შიველუჩი
შიველუჩი (რუს. Шивелуч) — მოქმედი ვულკანი რუსეთში, კამჩატკაზე. სიმაღლე 3283 მ. აგებულია ანდეზიტებითა და ბაზალტებით. დროდადრო აფრქვევს გავარვარებულ აირ-ფერფლის ღრუბლისა და ცხელი ქვის ნაკადს. კალთები 750 მ-მდე შემოსილია ქონდარა ფიჭვის რაყებით, ზევით ზოგან მდელო ზოგან კი ლავისა და ფერფლის შიშველი ზედაპირია.
| შიველუჩი | |
|---|---|
 შიველუჩი | |
| კოორდინატები: 56°39′12″ ჩ. გ. 161°21′36″ ა. გ. / 56.65333° ჩ. გ. 161.36000° ა. გ. | |
| ქვეყანა |  რუსეთი
|
| სიმაღლე | 3283 მ |
| ტიპი | სტრატოვულკანი |
| ბოლო ამოფრქვევა | 2010 (გრძელდება) |
  | |
 | |
კამჩატკის მოქმედი ვულკანებიდან შიველუჩი ყველაზე სამხრეთით მდებარე ვულკანია. ძირითადი ვულკანის დიამეტრია 45-50 კმ, ხოლო საერთო ფართობი შეადგენს არა ნაკლებ 1300 კმ²-ს. შემადგენლობაში შედის სტრატოვულკანი: ძველი შიველუჩი (შეიცავს ანდეზიტებსა და ბაზალტებს), უძველესი ღრმული — კალდერა (დიამეტრით 9 კმ) და აქტიური კრატერი — ახალგაზრდა შიველუჩი. ვულკანის ასაკი განისაზღვრება 60-70 ათ. წლით.
ცნობილი ამოფრქვევები დაფიქსირდა: 1790, 1854, 1879-1883, 1896-1898, 1905, 1927-1929, 1944-1950, 1964, 1980-1981, 1993-1995, 2001-2003 და სხვა. 2004-2005 წწ. მომხდარმა ამოფრქვევამ ვულკანის სიმაღლე 115 მეტრით შეამცირა.
შიველუჩის ერთ-ერთი უძლიერესი ამოფრქვევა დაფიქსირდა 1964 წლის 12 ნოემბერს. ამოსულმა ფერფლმა სიმაღლეში 15 კმ-ს მიაღწია. ძლიერი შეშხეფება დაფიქსირდა 2008 წლის 14 სექტემბერს, როდესაც ჩამოინგრა ვულკანის გუმბათის გარკვეული ნაწილი.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება- Shiveluch Volcano live webcam დაარქივებული 2008-02-21 საიტზე Wayback Machine.
- Google Maps satellite image
ლიტერატურა
რედაქტირება- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 744.