ხორვატული კუნა

კუნა (ხორ. kuna) — ფულის ერთეული ხორვატიაში, რომელიც გამოიყენებოდა 2023 წლის 1 იანვარამდე.

• კოდი ISO 4217 — HRK.
• გრაფიკული ნიშანი — Kn.
• მიმოქცევაში იყო ბანკნოტები ნომინალით: 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000 კუნა.
• მონეტები ნომინალით: 1, 2, 5, 10, 20, 50 ლიპი და 1, 2, 5 კუნა.

ხორვატული კუნა ხორ. hrvatska kuna
1000 კუნა
კოდი ISO 4217	HRK
ქვეყანა	ხორვატია
ოფიციალური მომხმარებლები	ხორვატია
შედგება	100 100 ლიპი
სიმბოლო	kn
მონეტები	1, 2, 5, 10, 20, 50 ლიპი და 1, 2, 5 კუნა.
ბანკნოტები	5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000 კუნა
ცენტრალური ბანკი	ხორვატიის ეროვნული ბანკი

ეტიმოლოგია

სახელწოდება კუნა ხორვატულად ნიშნავს კვერნას, სწორედ კვერნის ტყავს იყენებდნენ ჯერ კიდევ რომის იმპერიის დროიდან მოყოლებული ვაჭრობისა და გადასახადებისათვის. მას შემდეგ კუნა არაერთ სლავურ სახელმწიფოში ყოფილა ვალუტის ერთეული, მათ შორის კიევის რუსეთშიც.

ისტორია

XI საუკუნეში კუნა უწოდეს ახალმოჭრილ ფულის ერთეულს ხორვატიაში. მანამდე აქ სხვადასხვა ქვეყნის ფული იხმარებოდა, ოდნავ მოგვიანებით კი 1260 წლიდან 1380 წლამდე ხორვატი მეფისნაცვლები ჭრიდნენ ვერცხლის მონეტას სახელად ბანოვაჩი, თუმცა უნგრეთ-ხორვატიის სამეფოში ამ უკანასკნელის ავტონომიის შესუსტებასთან ერთად ბანოვაჩიც თანდათან გაქრა.

კუნას ხელახლა გამოშვების იდეა 1939 წელს გაჩნდა, მაშინ, როცა იუგოსლავიის სამეფოს შემადგენლობაში ხორვატებმა საკუთარი ფულის შემოღებაზე ფიქრი დაიწყეს. საბოლოოდ, ხორვატული კუნა უკვე დამოუკიდებელ ხორვატიაში 1941 წლის 26 ივლისს წარადგინეს, რითაც მან იუგოსლავური დინარი შეცვალა. კუნა გერმანულ რეიხმარკებზე იყო მიბმული და 1 კუნა 100 ბანიჩად იყოფოდა. თუმცა, სულ რაღაც ოთხ წელიწადში, მეორე მსოფლიო ომის დასრულებისთანავე, კუნა კვლავ იუგოსლავურმა დინარმა შეცვალა.

საბჭოთა ბლოკის დაშლის შემდეგ გარდამავალ პერიოდში ხორვატიაში იუგოსლავური დინარის ნაცვლად ხორვატული დინარი მიმოიქცეოდა. 1994 წლის 30 მაისს ხორვატიის ეროვნულმა ბანკმა ისტორიული კუნა აღადგინა.

მეორე სუნთქვა კუნას უკვე 1994 წელს, საბჭოური ბლოკის დაშლის შემდეგ გაეხსნა. გარდამავალ პერიოდში ხორვატიაში იუგოსლავური დინარის ნაცვლად ხორვატული დინარი მიმოიქცეოდა, ხოლო შემდეგ ხორვატიის ეროვნულმა ბანკმა ისტორიული კუნა აღადგინა.

მონეტები

1994 წელს მიმოქცევაში შევიდა მონეტები ნომინალით 1, 2, 5, 10, 20 და 50 ლიპი (ლიპი ხორვატული სიტყვაა და ქართულად ცაცხვს ნიშნავს), 1, 2, 5 და 25 კუნა გამოშვებულია ორი ვერსიით: ერთ ვერსიაში მცენარეების და ცხოველების სახელები მოცემულია ხორვატულ ენაზე, მეორე ვერსიაში ლათინურ ენაზე.

დაბალი მსყიდველობითი უნარის გამო 1 და 2 ლიპის მონეტა იშვიათად გამოიყენება.

ბანკნოტები

I გამოშვება

1941 წლის 26 მაისის გამოშვება
სურათი		ნომინალი	ზომა (მმ)
ავერსი	რევერსი
		50	140 × 75 мм
		100	150 × 80 мм
		500	157 × 84 мм
		1000	137 × 68 мм

II გამოშვება

1941 წლის 30 აგვისტოს გამოშვება
სურათი		ნომინალი	ზომა (მმ)
ავერსი	რევერსი
		10	135 × 68 мм

III გამოშვება

1942 წლის 25 სექტემბრის გამოშვება
სურათი		ნომინალი	ზომა (მმ)
ავერსი	რევერსი
		0,5	44 × 80 мм
		1	81 × 44 мм
		2

IV გამოშვება

1943 წლის 15 ივლისის გამოშვება
სურათი		ნომინალი	ზომა (მმ)
ავერსი	რევერსი
		5000	180 × 95 мм

V გამოშვება

1943 წლის 1 სექტემბერის გამოშვება
სურათი		ნომინალი	ზომა (მმ)
ავერსი	რევერსი
		1000	176 × 80 мм
		5000	185 × 85 мм

ქალაქ ზაგრების ადგილობრივი გამოშვება

1942 წლის გამოშვება
სურათი		ნომინალი
ავერსი	რევერსი
		0,5
		1
		2

2009 წლის ბანკნოტების სერია

ნომინალი	ავერსი	რევერსი
5 კუნა
10 კუნა
20 კუნა
50 კუნა
100 კუნა
200 კუნა
500 კუნა
1000 კუნა

იხილეთ აგრეთვე

• მსოფლიოს ვალუტები

რესურსები ინტერნეტში

• ხორვატული ბანკნოტები დაარქივებული 2014-06-09 საიტზე Wayback Machine.
• კუნას გაცვლითი კურსი დაარქივებული 2011-11-28 საიტზე Wayback Machine.