წითელი ეკლესია (თურქეთი)
წითელი ეკლესია (თურქ. Kizil Kilise) ასევე ცნობილი, როგორც სივრიჰისარის წითელი ეკლესია (თურქ. Sivrihisar Kızıl Kilise) — VI საუკუნის ნაწილობრივ დანგრეული ეკლესია თურქეთში, აქსარაის პროვინციის გუზელიურთის რაიონში. ეკლესიამ თავისი სახელი მიიღო წითელი ქვისგან, რომელიც მის ასაგებად გამოიყენეს.[1] შენობა 2008 წლიდან შეტანილია World Monuments Watch-ის სიაში.[2]
| წითელი ეკლესია | |
_01.jpg)
| |
  | |
ძირითადი ინფორმაცია
| |
|---|---|
| გეოგრაფიული კოორდინატები | 38°15′36″ ჩ. გ. 34°25′28″ ა. გ. / 38.26000° ჩ. გ. 34.42444° ა. გ. |
| რელიგიური კუთვნილება | ელადის მართლმადიდებელი ეკლესია |
| პროვინცია | აქსარაის პროვინცია |
| მუნიციპალიტეტი | გუზელიურთის რაიონი |
| ფუნქციური სტატუსი | მიტოვებული |
ხუროთმოძღვრების აღწერა
| |
| ხუროთმოძღვრული სტილი | გუმბათოვანი ტაძარი |
| თარიღდება | VI საუკუნე |
დეტალები
| |
| მასალა | წითელი ვულკანური ქვა |
ისტორია
რედაქტირებაეკლესია სავარაუდოდ აგებულია VI საუკუნეში ბიზანტიის იმპერატორ იუსტინიანე I-ის (527–565 წწ.) მეფობის პერიოდში, შენობა არის კაპადოკიის რეგიონის ერთ-ერთი უძველესი ქრისტიანული სალოცავი.[3][4] ტაძარი, სავარაუდოდ აგებულია კაპადოკიის ეკლესიის ერთ-ერთი მამის, წმინდა გრიგოლ ნაზიანზელის სახელზე.[5] ადგილობრივები მას ასევე უწოდებდნენ „წმინდა პანტელეიმონის მონასტერს“ (Μοναστήριον του Αγίου Παντελεήμονος).[6][7]
ცენტრალურ და აღმოსავლეთ კაპადოკიაში V და VI საუკუნეების პერიოდში სტანდარტულად შენდებოდა ეკლესიები ჯვრის ფორმის გეგმებით.[8] წითელი ეკლესია მიჰყვება ამ გეგმის ფორმას და სამშენებლოდ იყენებს ადგილობრივ ვულკანურ ქვას, რომელიც ბლოკებადაა მოჭრილი. არქიტექტურულად, ეკლესიის ყველაზე დამახასიათებელი ელემენტია მისი ცენტრალური გუმბათი, რომლის ყელიც რვაკუთხაა.[5][9] გუმბათის ყელში რვა სარკმელია, რომელიც ანათებს ინტერიერს. შენობის შემდგომი დანამატია ნართექსი. ეკლესია დაზიანებულია, თუმცა მაინც ინარჩუნებს პირვანდელ ფორმას.[3] მომლოცველები, რომლებიც იერუსალიმისკენ მიმავალ გზაზე ანატოლიას გადიან უძველესი მარშრუტით, ადვილად შეძლებდნენ ეკლესიამდე მისვლას.[4]
1907 წელს წითელი ეკლესია გადაიღო და აზომა ბრიტანელმა არქეოლოგმა და მწერალმა გერტრუდა ბელმა (1868–1926 წწ.).[10]
წითელი ეკლესია მოქმედი იყო 1924 წლის 1 აგვისტომდე. აქ ლოცულობდნენ სოფელ სივრიჰისარის თურქულენოვანი ქრისტიანები. მათი საბერძნეთში გადასახლების შემდეგ ეკლესია უმოქმედოა.[7]
2011 წელს დაიწყო ტაძრის სარეკონსტრუქციო სამუშაოები.[4] სამუშაოს დასაფინანსებლად საერთაშორისო ფონდების მოზიდვის შედეგად შეგროვდა 500 000 ევრო. პროექტს ხელმძღვანელობდა ისმეთ აღარიილმაზი, გადამდგარი პროფესორი, რომელიც ადრე ასწავლიდა რესტავრაციის ტექნიკას ილდიზის ტექნიკურ უნივერსიტეტში.[1][4]
გალერეა
რედაქტირება-
ეკელსია რესტავრაციამდე -
რესტავრაციის შემდეგ -
ეკლესია 2010 წელს. -
ინტერიერი.
_Innenraum.jpg)
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ 1.0 1.1 „French group vows to save Cappadocia's historic 'Red Church'“. Today's Zaman. 2007-05-25. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-10-26. ციტირების თარიღი: 2014-09-02.
- ↑ Projets de sauvegarde French. Association des Amis de la Cappadoce. ციტირების თარიღი: 2014-08-31.
- ↑ 3.0 3.1 Red Church. World Monuments Fund. ციტირების თარიღი: 2014-09-02.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 „Centuries-old church rescued in Cappadocia“. Hürriyet Daily News. 2012-06-10. ციტირების თარიღი: 2014-09-02.
- ↑ 5.0 5.1 Les Amis de Cappadoce. Kızıl Kilise - The Red Church. World Monuments Fund. ციტირების თარიღი: 8 October 2014.
- ↑ Ν. Κ. Μουτσόπουλος, Η Κόκκινη Εκκλησία (Kizil Kilise) κοντά στο Sivri Hisar της Καππαδοκίας. Παρατηρήσεις και προβληματισμοί, ΕΜΣ, Θεσσαλονίκη 2007, σελ. 26.
- ↑ 7.0 7.1 Κιτρομηλιδης, Πασχαλης Μ. (1982). Η Έξοδος. Τόμος Β'. Μαρτυρίες από τις επαρχίες της νότιας και κεντρικής Μικρασίας (Greek). Athens, Greece: Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, გვ. 19-21.
- ↑ R. Krautheimer, "Early Christian and Byzantine Architecture", 1986, p164.
- ↑ „Cappadocia loving French association to save Red Church“. Hürriyet Daily News. 25 May 2007. ციტირების თარიღი: 14 October 2014.
- ↑ „In the footsteps of Gertrude Bell“. Today's Zaman. 2014-04-28. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2014-09-03. ციტირების თარიღი: 2014-09-02.