ვიკიპედია

ალესანდრო ვოლტა

ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.
სხვა მნიშვნელობებისთვის იხილეთ ვოლტა (მრავალმნიშვნელოვანი).

გრაფი ალესანდრო ვოლტა (იტალ. Alessandro Giuseppe Antonio Anastasio Volta; დ. 18 თებერვალი, 1745 — გ. 5 მარტი, 1827) — იტალიელი ფიზიკოსი და ქიმიკოსი,[15][16] რომელსაც მიაწერენ პირველი ელექტრული ფიჭის (ბატარეის პროტოტიპი) შექმნას.

ალესანდრო ვოლტა
დაბ. თარიღი 18 თებერვალი, 1745(1745-02-18)[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11]
დაბ. ადგილი კომო, მილანის საჰერცოგო, ჰაბსბურგთა მონარქია[12] [9]
გარდ. თარიღი 5 მარტი, 1827(1827-03-05)[1] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [10] [11] [9] (82 წლის)
გარდ. ადგილი კომო, ლომბარდო-ვენეციის სამეფო, ავსტრიის იმპერია[12] [9]
დასაფლავებულია tomb of Alessandro Volta
მოქალაქეობა მილანის საჰერცოგო
Cisalpine Republic
Kingdom of Italy
ლომბარდო-ვენეციის სამეფო
საქმიანობა ფიზიკოსი, გამომგონებელი, სამეცნიერო მუშაკი და ქიმიკოსი
მუშაობის ადგილი პავიის უნივერსიტეტი
მეუღლე Teresa Peregrini
შვილ(ებ)ი Zanino Volta
ჯილდოები საპატიო ლეგიონის ორდენის კავალერი, სამეფო საზოგადოების წევრი, კოპლის მედალი[13] [14] და რკინის გვირგვინის ორდენი

ბიოგრაფია

რედაქტირება

ალესანდრო დაიბადა 1745 წელს მილანთან ახლოს მდებარე ქალაქ კომოში, შეძლებული ფილიპ ვოლტას ოჯახში. იგი ოცი წლისა გიმნაზიაში ფიზიკას ასწავლიდა, ხოლო 25 წლისა პავიის უნივერსიტეტის პროფესორი გახდა.

დამსახურებები

რედაქტირება
 
ვოლტას ბატარეა

ვოლტა იყო პირველი მეცნიერი, ვინც ელექტროდენი აღმოაჩინა და გამოიკვლია. გალვანის ცდა დაეხმარა ვოლტას პირველი დენის წყაროს შექმნაში. ამ წყაროს „ვოლტას სვეტს“ (ნახ. 1) უწოდებენ. ვოლტას სვეტი ქიმიური დენის წყაროების წარმომადგენელია. იგი არის გალვანური ელემენტების შეერთება ანუ ბატარეა. ბატარეის ბოლოების შეერთებით მიიღებოდა კონტური, რომელსაც შემდგომში ელექტრული წრედი უწოდეს.

ვოლტამ აიღო რამდენიმე დუჟინი (12 ცალი) ერთი დუიმის (2,54 სმ.) დიამეტრის მრგვალი სპილენძის ფირფიტა, ამდენივე კალისა. შემდეგ ფოროვანი მასალის (მუყაო, ტყავი) რგოლები გამოჭრა. ყველა ეს ფირფიტა ერთმანეთზე მონაცვლეობით სვეტებად განალაგა და ყოველ წყვილს შორის მჟავაში დასველებული მუყაოს რგოლი ჩაუდო. როცა შეეხო ერთი ხელით ზედა ფირფიტას, ხოლო მეორეთი ქვედას, იგრძნო, რომ ელექტროობამ დაარტყა. ეს მოხდა 1800 წელს. ასე შეიქმნა პირველი ქიმიური დენის წყარო „ვოლტას სვეტი“.

ალექსანდრო ვოლტის პატივსაცემად ძაბვის ერთეულს ვოლტი უწოდეს.

ვოლტას ცხოვრებამ ბედნიერად და უშფოთველად ჩაიარა. ბედმა დაასაჩუქრა სახელითა და დიდებით, გაათავისუფლა მატერიალური საზრუნავისაგან.

ალექსანდრო ვოლტა გარდაიცვალა 1827 წლის 5 მარტს კომოში, სადაც გაატარა მთელი მისი ახალგაზრდობა.

პუბლიკაციები

რედაქტირება
  • De vi attractiva ignis electrici (1769) (On the attractive force of electric fire)

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ 1.0 1.1 Bibliothèque nationale de France BnF authorities: პლატფორმა ღია მონაცემები — 2011.
  2. ↑ Léonore database — ministère de la Culture.
  3. ↑ 3.0 3.1 SNAC — 2010.
  4. ↑ 4.0 4.1 KNAW Past Members
  5. ↑ 5.0 5.1 ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  6. ↑ 6.0 6.1 Dr. Constant v. Wurzbach Volta, Alexander Graf // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — ტ. 51. — S. 280.
  7. ↑ 7.0 7.1 Gran Enciclopèdia Catalana — Grup Enciclopèdia, 1968.
  8. ↑ 8.0 8.1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 გვრ.
  9. ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 www.accademiadellescienze.it
  10. ↑ 10.0 10.1 Annuaire prosopographique : la France savante / B. Delmas, R. Mathis — 2009.
  11. ↑ 11.0 11.1 Base biographique — BIU Santé.
  12. ↑ 12.0 12.1 Вольта Алессандро // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 5 : Вешин — Газли. — С. 341.
  13. ↑ Award winners
  14. ↑ Award winners : Copley Medal — Royal Society.
  15. ↑ Giuliano Pancaldi, "Volta: Science and culture in the age of enlightenment", Princeton University Press, 2003.
  16. ↑ Alberto Gigli Berzolari, "Volta's Teaching in Como and Pavia" - Nuova voltiana
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ალესანდრო_ვოლტა“-დან