წითელი ლამბაქა

წითელი ლამბაქა (ლათ. Aleuria aurantia) — ჩანთაინი სოკო პეზიზასნაირთა რიგისა.

წითელი ლამბაქა
მეცნიერული კლასიფიკაცია
სამეფო:  სოკოები განყოფილება:  ჩანთიანი სოკოები ქვეგანყოფილება:  Pezizomycotina კლასი:  Pezizomycetes რიგი:  პეზიზასნაირნი ოჯახი:  Pyronemataceae სახეობა:  წითელი ლამბაქა
ლათინური სახელი
Aleuria aurantia (Pers.) Fuckel, 1870
სისტემატიკა ვიკისახეობებში სურათები ვიკისაწყობში NCBI   5188 EOL   243403 MB   473871

სხვადასხვა სისტემატიკა ალევრიას გვარს Otideaceae და Pyronemataceae-ის ოჯახებს მიაკუთვნებს.

სამეცნიერო სინონიმები

• Helvella coccinea Bolton 1789 basionym
• Peziza aurantia Pers. 1800
• Scodellina aurantiaca Gray 1821

აღწერა

ადვილად შესამჩნევი სოკოა. ნაყოფსხეული ლამბაქის ფორმისაა, 3-6 სმ-მდე დიამეტრის, შიდა ზედა ნაწილი კაშკაშა მორანჯისფრო-წითელია, გარედან ღია ფერის, მოყვითალო ელფერი დასდევს.

რბილობი — თხელი, ცვილისებრი, მყიფე. გემო და სუნი სუსტი, სასიამოვნო. სპორები ელფისებრია 15-20X8-12 მკმ, მარცვლოვან-ხორკლიანი, შემდეგ — ბადისებრი ზედაპირით. ჩანთები ცილინდრულია და 8 სპორაა მოთავსებული.

საკვებად გამოიყენება ახალი.

გავრცელება

გავრცელებულია მთელ ჩრდილოეთ ზომიერ სარტყელში, როგორც ვაკეზე, ისე მთიან ადგილებში. იზრდება ნესტიან შიშველ ნიადაგზე ტყეში, პარკებში, გზების გასწვრივ, გაზაფხულიდან შემოდგომამდე.

მსგავსი სახეობები

• Melastiza chateri (W.G. Sm.) Boud. — არასაჭმელი ან გასტრონომიული კუთხით არასაინტერესო სოკოა. ზომით პატარაა, დიამეტრი 1-2 სმ-მდე (იშვიათ შემთხვევაში 3 სმ), მოწითალო-ნარინჯისფერი.

ილუსტრაცია

• 
  Aleuria aurantia — Theodor Holmskjold 1799
• 
  Aleuria aurantia Fuckel 1870

ლიტერატურა

• ნახუცრიშვილი ივ., საქართველოს სოკოები / რედ. და თანაავტ. არჩ. ღიბრაძე, თბ.: „ბუნება პრინტი“ და საქართველოს ბუნების შენარჩუნების ცენტრი, 2006. — გვ. 34, ISBN 99940-856-1-1.