ვიკიპედია

ალექსანდრე ლუკაშენკო

ალექსანდრე გრიგოლის ძე ლუკაშენკო (ბელარ. Аляксандр Рыгоравіч Лукашэнка; რუს. Александр Григорьевич Лукашенко; დ. 30 აგვისტო, 1954) — ბელარუსი პოლიტიკოსი. ბელარუსის პრეზიდენტი 1994 წლიდან. პოლიტიკაში მოსვლამდე ლუკაშენკო სამხედრო ოფიცერი, შემდეგ კი რამდენიმე საწარმოს დირექტორი იყო.

ალექსადრე ლუკაშენკო
ბელარ. Аляксандр Лукашэнка
რუს. Александр Лукашенко
ალექსადრე ლუკაშენკო ბელარ. Аляксандр Лукашэнка რუს. Александр Лукашенко
ბელარუსი
ბელარუსი
ბელარუსის პრეზიდენტი
ბელარუსი
ბელარუსი
ამჟამინდელი თანამდებობა
დაიკავა20 ივლისი, 1994
დაბადებული1954 აგვისტო, 30
ვიტებსკის ოლქი, ბელორუსიის სსრ
ეროვნებაბელარუსი
მეუღლეგალინა ჟოლნეროვიჩი
შვილებივიქტორ, დიმიტრი და ნიკოლოზი
პროფესიამასწავლებელი და ეკონომისტი

დაამთავრა მაგილევის პედაგოგიური ინსტიტუტი (1975 წ.). ჰყავს მეუღლე და სამი ვაჟი.

2010 წლის 19 დეკემბერს გამართულ საპრეზიდენტო არჩევნებზე ამომრჩეველთა ხმების 79,65%–თ არჩეულ იქნა პრეზიდენტად მეოთხე ვადით. ეუთო-მ აშშ-მ და ევროკავშირმა არ სცნეს არჩევნების შედეგები, საპირისპიროდ, დსთ-ს დამკვირვებლებმა ჩატარებული არჩევნები პოზიტიურად შეაფასეს.[1][2][3]

2020 წლის ბელარუსის საპრეზიდენტო არჩევნებში გამარჯვებულად თავი ბელარუსის მოქმედმა პრეზიდენტმა, ალექსანდრე ლუკაშენკომ, გამოაცხადა. არჩევნების შედეგების გაყალბებასა და დარღვევებს მასობრივი საპროტესო აქციები მოყვა.[4] ოპოზიციონერმა სვეტლანა ტიხანოვსკაიამ საკუთარი თავი გამარჯვებულად გამოაცხადა. მისი გუნდის მტკიცდებით, მან ხმების 60-დან 70 პროცენტამდე მიიღო,[5][6] რის შემდეგაც მან მიმართა დასავლეთის ქვეყნების პრეზიდენტად აღიარების თხოვნით.[7] არჩევნებმა კვლავ ვერ მოიპოვა საერთაშორისო აღიარება.

ლუკაშენკომ ბელარუსში ავტორიტარული მმართველობა დაამყარა. ის საკუთარ თავს „ევროპის უკანასკნელ დიქტატორსაც“ უწოდებს.[8] ქვეყანაში ჩატარებული არჩევნები არ არის თავისუფალი და სამართლიანი, რეჟიმის ოპონენტების უმრავლესობა რეპრესირებულია, ხოლო მედია არსებობს სასტიკი ცენზურის პირობებში.[9][10] ადამიანის უფლებათა მასობრივი დარღვევების გამო ლუკაშენკოსა და ბელარუსის საჯარო პირების წინააღმდეგ მოქმედებს მრავალფეროვანი სანქციები.[11] 2020 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში მასშტაბური გაყალბებების ფონზე ბელარუსში ქვეყნის ისტორიაში უდიდესი საპროტესტო მოძრაობა დაიწყო.[12] არჩევენბის გაყალბების შემდეგ დასავლეთის ქვეყნები არ აღიარებენ ლუკაშენკოს ლეგიტიმურობას,[13][14] თუმცა რეჟიმი სარეგებლობს რუსეთის, ჩინეთის, ირანისა და სხვა მცირე სახელმწიფოების მხარდაჭერით.[15]

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
 
 

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ ЦИК официально объявил Лукашенко избранным президентом // "Лента.Ру"
  2. ↑ ალექსანდრე ლუკაშენკო ბელორუსიის საპრეზიდენტო არჩევნებში გამარჯვებულად ოფიციალურად გამოცხადდა // Information Agency 'PirWeli'. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2021-10-24. ციტირების თარიღი: 2010-12-24.
  3. ↑ ბოკერია: ბელარუსში შექმნილი ვითარება შეშფოთებას იწვევს // სივილ ჯორჯია / 24.12.2010
  4. ↑ „Lukashenka vs. democracy: Where is Belarus heading?“. AtlanticCouncil. 10 August 2020. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 12 August 2020. ციტირების თარიღი: 14 August 2020. ციტატა: „However, the vote was marred by allegations of widespread fraud. These suspicions appeared to be confirmed by data from a limited number of polling stations that broke ranks with the government and identified opposition candidate Svyatlana Tsikhanouskaya as the clear winner.“
  5. ↑ „Belarus election: Exiled leader calls weekend of 'peaceful rallies'“. BBC News. 14 August 2020. ციტირების თარიღი: 15 August 2020.
  6. ↑ Belarus opposition candidate declares victory | NHK WORLD-JAPAN News (14 August 2020). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 16 აგვისტო 2020. ციტირების თარიღი: 25 აგვისტო 2020.
  7. ↑ Тихановская готовится объявить себя победительницей выборов в Беларуси – пресс-секретарь. ციტირების თარიღი: 2020-08-19
  8. ↑ Reuters Staff. (27 November 2012) Interview with Belarus President Lukashenko. Reuters. ციტატა: „“I am the last dictator in Europe,” Belarussian President Alexander Lukashenko has told Reuters in a rare interview.“ ციტირების თარიღი: 9 November 2021
    Tharoor, Ishaan. „Analysis | Can people power topple Europe's 'last dictator'?“. Washington Post (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 24 August 2020. ციტირების თარიღი: 24 August 2020.
    „Profile: Alexander Lukashenko“. BBC News. BBC. 9 January 2007. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 23 October 2007. ციტირების თარიღი: 7 August 2014. ციტატა: „'..an authoritarian ruling style is characteristic of me [Lukashenko]'“
    Levitsky, Steven; Way, Lucan A. (2010) „The Evolution of Post-Soviet Competitive Authoritarianism“, Competitive Authoritarianism: Hybrid Regimes after the Cold War, Problems of International Politics. Cambridge: Cambridge University Press, გვ. 203. ISBN 9781139491488. „Unlike his predecessor, Lukashenka consolidated authoritarian rule. He censored state media, closed Belarus's only independent radio station [...].“ 
    Treisman, Rachel (16 August 2020). „One Week After Election, Belarus Sees Giant Protests Against 'Europe's Last Dictator'“. NPR.org (ინგლისური). დაარქივებულია ორიგინალიდან — 6 December 2021. ციტირების თარიღი: 24 August 2020.
  9. ↑ Jones, Mark P.. (2018) Presidential and Legislative Elections en. ციტატა: „"unanimous agreement among serious scholars that... Lukashenko's 2015 election occurred within an authoritarian context."“ ციტირების თარიღი: 21 May 2020
    Levitsky, Steven (2013). Competitive authoritarianism: hybrid regimes after the Cold War. Cambridge University Press, გვ. 4, 9–10, 21, 70. ISBN 978-0-521-88252-1. OCLC 968631692. 
    Crabtree, Charles; Fariss, Christopher J.; Schuler, Paul (2016). „The presidential election in Belarus, October 2015“. Electoral Studies (ინგლისური). 42: 304–307. doi:10.1016/j.electstud.2016.02.006. ISSN 0261-3794. S2CID 155377250. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 22 June 2020. ციტირების თარიღი: 21 May 2020.
    Belarus strongman Lukashenko marks 25 years in power | DW | 10 July 2019 en-GB. ციტირების თარიღი: 21 May 2020
  10. ↑ Belarus leader dismisses democracy even as vote takes place (17 November 2019). ციტირების თარიღი: 21 May 2020
    Rausing, Sigrid (7 October 2012). „Belarus: inside Europe's last dictatorship“. The Guardian. London. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 26 July 2014. ციტირების თარიღი: 7 August 2014.
    (10 December 2019) World Report 2020: Rights Trends in Belarus (en). 
    Human rights by country – Belarus. Amnesty International (2007). ციტირების თარიღი: 22 December 2007
  11. ↑ COUNCIL DECISION 2012/642/CFSP concerning restrictive measures against Belarus. Council of the European Union (15 October 2012). ციტირების თარიღი: 7 January 2013
    Department of the Treasury. (5 December 2012) Belarus Sanctions. Government of the United States. ციტირების თარიღი: 7 January 2013
    EU slaps sanctions on Belarus leader Lukashenko for crackdown (6 November 2020). ციტირების თარიღი: 8 November 2020
    Ljunggren, Josh Smith (29 September 2020). „Britain and Canada impose sanctions on Belarus leader Lukashenko“. Reuters. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 11 April 2021. ციტირების თარიღი: 13 December 2020.
    COUNCIL IMPLEMENTING REGULATION (EU) 2020/1648 of 6 November 2020 implementing Article 8a(1) of Regulation (EC) No 765/2006 concerning restrictive measures in respect of Belarus დაარქივებული 23 February 2022 საიტზე Wayback Machine.
    „Swiss freeze assets of Belarus leader Lukashenko“. Reuters. 12 December 2020. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 11 December 2021. ციტირების თარიღი: 15 March 2022.
  12. ↑ შეცდომა ციტირებაში არასწორი ტეგი <ref>; სქოლიოსათვის auto არ არის მითითებული ტექსტი; $2
  13. ↑ El Pais interview with HR/VP Borrell: "Lukashenko is like Maduro. We do not recognize him but we must deal with him". eeas.europa.eu (24 August 2020). ციტირების თარიღი: 25 August 2020
  14. ↑ Dave Lawler, U.S. no longer recognizes Lukashenko as legitimate president of Belarus დაარქივებული 21 December 2021 საიტზე Wayback Machine. , Axios (24 September 2020).
  15. ↑ Archived copy. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 9 ივლისი 2021. ციტირების თარიღი: 7 July 2021
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ალექსანდრე_ლუკაშენკო&oldid=4719258“-დან