ალან ჯეი ჰეგერი (ინგლ. Alan Jay Heeger; დ. 22 იანვარი, 1936) — ამერიკელი ფიზიკოსი, აკადემიკოსი და ნობელის პრემიის ლაურეატი ქიმიაში.

ალან ჰეგერი
ინგლ. Alan Heeger
დაბ. თარიღი 22 იანვარი, 1936(1936-01-22)[1] [2] [3] [4] [5] (88 წლის)
დაბ. ადგილი Sioux City[6] [7]
მოქალაქეობა  აშშ[2] [8] [9]
საქმიანობა ფიზიკოსი[10] [2] [11] , ქიმიკოსი[12] [13] , ინჟინერი და უნივერსიტეტის პროფესორი[14]
მუშაობის ადგილი პენსილვანიის უნივერსიტეტი, კალიფორნიის უნივერსიტეტი (სანტა-ბარბარა)[15] , იუტის უნივერსიტეტი და ჟენევის უნივერსიტეტი
ალმა-მატერი ნებრასკა-ლინკოლნის უნივერსიტეტი, კალიფორნიის უნივერსიტეტი და Omaha Central High School
სამეცნიერო ხარისხი ფილოსოფიის დოქტორი
შვილ(ებ)ი David Heeger
ჯილდოები გუგენჰაიმის სტიპენდია[16] , ნობელის პრემია ქიმიაში[17] [18] , ბალცანის პრემია, ოლივერ ბაკლის პრემია ფიზიკაში[19] , honorary doctor of the University of Alicante, ჯონ სკოტის მედალი[20] , Gold medal of the Spanish National Research Council, ამერიკის ფიზიკის საზოგადოების წევრი და AAAS-ის წევრი[21]

ბიოგრაფია

რედაქტირება

ალან ჰეგერი დაიბადა 1936 წლის 22 იანვარს, ებრაულ ოჯახში. გაიზადა აშშ-ს ქალაქ აკრონში, სადაც მამამისი ფლობდა მაღაზიას. 9 წლის ასაკში, მამამისის გარდაცვალების შემდეგ, ჰეგერის ოჯახი საცხოვრებლად გადავიდა სუ-სიტიში.[22]

1957 წელს გახდა ნებრასკა-ლინკოლნის უნივერსიტეტის ბაკალავრი ფიზიკასა და მათემატიკაში, ხოლო 1961 წელს კალიფორნიის უნივერსიტეტის დოქტორი ფიზიკაში. 1962 წლიდან 1982 წლამდე მუშაობდა პენსილვანიის უნივერსიტეტში. 1982 წელს გახდა კალიფორნიის უნივერსიტეტის ფიზიკის დეპარტამენტის პროფესორი.

2000 წელს გამტარი პოლიმერების აღმოჩენის და განვითარებისთვის, ალან-მაკ დიარმიდისთან და ჰიდეკი შირაკავასთან ერთად მიენიჭა ნობელის პრემია ქიმიის დარგში.[23][24] 1983 წელს მიიღო ამერიკის ფიზიკური საზოგადოების ოლივერ ე. ბაკლის პრემია, 1995 წელს — ბალზანის პრემია.

მისი შვილი დევიდ ჰეგერი არის ნეირომეცნიერი, მეორე ვაჟი პიტერ ჰეგერი კი იმუნოლოგი.

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება
  1. Alan J. Heeger
  2. 2.0 2.1 2.2 Alan J. Heeger — 2002.
  3. Alan Heeger FactsNobel Foundation.
  4. SNAC — 2010.
  5. ბროკჰაუზის ენციკლოპედია
  6. Semiconducting and Metallic Polymers: The Fourth Generation of Polymeric Materials (Nobel Lecture) — 2001.
  7. TWO NOBEL PRIZE WINNERS FROM UC SANTA BARBARA _x000B_CREDIT INTERDISCIPLINARY NATURE OF THE UNIVERSITYUniversity of California, Santa Barbara, 2000.
  8. Novel Organic Conductors: Effect of Structure On Band Gap — 2011.
  9. Polyaniline Bilayer Composite Electrode for Efficient Polymer Light Emitting Diodes — 2006.
  10. Dupont — 2002.
  11. Boy chemist, Nobel laureate — 2007. — P. 2.
  12. Plastic Solar Cells Get Needed JoltThe Korea Times, 2009.
  13. Nanoshapes: Forging the path to mini machinesScienceDirect, 2008. — P. 42–43.
  14. Professor HIDEKI SHIRAKAWAis awarded the Nobel Prizein chemistry, 2000. — 2000.
  15. https://engineering.ucsb.edu/people/alan-j-heeger
  16. Guggenheim Fellows database
  17. The Nobel Prize in Chemistry 2000Nobel Foundation.
  18. Table showing prize amountsნობელის ფონდი, 2019.
  19. https://www.aps.org/programs/honors/prizes/buckley.cfm
  20. https://thejohnscottaward.github.io/jsc/1951-2010.html
  21. https://www.aaas.org/news/aaas-members-elected-fellows-0
  22. Alan Heeger - Biographical. Nobel Foundation. ციტირების თარიღი: 3 April 2015.
  23. Shirakawa, Hideki; Louis, Edwin J.; MacDiarmid, Alan G.; Chiang, Chwan K.; Heeger, Alan J. (1977). „Synthesis of electrically conducting organic polymers: Halogen derivatives of polyacetylene, (CH) x“. Journal of the Chemical Society, Chemical Communications (16): 578. doi:10.1039/C39770000578. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2017-09-25. ციტირების თარიღი: 2020-11-17.
  24. The Nobel Prize in Chemistry 2000: Alan Heeger, Alan G. MacDiarmid, Hideki Shirakawa.