წყალტუბოს მღვიმური სისტემა
წყალტუბოს მღვიმური სისტემა — რთული მღვიმური სისტემა საქართველოში, წყალტუბოს მუნიციპალიტეტში. განლაგებულია ოკრიბის ტექტონიკური თაღის დასავლეთ ნაწილში. გამომუშავებულია ვალანჟინურ-ჰოტრივული ასაკის მძლავრნაპრალოვან კირქვებსა და მასიურ ურგონული ფაციესის კირქვებში. მღვიმური სისტემის ძირითადი არტერია ვალახურ ოროფაზისშია ჩასახული, ხოლო პასადენურმა ოროფაზამ მნიშვნელოვნად გაართულა მღვიმური ჰიდროსისტემის მორფოლოგია.[1]
| წყალტუბოს მღვიმური სისტემა | |
|---|---|
 პრომეთეს მღვიმე | |
| კოორდინატები: 42°22′36″ ჩ. გ. 42°36′02″ ა. გ. / 42.37667° ჩ. გ. 42.60056° ა. გ. | |
| ქვეყანა |  საქართველო
|
| ტერიტორიული ერთეული | წყალტუბოს მუნიციპალიტეტი |
| აბსოლუტური სიმაღლე | 147 მ |
| სიგრძე | 15 000 მ |
| ამგებელი ქანები | კირქვა |
  | |
 | |
წყალტუბოს მღვიმური სისტემის განვითარებაში გარკვეული როლი სამგურალის ქედის მონოკლინურმა აგებულებამ, და განსაკუთრებით, ტურონ-სენომანურმა ვულკანოგენურმა ჯავშანმა ითამაშა. მთავარი შესასვლელი ზღვის დონიდან 147 მ სიმაღლეზეა. მსხვილმასშტაბიანი ინსტრუმენტული და ნახევრადინსტრუმენტული აგეგმვითი მასალის საფუძველზე მკაფიოდ გამოიყოფა წყალტუბოს მღვიმური სისტემის სამი რგოლი: ზედა რგოლს წარმოადგენს ბღერის, მელოურისა და დიდღელეს მღვიმეები; შუალედურს სოლკოტას, საწურბლიას, ჩაქცევითი ჭა; ქვედას კი ოფიჭოს მღვიმე-ესტაველა, გაბზარული ტბა, პრომეთესა და ღლიანას მღვიმეები, თუმცა სისტემის ასეთი დაყოფა პირობითია.[2]
წყალტუბოს მღვიმური სისტემის წყალშემკრები აუზის ფართობი არა ნაკლებ 15 კმ²-ია. აქ იკრიბება, როგორც სამგურალის ქედის, ისე დიდვაკის პლატოს ნაკადები, რომელთაც ემატება მდინარე სემიდან გაჟონილი ნაკადებიც. მთავარი შესასვლელი დაკავშირებულია ტექტონიკური ნაპრალის განედური კვანძის სისტემასთან.[3]
ძირითადი ოროგრაფიული ერთეულია წყალტუბოს მასივი, რომლის ფარგლებშია განლაგებული პრომეთეს მღვიმე, ღლიანას მღვიმე, ოფიჭოს მღვიმე-ესტაველა, მელოურის მღვიმე, ბღერის მღვიმე, დიდღელეს მღვიმე, სოლკოტას მღვიმე და საწურბლიას მღვიმე, რომლებიც ერთ მთლიან — წყალტუბოს ანუ პრომეთეს მღვიმურ სისტემას ქმნიან.[3]