 345-346.
• Генерал-майор Я. К. Алхазов - Иллюстрированная хроника войны. Приложение к «Всемироной иллюстрациии», 1878, № 86, с. 288.