აბულხაირი (უზბეკეთის ხანი)

აბულხაირი (დ. 1412 — გ. 1468) — უზბეკთა ხანი (1428 წლიდან) ჯუჩის საგვარეულოდან. გააერთიანა უზბეკეთი, ყივჩაყი და სხვა მომთაბარე ტომები. შექმნა ციმბირიდან სირდარიამდე გადაჭიმული ძლიერი სახელმწიფო. 1430-1431 წლებში დაიპყრო და დაარბია ხვარაზმი. 1447 წელს აიღო სიღნაქი, უზგენდი და სხვა ქალაქები, გამაგრდა სირდარიაზე. ერეოდა თემურიდების ომებში. დაახლოებით 1463-1464 დამარცხდა ყალმუხებთან ომში. აბულხაირის სიკვდილის შემდეგ მისი სახელმწიფო დაიშალა, მაგრამ მოგვიანებით კვლავ აღადგინა მუჰამედ შაიბანიმ.

ლიტერატურა

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, თბ., 1975. — გვ. 46.